2017 مارچ

د ګیدړ ښکار – Foxhunting

په اس باندې سپاره کسان چې هونډ (hound)یا تازي سپیان هم ورسره وي او ګیدړې ښکار کوي. په انګلستان کې دا سپورت له ۱۵ پېړۍ پېل شوی. تر دې مخکې په همدې طریقه د سویانو ښکار کېده. له دې ښکار پرته د هر بل ښکار لپاره هونډ (hound) یا تازي سپیان روزل کیږي. خود ګیدړې… read more »

په باز ښکار – Falconry

په انګریزي کې ورته (hawking) هم وایي. په باز باندې د ښکار کولو سپورت ده. له باز پرته فالکون(falcon) بوزارډ (buzzards)  او هوک (hawk) هم د باز په توګه د ښکار لپاره کاریږي. په باز باندې ښکار کول یو قدیمي سپورت ده چې له پرېلټرېټ دورې (preliterate times) څخه ېې خلک کوي. په بازباندې د ښکار… read more »

ویلیم اېف کوډي – William F. Cody

بشپړ نوم ېې (William Frederick Cody) ده او خلک ېې د (Buffalo Bill) په نامه پېژني. د فېبروي په ۲۶ نېټه، کال ۱۸۴۶، د متحده ایالاتو د لوا په کونټي سکوټ سیمه کې زېږېدلی او د جنوري په ۱۰ نېټه، کال ۱۹۱۷، د کلوراډو په ډېنور کې مړ شوی.   کوډي د امریکا د پوځ… read more »

Bering Sea Dispute – بېرنګ سمندر باندې شخړه

د امریکا له کاناډا او بریتانې سره د بېرنک سمندر په نړیوال وضعېت او موقېعت شخړه وه او د شخړې موخه ېې د الاسکا په ساحلي سیمو کې د اوبو خوګ (seal) په ښکار کنټرول وو. په کال ۱۸۸۱ کې امریکا د بېرنګ سمندر د ټولو اوبو ادعا وکړه او انګلستان د دې ادعا پېژندنه… read more »

Fishing – کب نیونه

په انګریزي کې ورته (angling) هم وایي. په مالګینو او یا تازه اوبو کې د کب نیونې سپورت ګڼل کیږي. معمولا په یو راډ، تار یا سیم او چنګګ ترسره کیږي. ریښه ېې ډېره پخوانۍ ده چې د خوړه لپاره خلکو کب نیوه کوله همداسې د سپورت په توګه هم ډېر زوړ تاریخ لري. د… read more »

نهنګ نیونه – Whaling

نهنګ نیونه د خوړو او تېلو لپاره د نهنګ ښکارکولو ته وایي. یو وخت نهنګ نیونه د نړۍ ټولو هغو ملکونو کوله کوم چې سمندر لري او فکر کېده چې نهنګان په اوبوخورا زېات دي. خو د شلمې پېړۍ له نیمایي را په دیخوا د نهنګانو نفوس په کمېدو شو او د نفوس له کمېدو… read more »

جوال ډوله جال لرونکې بېړۍ – Trawler

د کب نیونې بېړۍ چې یو ډول جوال ته ورته جال لري او کبان پکې رانیسي. د جال شکل ېې مخروطي ده او اوبو کې ېې ځان پسې کش کوي. په دې بېړېو کې یو ډول داسې دي چې یوازې د څنګ خوا ته جال لري چې د (side trawlers) په نامه یادیږي، بل ډول… read more »

په نیزې کب نیونه – Spearfishing

په اوبتل کې ښکار کول چې په ۱۹۳۰ لسیزې کې دا سپورت ډېر وپېژندل شو او له دوېمې نړیوالې جګړې وروسته ټولې نړۍ ته ډېر ژر خپور شو. دغه لوبغاړي ډېر وخت په مالګینو اوبو کې شارک (shark)او باراکودا (barracuda)کبان په نښه کوي او په تازه اوبو کې د کرپ (carp)په څېر کبان. دې لوبغاړو… read more »

جال – Net

جال له رشمو، تار یا سیم څخه جوړیږي. څلور لارې یا تقاطع ېې له یو بل څخه تاویږي یا سره غوټه کیږي تر څو یو شبکه یا جال ترې جوړ شي. د جال جوړونې تاریخ روښانه نده چې کله جوړ شوی ځکه چې پخوا له کومو شیانو جوړېدل ډېر ژر له منځه تلونکي وو او… read more »

چنګاښ نیونکی (دام) – Lobster pot

په سوداګریزه کب نیونه کې یو ډول ګرځنده دام ده چې د لوبسټر په نامه سمندري چنګاښ پرې نیول کیږي. نیمه ګرد او مستطیل شکلونه لري. داخل ته د ننوتو خولې ېې داسې جوړې شوي چې لوبسټر چنګاښ ور ننوتی شي خو بهر راوتلی نشي. دوه برخې لري یوه خوله ېې د داخلېدو ده بله… read more »

جورج بانک – Georges Bank

د امریکا د ماساچوسیټس په شرق کې، په اطلس سمندرګي کې ده. تر ډېر وخته پورې د کب نیونې مهم مرکز وو. په شمال شرق کې ېې د سکالوپ(scallops) په نامه سمندري حیوان نیول کیږي. په دې سیمه کې د بېړیو تګ خطرناک هم ګڼل کیږي ځکه چې سمندر ډېر زېات غبار لري.

کب پیدا کوونکی – Fish-finder

په سوداګریزه کب نیونه کې ېې بل انګریزي نوم (Netsonde) ده. یوه سونار اله (sonar device) ده چې د ماهیانو ډله پېدا کوي. دا اله اوبتل یا د سمندر اوبه ته د غږ څپې لېږدوي او بېرته د کبانو د تګ د غږ د څپو انعکاس اخذ کوي. د کب او کیشتۍ تر منځ فاصله… read more »

د نهنګ نیونې کیشتۍ – Factory ship

په انګریزي کې ورته (Mother Ship) هم وایي. یو غټه بېړۍ ده چې د نهنګ نیونې لپاره کاریږي. له دې پرته هره هغه لویه بېړۍ چې د نورو وړو کیشتیو سره د سمندر په منځ کې وي او ډېر وخت کبان او نور سمندري نیول شوي حیوانات د دې بېړۍ په یخچالونو کې ساتل کیږي… read more »

Commercial fishing – سوداګریزه کب نیونه

په مارکېټ کې د پلورلو لپاره د کب نیونه، د سمندري خوړو راویستنه، او هر ډول نورسمندري، د سیندونو او جهیلونو سرچینې. له ډېر پخوا انسانان کب نیونه کوي. د ماقبل تاریخ د وخت د نړۍ په ډېرو ساحلي سیمو کې د چین، جاپان، پېرو، برازیل او پرتګال په شمول د حلزون غورزول شوي انبارونه… read more »

Bremerhaven – بریمر هافن

د جرمني په شمال کې د جرمني ایالت ده. د وېسر ایسټوري (Weser estuary) په شرق کې د ګیسټ سیند (Geest River) په دواړو غاړو کې پروت ده. د درې ښارونو په یوځای کولو سره له دې ایالت څخه یوه ښاروالۍ جوړه شوې. په کال ۱۸۲۷کې د دې ایالت ښاروال دلته د برېمېن بندر (Bremen… read more »

سمنډول – Asparagus

سمنډول د اسپاراګ اسیای کورنۍ  (family Asparagaceae) نسل ده. مخکې د لیلینسیای په کورنۍ (formerly in Liliaceae) کې ډلبندي شوی وو. تر ۲۰۰ ډېر ډولونه لري. د ډېرو ډولونو اصلي ځای ېې سایبیریا او جنوبي افریقا ده.   د (Asparagus officinalis) ډول ېې د ډنډرو د خوړو لپاره کرل کیږي او ځینې افریقایي ډولونه ېې… read more »

Asafetida – اسافتیدا

د ژاولې په څېر د بوټي شیره ده چې په ایران او هند کې ېې خلک د خوړو د معطره کولو لپاره کاروي. په ایران کې ورته انقوزه هم وایي. ډېر وخت په کوفته، په تروشو یا وحشي بادرنګو کې (pickles) او کړایي شوې قورمه کې اچول کیږي. اروپایان او امریکایان ېې په عطرو کې… read more »

Arugula – اېرو ګولا سابه

د (Eruca vesicaria sativa) فرعي ډول ده. په انګریزي کې د (roquette, salad rocket, garden rocket, or rugula) نومونو باندې هم یادیږي. د شړشمو د کورنۍ شنه دي او دغه کورنۍ د براسيک اسیای (Brassicaceae) په نامه یادیږي. د دې سابو ترخې پاڼې د خوړ وړ دي. اصلي ځای ېې د مدیترانې سیمې دي. د… read more »

فیلیپ ډنفورت ارمور – Philip Danforth Armour

د مې په ۱۶ نېټه، کال ۱۸۳۲، د امریکا د نیویارک په سټاک برېج کې زېږېدلی او د جنوري په ۶ نېټه، کال ۱۹۰۱، د شیکاګو په ایلینواز سیمه کې مړ شوی. دامریکا منتظم او نوښتګر وو او د هغه (Armour& Company) دواړو پراخو کمپنیو د شیکاګو له ښار سره مرسته وکړه چې د نړۍ… read more »

Artichoke – ارټي چوک

د (globe artichoke or French artichoke) په نومونو هم پېژندل کیږي. ازغیو ته ورته سبزي ده. علمي نوم ېې (Cynara cardunculus var. scolymus) او د کورنۍ نوم ېې استېر اسیای (Asteraceae family) ده. ډبلې د خوړو وړ پاڼې لري، په منځ کې نا غوړېدلی یا نیمه وده کوونکی ګل لري چې د زړه په نامه… read more »

Sidebar



Share
Hide Buttons