جمع یې (acini) ده او که د صفت په توګه وکارول شي (acinar or acinous) لیکل کیږي. د حجرو هرې هغې غنچې ته رجوع کوي چې د توت شکل لري. اسینوس (Acinus) لاتیني لفظ ده او مانا یې توت ده. بهر ته د ترشح کوونکو مرغړیو (exocrine gland) توت ته ورته پای چېرې چې ترشح… read more »
په ادرارو کې د اسیدو شتون په ځانګړې توکه له کچې زیات
یو بهیر ده کوم چې په وینه کې او د بدن په نسجونو کې د اسیدو د زیاتېدو لامل ګرځي. که چېرې د دې اصطلاح کارونه ځانګړې نه وي نو د وینې پلازما اسیدي کېدو ته رجوع کوي. د (acidemia) اصطلاح د وینې د کم پي اېچ (low pH) حالت تشرېح کوي خو اسیدوسیز (Acidosis)… read more »
د یوغړي هوموستاتیک یا هوموستاسیز د خپل سره ترتیب او د داخلي چاپېریال با ثباته ساتنې میل ده. په کیمیا کې (base) هغه توکي دي چې د اوبو محلول کې هایډروکسایډ ایون پرېږدي، که لمس شي ښوی وي. اسید بېز هومیو ستاسیز د بدن د حجرو بهر کې دواقع مایع (extracellular fluid ECF) د… read more »
په انګرېزۍ کې ورته (hypochlorhydria) هم وایي. د معدې په ترشح کې او د هاضمې په نورو غړو کې د هایدرو کلوریک اسیدو نشتوالي یا کموالي ته رجوع کوي. له نورو ځینې طبي ستونزو سره تړاو لري. علایم یې په ګېډه کې نا ارامي، د وزن له لاسه ورکول، نس ناستی یا اسهال (diarrhea)، قبضیت… read more »
سکبیس د پوستکي یو ساري حالت ده او د پیدا کېدو لامل یې د وړې سپږې یا شني له امله ده کوم چې په پوستکي کې ننوځي او په پوستکي کې هګۍ کوي. علایم یې سخت خارښت ده کوم چې په شپه کې زیاتیږي. د سکبیس سپږې یا شني ته سرکوپټ سکې بي اې (Sarcoptes… read more »
په انګرېزۍ کې ورته (Esophageal achalasia) نوم هم اخلي. د نرمو عضلاتي فایبرونو نا ارامي ده کوم چې د (lower esophageal sphincter) د بند پاتې کېدو لامل ګرځي. د هاضمې د کانال په اوږدو کې هر ځای کې پېښېدلی شي. ځانګړنې یې د مړۍ په تېرولو کې ستونزه او په سینه کې کله کله درد… read more »
اسپرین د (acetylsalicylic acid ASA) په نامه هم پېژندل کیږي، د تبې، درد او پړسوب لپاره کاریږي. ځانګړی پړسوب د کوم د درملنې لپاره چې اسپرین کاریږ د (Kawasaki disease, pericarditis, and rheumatic fever) په نومونو یادیږي. که چېرې اسپرین د زړه له حملې وروسته ژر ناروغ ته ورکړل شي د مرګ خطر کموي. اوږدمهاله… read more »
د (N-acetylcysteine NAC) په نامه هم پېژندل کیږي. د پراستامول له کچې زیاتې کارونې د درملنې لپاره کاریږي، او کوم کسان چې د (cystic fibrosis or chronic obstructive pulmonary disease) په ناروغیو اخته وي په دې کسانو کې د ډبل بلغم د نرمولو لپاره کاریږي. په رګ کې ورکول کیږي (taken intravenously)، د خولې له… read more »
عضوي کیمیاوي توکي دي چې د انسانانو په شمول د ډېرو ژو په مغز او بدن کې د (neurotransmitter) په توګه فعالیت کوي – یو کیمیاوي پیغام چې د یوې عصبي حجرې لخوا پرېښودل کیږي تر څو نورو عصبي، عضلاتي او د مرغړیو حجرو ته سګنال ولېږدوي. نوم یې له کیمیاوي جوړښت څخه اخیستل شوی…. read more »
د (angiotensin-converting-enzyme inhibitor) لنډیز ده، په اساسي توګه د لوړ فشار (hypertension or elevated blood pressure) او د زړه د کمزورتیا (congestive heart failure) لپاره کاریږي. په انګرېزۍ کې (congestive heart failure) د زړه داسې کمزورتیا ته وایي د کومې له امله چې په سږو کې او د بدن په نسجونو کې مایع پیدا کیږي…. read more »
مانا یې جذبونه ده لاندې یې هره رشته کې کارېدنه وګورئ Absorption (digestion) په هاضمه کې د کلمو لخوا جذب ته وایي Absorption (psychology) په اروا پوهنه کې هغه حالت ته وایي په کوم کې چې یو کس خیالي فکر ته جذب شوی وي په کیمیا اوبیولوجي کې Absorption (chemistry) د ګاز یا… read more »
مردار دانه د ریم (pus) راغونډېدو ته وایي کومې چې د بدن د نسج په داخل کې راغونډې شوې وي. علایم یې پړسوب، سوروالی او درد ده. د سوروالي سیمه د پړسوب له برخې ډېره خپره شوې وي. دوه ډوله یې (Carbuncles and boils) د وېښتو فولیکول (hair follicles) هم پکې شاملوي یا عفوني کوي…. read more »
کله چې پلاسنټا د رحم له غاړې سره نږدې او یا له پاسه وصل وي. علایم یې د اومیندوارۍ د مودې د دوېمې برخې نیمه کې له فرج څخه د وینې جریان دی، د وینې رنګ روښانه سور وي او د درد احساس پکې نه وي. ممکن د اولاد له پیدا کېدو وروسته د وینې… read more »
د تی لرونکو کلاس ممالیا (Mammalia) په درې فرعي څانګو وېشل شوی: پلاسنټالیا (Placentalia)، مونوټرېماټا (Monotremata) او مارسوپیالیا (Marsupialia). پلاسنټالیا له نورو سره د بچیانو په زېږولو کې توپیر لري او خپل بچیان په ګېډه کې د ودې تر اخري بهیر پورې ساتي. د مارسوپییل په اړه لینک وګورئ http://rahimiz.com/2017/12/13/marsupial-نا-بشپړ-پیدا-کېدونکي-ژوي/ په اناتومیکه توګه پلاسنټالیا… read more »
مخکې له وخته د پلاسنټا د رحم له دیوال څخه جلا کېدنه او یا هم په بله مانا مخکې د اولاد له زېږېدو د پلاسنټا له رحم څخه جلا کېدو ته وېل کیږي. عموما د اومیندوارۍ د ۲۵ اوونۍ شاوخوا کې پېښیږي. علایم یې له فرج څخه وینه بهېدل، د ګېډې لاندې برخه کې درد… read more »
اې بي او د وینې سیستم په اریتروسیټونو (erythrocytes) کې، د A او B انټي جینونو (antigens) دواړو، یوه یا هېڅ یوه شتون د ښودلو لپاره کاریږي. د وینې په ورکړه (blood transfusions) کې، د ۳۶ ګروپونو تر ټولو اړین ډول ده. که چېرې د وینې په ورکړه کې مطابقت نلرونکې وینه ورکړل شي کم… read more »
په سیستماتیکه توګه (propanone) نومول شوي یو عضوي ترکیب د، فورمول یې (CH3)2CO دی، بخار کېدونکې یا الوتونکې سپکه (volatile) د اور اخیستنې وړ مایع ده او تر ټولو وړه او ساده کیټون (ketone) ګڼل کیږي. له اوبو سره متجانس محلول جوړوي او په لابراتوارونو کې د پاکولو لپاره کاریږي. په کال ۲۰۱۰ کې تقریبا… read more »
سوداګریز نوم یې (Diamox) ده او د ( glaucoma, epilepsy, altitude sickness, periodic paralysis, idiopathic intracranial hypertension, and heart failure) ناروغیو د درملنې لپاره کاریږي. اوږدمهاله کارونه یې ممکن د (open angle glaucoma) لپاره او لنډمهاله د (acute angle closure glaucoma) لپاره مخکې د عملیات کېدو څخه وي. د خولې له لارې خوړل کیږي او… read more »
په انګرېزۍ کې ورته (cotyloid cavity) نوم هم اخلي یو مقعر یا داخل لور ته لکه نیمه کره منحني سطحه (concave) ده له کومې سره چې د ورون هډوکی وصل کیږي. جوړښت د لګن خاصرې هډوکي ته انګرېزۍ کې (hip bone os coxa, innominate bone, pelvic bone or coxal bone) نومونه اخلي. د خاصره… read more »
