په خبرو اترو کې اړینو ټکو ته پام

کله مو داسې کس سر خبرې کړي چې خپله ستاسې مخ کې ناست وي خو زهن یې دلته نه وي او ستاسو خبرو ته یې پام نه وي. مخکې تر دې چې چا ته د ځواب ویلو د زده کولو په اړ فکر وکړئ لمړی په ټول پام سره د غوږ ایښودنې طریقه زده کړئ. ځینې کسان چې کله چپ وي او مقابل لوری خبرې کوي نو د غوږ ایښودلو په ځای زهن کې ځواب چمتو کوي، یاده چاره لویه تېروتنه ده. بل ته غوږ ایښودنه بل ته د خپل نظر او فکر د بیان لپاره وخت ورکول دي، همداسې یوازې د بل غږ اورېدل نه دي بلکې خپل ځان کې هم بدلون راوستل دي. که چېرې مو د اورېدونکي زهن ستاسې د خبرو وخت کې، بل چېرې چکر وهه نو غسه مه کوئ بلکې چپتیا غوره کړئ.

۱ – کله هم چې تاسې بل ته غوږ ږدئ د خبرو له ادامې سره د موافقې لپاره سر وخوځوئ، غږ لکه امهه، هو، زه وینم، زه پوهېږم وکاروئ. د اړتیا وخت کې چپتیا غوره کړئ.
۲ – که چېرې یو کس غسه وي، خپه وي او یا په یوې ستونزې خبرې کول غواړي نو تر هغو یې خبرو ته غوږ شئ تر څو یې چې د زړه بړاس نه وي وتلی اوپه خپله تاسې ته د خبرو نوبت درکړي. غسه کس تر هغې فکر نشي کارولی تر څو یې د خپل زهن بار د خبرو له لارې نه وي کم کړی.
۳ – که چېرې کوم کس تاسې سره خپله منفي تجربه شریکوله نو له ځانه ورته اروا پوه مشاور مه جوړوئ. ځانته دا حق مه ورکوئ چې هغه ته یې د انګېزې یا داخلي علاقې په اړه قضاوت وکړې او یا یې د چلند په اړه قضاوت وکړې. که چېرې تاسې د بل د انګېزې په اړه قضاوت وکړئ نو خبرې کوونکی په غسه کولای شي.
۴ – که چېرې چا مشوره نه وي درنه غوښتي نو په خپلسر مشورې مه ورکوه. که چېرې ته هم په ورته حالت کې پاتې شوی یې او ورته ستونزه دې تجربه کړې وي نو بیا هم تر هغو مشوره او مالومات بل ته مه ورکوه ترڅو یې غوښتنه نه وي کړي. یو کس ته هېڅکله داسې مه وایه چې ته ټول په هغه څه پوهېږې کوم چې یاد کس ته ورپېښ شوي. امکان لري چې دوه کسان ورته حالت تجربه کړي خو د دواړو د تېر وخت تجربه او پوهه کې توپیر په دواړو کې د احساساتو توپیر رامنځته کولای شي. که چېرې د خپلې تجربې شریکولو او مشورې غوښتنه درڅخه وشي نو په مناسبه توګه یې ورسره شریک کړئ. که چېرې یې ستاسې مشوره خوښه نشوه، لاسونه یې د تخرګونو لاندې ونیول، یا یې داسې نښې وښودې چې ستاسې مشوره مرسته نه ورسره کوي او ستونزه یې نه هواروي نو خپله مشوره ورکول بند کړئ او پوښتنه ترې وکړئ چې که چېرې دوي ستاسې د مشورې ادامه غواړي. دا هم یاد کې وساتئ چې هیڅوک اړ نه دي چې ستاسې لارښونې هرو مرو پلي کړي. کله هم چې تاسې خپله مشوره شریکه کړه نور له بل کس سره، له ستراتیژي او د راتلونکې بل پلان سره یې تړاو لري. همداسې یو کس تاسې ته د یو حالت په اړه ټوله کیسه نشي کولای نو له همدې امله ستاسې شریکه شوې تجربه یې ممکن له وضعیت سره برابري کې نه وي.
۵ – کله چې ستاسې د خبرو نوبت شو نو د اړینو خبرو لنډیز یې بېرته ورته یوه جمله کې تکرار کړئ تر څو یې په دې پوه کړئ چې تاسې غوږ ورته نیولی وو خو د توتي په څېر یې په ورته لغتونو کې ټولې خبرې مه ورته کوئ.
۶ – مونږ تول نړۍ ته د خپلو تجربو او خوښو په عینکو کې ګورو. د بېلګې په توګه که چېرې له خپل مور او پلار سره وخت تېرول او خبرې کول خوښوې نو ممکن په دې خپه شې چې د بل کس مور ناروغه ده ځکه چې تاته مور او پلار ارزښت لري او مینه ورسره لرې. خو که چېرې ته یو داسې کس سره خبرې کوې چې مور پلار یې په وهلو ټکولو لوی کړی وي، کوچنيتوب کې یې د لویانو چلند پرې تحمیل کړی وي او د ماشومتوب له ژوند څخه یې محروم کړی وي او اوس هم داسې حالت کې وي چې له خپل مور او پلار سره خپله خوښه نشي شریکولای او خبرې کول هم ورسره امکان نه لري نو که چېرې دې کس سره ته د خپل مور او پلار د مینې تجربه شریکه کړې دا امکان لري چې ستا په څېر احساسات ورته ونښي. داسې حالت کې باید څه وکړې ؟ په داسې حالت کې باید ته په نورو خپل احساس ونه تپې او نه یې پرې فشار راوړې چې ستا په څېر احساس ولري. ځانته باید دا اجازه ورنکړې چې بل ته ووایې چې څرنګه احساس باید وکړي.