Author: Zakria Rahimi

په جاپانۍ ژبه کې یې نوم (褐毛和種) لیکل کیږي. د غوښې لپاره د جاپان ساتل کېدونکی نسل دی. جاپان ټول ۶ د غوییزو نسلونه لري. څلور نسلونو ته یې واګیو نوم اخلي او له څلورو یې یو نسل د جاپان نسواري غوییز دي. او نور درې نسلونه یې د جاپان تور غوییز، د جاپان بې ښکرو غوییز او د جاپان لنډ ښکري غوییز دي. په ۲۰ پېړۍ کې د جاپان له سیمه ایزو غوییزو سره اروپایي نسلونه دوه رګه شول او پایله کې یې ټول واګیو نسلونه رامنځته شول.د جاپان د نسواري غوییزو نسل له سیمنټال او د کوریا له وانو نسل اغیزمن دی. د جاپان په کوچي سیمه کې یې رنګ سور رنګه نسواري او په کوماموتو سیمه کې روښانه نسواري دی. مخینه د وریجو د کرنې پرمهال جاپان ته غوییز له چین څخه په دوېمه پېړۍ کې انتقال شوي، یاد وخت ته جاپان کې د یایو اي دورې نوم اخلي. تر ۱۸۶۸ پورې یا هم دمیجي بیا رغونې پورې یاد غوییز په کانونو، ځنګلونو، کرنه کې، ټرانسپورټ کې د کاري غویی...

په جاپاني ژبه کې یې نوم (黒毛和種) لیکل کیږي. د غوښې لپاره د جاپان د غوییزو نسل دی. جاپان د غوییزو شپږ نسلونه لري. ټول نسلونه د جاپان له سیمه ایزو غوییزو سره د واردو شوو غوییزو په دوه رګه کولو ترلاسه کړي، ډېری وارد شوي پکې د اروپا نسلونه دي. د جاپان تورو غوییزو کې د سویس نسواري، ډیون، د لنډو ښکرو، سیمنټال، اېرشېر او هولسټاین غوییز کارېدلي. مخینه د وریجو د کرنې پرمهال جاپان ته غوییز له چین څخه په دوېمه پېړۍ کې انتقال شوي، یاد وخت ته جاپان کې د یایو اي دورې نوم اخلي. تر ۱۸۶۸ پورې یا هم دمیجي بیا رغونې پورې یاد غوییز په کانونو، ځنګلونو، کرنه کې، ټرانسپورټ کې د کاري غوییزو په توګه کارېدل. تر دې مودې پورې د شیدو د تولید په اړه مالومات نشته وو. کلتور او مذهب کې یې د غوښې خوړل بند وو. په دې موده کې غوییزو لوی ارزښت لره او هر بې وزله بزګر نشو اخیستلای. له ۱۶۳۵ کال څخه تر ۱۸۵۴ پورې جاپان له نورې...

د جېرزي - زېبو او مونټ ګومېري په نامه هم یادیږي. د شیدو لپاره د غوییزو ساتل کېدونکی نسل دی. په نسل کې یې د هوپ نوم په جمایکا کې د فارم نوم دی. نسل اخیستنه یې په ۱۹۱۰ کې پیل شوې، د نسل اخیستنې موخه یې د داسې نسل ترلاسه کول وو کوم چې د ټاپو له اقلیم سره د مقاومت وړتیا ولري. له خسکو او شنو پیدا کېدونکو ناروغیو سره، خپله له خسکو او تودې هوا سره مقاومت لرونکي دي. په داسې څر ځایونو کې چېرې چې واښه ډېر کم وي شیدې تولیدولای شي. په خپل جنتیک کې ۸۰ % جېرزي، ۱۵ % زېبو او ۵ % هولسټاین دی. د نسل اخیستنې چارې یې د جمایکا د کرنې مخکښ ډاکټر توماس لیکي ترسره کړي. نسل یې د لاتین امریکا ډېرو هیوادونو ته انتقال شوی. اوسمهال تقریبا د جمایکا ۵۰ % د غوییزو شمېر تشکیلوي. د غویي وزن یې تر ۸۰۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۵۰۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. له لنګېدو تر وچېدو پورې موده کې یا په ۳۰۵ ورځو کې تر ۲۵۰۰ کیلو ګرامه ش...

د روسې په کیروف کې ایسټوبین د سیمه نوم دی له کومې چې د غوییزو د نسل نوم اخیستل شوی. په یاده سیمه کې د پنیر جوړونې لوی شرکت هم جوړ شوی وو. د همدې نسل غواګانو له لنګېدو تر وچېدو پورې موده کې ۳۱۰۷ کیلو ګرامه شیدې کولې، شیدو کې یې ۳.۸۳% شحم موجود وو.

د شیدو او غوښې لپاره د ایرلنډ د غوییزو نسل دی. په ټول ایرلنډ کې شته دي. که چېرې غوا یې ښه وساتل شي نو د بلاربښت موده یې نهه میاشتې وي. او که چېرې پرېمانه خواړه ورکړل شي نو وزن یې بې کچې ډېر زیاتیږي. دواړه غوا او غویی یې په طبیعي توګه بې ښکرو وي. وزن یې تر ۵۵۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. په ایرلنډي ژبه کې مویل ګنجي یا پک ته وایي او د دې غوییزو بې ښکرو سر ته رجوع کوي.

د غوښې لپاره د زیبوین غوییزو نسل دی. د برازیل په تریانګولو مینېرو ایالت کې، د شلمې پېړۍ په پیل کې یې نسل اخیستل شوی. مخکې د اېندوبېرابا په نامه پېژندل کېده. په نسل اخیستنه کې یې د هند کانکرېج او ګیر نسلونه کارېدلي. په یوویشتمه پېړۍ کې یې نسل ډېر کم پاتې دی. له تودوخې او پرازیت سره مقاومت لري. له سپین تر تېز خړ پورې رنګ کې وي. ډېر اوږده غوږونه او لنډ ښکرونه لري او په ملا کې یې کوبی موجود وي. په سیمه کې د غوښې لپاره ساتل کیږي. د غویي وزن له ۹۰۰ تر ۱۲۰۰ کیلو ګرامه او د غوا له ۷۵۰ تر ۹۰۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي....

د شیدو لپاره ساتل کېدونکی د استرالیا د غوییزو نسل دی. د نسل اخیستنې سرچینه یې نه ده مستنده شوې خو ګمان کیږي چې نسل یې د اېرشېر، ډیون او د شیدو د غوییزو نسل په دوه رګه کولو رامنځته شوی. له لنګېدو تر وچیدو پورې موده کې ۴۸۲۹ لیتره پورې شیدې کوي خو که چېرې ښه وساتل شي نو تر ۶۷۳۳ لیتره پورې شیدې کولای شي. په شیدو کې یې د غوړو یا شحمو اندازه ۴ % او د پروتینو اندازه ۳.۴% وي. غواګانې یې ډېر ارام طبیعت لري او زیات عمر کوي. اضافي خوړو ته اړتیا نه لري، له صفر درجې نیولې تر ۴۰°C درجو تودوخې سره د مقاومت وړتیا لري. خسکیان او سپرم یې مرکزي امریکا، اندونیزیا، جاپان، کوریا، پاکستان، کاناډا، منځني ختیځ، نیوزلنډ، متحده ایالتونو او انګلستان ته صادر شوي....

په ایسلنډي ژبه کې یې نوم (íslenskur nautgripur) لیکل کیږي. د ایسلنډ د غوییزو نسل دی. سیمې ته په لمړي ځل غوییز تقریبا زر کاله وړاندې کله چې ایسلنډ کې خلک مېشت کېدل انتقال شوي. مختلفو رنګونه او نښانونه لري. په جنتیکي توګه تقریبا زر کاله له نورو غوییزو جلا ساتل شوي خو په ناروي کې له نارډلنډ او ټروېنډر غوییزو سره نږدې تړاو لري. ایسلنډ ته د غوییزو واردول بند دي او همداسې له ناروغیو یې په کلکه ساتنه کیږي. د شیدو لپاره تنه کې کوچنی ساتل کېدونکی نسل دی. تقریبا ۹۵ % غواګانې او غویان یې په طبیعي توګه بې ښکرو وي. له لنګېدو تر وچېدو پورې موده کې کمزورې غوا تقریبا تر ۶۰۰۰ کیلو ګرامه او ښه ساتل شوې غوا تر ۱۱۰۰۰ کیلو ګرامه پورې شیدې کوي. د کال په اوږدو کې تقریبا ۸ میاشتې د ایسلنډ هوا سړه وي او سیمه کې غوییز بند ساتل کیږي، په دې موده کې ورته غله، ساتل شوې ګیا او بوس ورکول کیږي. په اوړي کې څرول کیږي او ...

د هسپانیا په شمال کې، د ګاليسیا په نامه د خودمختاره سیمې د غوییزو نسل دی. نوم یې د "ویانا دو بولو" له سیمې اخیستل شوی. په ۲۰۲۲ کې یې شمېر ۳۰۰۰ ته رسېده او په ۲۰۲۳ کې د ورکېدو له خطر سره مخ شوی نسل وګڼل شو. د بدن رنګ یې تېز نسواري وي او د غړو د څوکو رنګ یې تر نورو برخو ډېر خیره یا تېز وي. د غوا رنګ یې د غويي په پرتله روښانه وي. د مخکینیو پښو په وږو کې د غویي قد تر ۱۳۸ سانتي متره او د غوا تر ۱۳۲ سانتي متره پورې لوړیږي. د غویي وزن تر ۸۵۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۵۹۳ کیلو ګرامه پورې رسیږي....

د هسپانیا په شمال کې د کانتابریا سیمې د غوییزو نسل دی. نوم یې د تودانکا په نامه د کلي له نوم څخه اخیستل شوی. مخکې د وسایلو د انتقال لپاره کارېده او د کانتابریا له سمندر غاړې توکي پرې وړل کېدل. غویان یې اوس هم د تیږې کش کولو په سیمه ایز سپورت کې کاریږي. د مخکینیو پښو په وږو کې یې د غويي قد تر ۱۵۰ سانتي متره او د غوا تر ۱۳۵ سانتي متره پورې لوړیږي، د غويي وزن تر ۴۲۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۳۲۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. رنګ یې له خړ تر تور پورې امکان لري. په ملا کې روښانه پراډه لري. اوږده ښکرونه یې ډېری وخت بهر ته وتلی جوړښت لري. له غرني چاپېریال سره بلدتیا لري، په سیمه کې یې خلک د جون میاشت کې غرونو ته شړي او اکتوبر پورې یې په غرونو کې پریښي وي خو په مني او ژمي کې یې بېرته کلیو ته راکوزوي.  ...

په باسک ژبه کې یې نوم (Behi terreña) لیکل کیږي. د هسپانیا په شمال کې د باسک خودمختاره سیمې غرني غوییز دي. مخکې د کار، غوښې او شیدو لپاره ساتل کېدل خو اوسمهال یوازې د غوښې لپاره ساتل کیږي. غویان یې، په سیمه کې، د لویې ډبرې د کش کولو د سپورت لپاره کارېدل. له اپرېل تر نومبر پورې ازاد په غرونو کې څرول کیږي خو د ژمي میاشتې بیا د سیمې په کلیو کې تېروي. په ۱۹۹۱ کال کې یې شمېر تر ۲۰۸ غوییزو پورې را کم شوی وو خو تر ۲۰۱۴ کال پورې یې شمېر بېرته تر ۲۴۷۴ پورې ورسول شو، په یاد شمېر کې ۲۲۶۰ غواګانې او ۲۱۴ غویانو وو....

په باسک ژبه کې ورته (Behi-gorri) نوم اخلي. په شمال ختیځې هسپانیا کې د پیرینې غرونو نسل دی. د هسپانیا د شمال په زیاتو برخو کې یې خلک ساتي. له غرني چاپېریال او لوند اقلیم سره بلدتیا لري. په شلمه پېړۍ کې یې نسل د ورکېدو له خطر سره مخ وو خو اوسمهال یې د نسل اخیستنې چاره پیل شوې او شمېر یې بېرته زیات شوی. مخکې د درې موخو کار، غوښې او شیدو لپاره ساتل کېدل. اوس یوازې د غوښې لپاره ساتل کیږي. غویان یې په سیمه کې د (arrastre de piedra) په نامه د سپورت لپاره کارول کیږي، په دې سپورت کې په غویانو لویې ډبرې کش کیږي. د نسل سرچینه یې نامالومه ده، په ۱۹۰۵ کې یې د نسل د مالوماتو د ثبت لپاره کتاب جوړ شو. په شلمه پېړۍ کې د سویس د نسواري غوییزو نسل په لویه کچه هسپانیا ته وارد شو او دې چارې پایرې نېکا غوییزو ته پاملرنه کمه کړه، خو وروسته له وارد شوي نسل سره دوه رګه شول تر څو یې وزن کې زیاتوالی رامنځته شي. په...

په اوسمهال کې ډېر کم پاتې د هسپانیا د غوییزو نسل دی. نوم یې د زامورا ولایت له سیاګو سیمې اخیستل شوی. په زومرانا، مولېس دې سایاګو او کاستیانا واردینا نومونو باندې هم پېژندل کیږي. په بنسټیزه توګه د کار لپاره ساتل کېدل خو له دوېمې نړیوالې جګړې وروسته کله چې د کرنې چارې میخانیکي شوې نو د یاد نسل د ساتلو موخه کې بدلون رامنځته شو او اوس یوازې د غوښې لپاره ساتل کیږي.. په ۱۹۶۰ لسیزه کې هڅې پیل شوې چې نسل یې له فریژن ، د سویس نسواري او د فرانسې شارولې غوییزو سره دوه رګه کړي. په ۲۰۰۹ کې یې نسل ۴۵۰ غوییزو ته راکم شو، د نسل ژغورنه یې پیل شوه او په ۲۰۱۵ کې تر ۱۶۱۲ ته یې شمېر لوړ شوی وو. نر او ښځه کې یې لوی توپیر موجود وي. غویی یې تر ۱۱۰۰ او غوا تر ۷۰۰ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. د غويي قد تر ۱۵۸ او د غوا تر ۱۵۴ سانتي متره پورې رسېدای شي. بدن یې تور رنګ کې وي او ځینې وخت یې د ګېډې رنګ د نورو برخو په پرتله...

وکړئ : - د بحث له پیل کولو مخکې ځان په دې پوه کړئ چې ولې یې پیل کوې. - په بحث کې د ستونزې حل ته وخت وقف کول - په ارام سیده کیناستل او یا ارام درېدل او د سترګو اړیکه ساتل - د ستونزې له امله د خپل احساس په اړه خبرې کول - کله چې مقابل کس سمه خبر کوي نو خبر یې تاید یا تصدیق کړئ - خبرې په ستونزه متمرکزې ساتل او بلې موضوع ته نه تلل - که چېرې بحث په فزیکي شخړه بدلېدونکی وي په ارام سره واټن اخیستل او ځای پرېښودل مه کوئ : - په بې احترامي او برید کوونکي چلند د بحث پیل کول - بل ته په خبرو کې بد احساس ورکول - په موضوع د خبرو په ځای په عمومي ډول هر څه کې بل ملامت ښودل - پخوانۍ نا حل شوې ستونزې بیانول - پرته له دې چې ستونزه حل شي د بحث په نیمه کې پرېښودل - د خپل ځان د سلامت او د بل ملامت ښودلو لپاره د نورو خلکو نظرونه بیانول - په شپه کې بحث کول، یو یا دوه ساعته بحث ته ادامه ورکول...

فعال اوسېدل دې ته وایي چې ته د خپل ژوند مسولیت په خپله واخلې. دا داسې مانا لري لکه غویی چې له ښکرونو را ونیسې او د کنټرول لپاره یې باید ته بشپړ ځواک ولرې. دا ځواک ستا پوهه، وړتیاوې او تجربه ده. د ژوند مسولیت په غاړه اخیستل او فعال اوسېدل دې ته وایي چې ته خپلې کیشتۍ کې خپله په سفر روان شې. تا سره به دې کیشتۍ کې وروسته د منفي او مثبت فکر خلک، ستا جنتیک او ښې او بدې پېښې هم ناستې وي او ته به د موخو، لاسته راوړنو او بریاو په لور روان یې. وروسته سپاره به هڅه کوي چې د موخې په لور تګ کې ستا د ژوند کنټرول خپل لاس کې واخلي خو ته به دوي ته غبرګون نه ښیې کنه نو د موخې په لور له کړنو به دې پام خلکو ته په غبرګون ښودلو کې بوخت شوی وي. ته خپل وخت او ژوند د موخې او بریا په لور تګ کې په دوامداره کړنو بدلوې. په دې سفر کې یو شی له تا هیڅوک نشي اخیستلای او هغه ستا د خوښې لرلو یا انتخاب وړتیا ده. د ژوند مسو...

۱ - ستا او د بل کس ترمنځ لفظي، غیرې لفظي خبرو، د غږ څرنګوالي، د مخ څرنګوالي، اشارو، د بدن فزیکي ژبې او فعل او انفعال ته وایي. ۲ - لفظي خبرې مختلف ډوله اورېدونکو ته په روښانه توګه د خپل نظر د بیانولو وړتیا لرلول ته وایي. ۳ - غیرې لفظي خبرې د مخ په څرنګوالي، اشارو، د غږ په څرنګوالي، د سمبولو ا انځورونو په ښودلو د خبرو د بیان د ځواکمنولو وړتیا ته وایي. ۴ - د اغیزمنو خبرو اترو لپاره تاسې باید په خپلو احساساتو، سټرس، تعصب، دفاعي حالت اختیار کولو برلاسي شئ تر څو متقابل پوهاوی رامنځته کړل شي. په طب کې خبرې اترې : - د تشخیص تشرېح کول، تفتیش یا پلټنه او درملنه - په پرېکړې کولو کې د ناروغ شاملول - د ناروغ له خپلوانو سره په ځینې حالتونو کې خبرې کول - د طب اړوند له نورو مسلکي کسانو سره خبرې کول - د عملیات او ورته پروسیجر په اړه د ناروغ هوکړه یا رضایت ترلاسه کول - که ناروغ تشویش لري او یا د ن...

- اغیزمنې خبرې اترې پېښې شوې ستونزې هواروي، د ستونزو د پېښېدو مخنیوی کوي، د مخالفت او شخړو هواری او مخنیوی کوي. - اغیزمنې خبرې اترې خبرې لنډوي او د وخت سپما یا له ضایع کېدو ژغورنه کوي. - اغیزمنې خبرې اترې اړیکې جوړوي، په اړیکې کې باور جوړوي، کار ځای کې ټیم جوړوي. - اغیزمنې خبرې اترې ستاسې پوهه زیاتوي او د پوهې زیاتېدل مو خوښو کې ښه والی رامنځته کوي. - اغیزمنې خبرې اترې تاسې ته دا وړتیا درکوي چې کور، ټولنې او کار ځای کې روغتیا لرونکې اړیکې جوړې کړئ او د اړیکو ساتنه مو وکړئ. - اغیزمنې خبرې اترې مونږ ته دا وړتیا راکوي چې نور خلک درک کړای شو، توپیرونه درک او احترام یې وکړای شو. د توپیرونو له امله په رامنځته شوي وضعیت ځان پوه کړای شو. - اغیزمنې خبرې اترې یوه وړتیا ده او د کار مالک او کار کوونکي یې د کار ځای کې اړتیا ورته لري. - د خپلو اړتیا او حقونو د بیان او وکالت لپاره د اغیزمنو خبرو ا...

د اغیزمنو خبرو اترو وړتیا له مختلو وړتیاو جوړه ده او دا مختلفې وړتیاوې په ګډه کاریږي تر څو تاسې په اغیزمنه توګه خبرې اترې وکړای شئ. خبرې اترې د مختلف ډوله مالوماتو تر بل رسول او له بل ترلاسه کولو ته وایي. ځینې وخت ممکن تاسې نوي نظرونه، نوی احساس او یا د خپلې پروژې اوسمهالیزه مالومات له نورو سره شریک کړئ او ځینې وخت ممکن دا مالومات تکراري وي او تاسې ډېره بلدتیا ورسره ولرئ. په ملګرتیا کې تل ریښتینولي، مهرباني، باور او پوهاوی وده کوي. همداسې د کار ځای اړیکو کې هم یادو شوو ته وده ورکول اړین دي. په کار ځای کې خلک تر ډېره هغو نظرونو ته ځواب وایي چې له بیان سره یې په ځان باور هم مل وي لکه د سترګو اړیکه، نېغ کېناستل یا درېدل، خپل نظر او فکر مخکې له مخکې د وینا لپاره چمتو کول. نیوکه کول او د بل نیوکه زغمل د هغه کس ځانګړنه وي کوم چې د اغیزمنو خبرو اترو وړتیا لري. دا ډول کسان بل ته د رغونکې نی...

ډېری خلک کله چې د نیوکې نوم واوري نو فکر کوي چې رد یا د نه تصدیق کولو د قضاوت مانا لري خو د نیوکې مانا د کیفیت په اړه څېړنه او قضاوت دی، نیوکه د پرتله ایز ارزښت ارزونه ده. د ډېرو خلکو فکر کې د "نیوکې" کلیمه په ډېره اسانۍ منفي مانا تولیدوي. که چېرې تاسې باندې کوم کس نیوکه وکړي نو لمړی زهن کې له ځانه دا پوښتنه وکړئ چې څه مو ناسم وکړل چې نیوکه درباندې وشوه. که تاسې په چا نیوکه کول غواړئ نو لمړی د نورو مخ کې نیوکه مه پرې کوئ، دوېم په یو ځل ټولې نیوکې مه کوئ، درېم نورو خلکو سره یې چارې مه پرتله کوئ او یا یې د بېلګې په توګه مه ورته یادوئ، څلورم د لارښونې لپاره داسې موقع ولټوئ کومه چې د ورزده کولو لپاره مناسبه وي، پنځم خبرو کې داسې جملې وکاروئ چې نیوکې او د سمون وړاندیز ته مو د ټیم د چارو شکل ورکړي، اتهام رغونکې نیوکه نه ده. د نیوکې لپاره لاندې ټکو ته پام کوئ : - په چلن او کړنو نیوکه وکړئ، په ...

هر انسان وخت نا وخت غسه کیږي. غسه د انسان ځانګړنه ده خو انسان له مور په غسه نه دی پیدا شوی بلکې همدې نړۍ کې یې غسه زده کړې او لکه د نورو زدکړو په څېر یې د کارولو او نه کارولو خوښه لرلای شو د بېلګې په توګه انسان په ښي لاس خوراک کول زده کړی خو په چپ لاس هم خوراک کولای شي او د ښي لاس له کارولو ډډه کولای شي. څرنګه غسه کس ارامولی شو ؟ - غسې ته یې په ټول پام غوږ کېږدئ او که چېرې اړتیا وي چپتیا غوره کړئ - خبرو کې یې مداخله مه کوئ - غسه کس ته هېڅ کله مه وایئ چې اوس نوره غسه مه کوه برعکس د غسې تصدیق وکړئ - غسه کس ته له نصیحتونو کولو ډډه وکړئ - د غسه کس د پیغام په تایدولو او تصدیق کولو ځواب ویونکی اوسه - د خپلې مرستې په اړه مشخص اوسه او بې ځایه وعدې مه کوه - غسه کس ته له غسې د وتلو لار پرانیستې پرېږده او د غسې حال کې یې په ګډو وډو تمرکز مه کوه...