د غوییزو نسلونه

د شیدو لپاره د غوییزو د نسلونو نړیوال ګروپ دی. نسل یې په فریژیا کې اخیستل شوی. د شمالي هالنډ او د جرمني له شلېس وېګ هولسټاین ترمنځ له سیمې خپاره شوي. په ټوله نړۍ کې د شیدو په بازار کې لویه ونډه اخیستونکی نسل ګڼل کیږي. تر ۱۶۰ زیاتو هیوادونو کې شته دي. د هولسټاین فریژن، فریژن، تور او سپین غوییز نومونه هم ورته اخیستل کیږي. د امریکا له جوړېدو سره په شمالي او سوېلې امریکا کې د شیدو غوښتنه مخ په زیاتېدو شوه. د اړتیا د پوره کولو لپاره یې د جرمني ۸۸۰۰ تور او سپین غوییز امریکا ته انتقال کړل خو د ناروغیو له امله یې واردول بس کړل. په اوس وخت کې یاد غوییز په شمالي اروپا کې د شیدو لپاره کاریږي او په سوېلې اروپا کې د غوښې لپاره کاریږي. له ۱۹۴۵ کال را په دیخوا شیدې او تولید یې ځانګړو سیمو پورې محدود شو او لامل یې د ملي زېربناو جوړول وو او دا لامل شو چې ځینې سیمو کې یوازې د غوییزو نسلونه د شیدو لپاره ...

د غوښې لپاره په مرکزي برازیل کې اخیستل شوی د غوییزو نسل دی. په نسل اخیستنه کې یې شارولې او اېندوبرازیل غوییز کارېدلي.

په روسۍ ژبه کې یې نوم (Бушуевская) لیکل کیږي، تلفظ یې بوشویف سکایا دی. د ازبکستان د غوییزو نسل دی. نسل یې د سیمه ایزو زېبو غوییزو او د لوېدیځې اروپا د شیدو لپاره د غوییزو له نسلونو دوه رګه شوی. سپین رنګ کې تور خاپونه لري.

د ایستریا، سلوانیا او کرو اېشیا د شیدو لپاره د غوییزو نسل دی. نسل یې تقریبا له ورکېدو سره مخ وو خو د ایستریا د غوییزو د نسل اخیستنې فدراسیون یې د نسل اخیستنې پروګرام بیا پیل کړ او اوسمهال ۳۵۰ غوا ګانې او ۸ غویان موجود دي. خړ رنګ لري. پوز یې تور رنګ کې وي. ځواکمن بدن لري او له همدې امله د شیدو تر څنګ مخکې د قلبې او ټرانسپورټ دواړو لپاره کارېدل. د غويي وزن یې تر ۱۰۰۰ کیلو ګرامه پورې او د غوا تر ۶۵۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د منځنۍ کچې ښکرونه لري، د ژبې رنګ یې نیله ته ورته خړ رنګ وي. له لنګېدو تر وچېدو پورې موده کې تر ۱۲۰۰ کیلو ګرامه پورې شیدې کوي. ګمان کیږي چې نسل یې له پودولیکا غوییزو اخیستل شوی وي. تر ۱۹۶۰ لسیزې پورې په ایستریا کې تر ۶۰۰۰۰ پورې غوییز موجود وو خو کله چې سیمه ته نور نسلونه وارد شول نو له سیمه ایزو غوییزو سره تر ډېره دوه رګه شول، دې چارې تر ۱۹۹۰ لسیزې پورې د کره نسلونو شمېر ډ...

د شیدو لپاره د وړو غوییزو نسل دی. نسل یې د فرانسې د شمال لوېدیځ په بریتاني کې اخیستل شوی. د بدن د وړې کچې له امله په داسې څر ځایونو کې هم پاېدلی شي چېرې چې واښه کم وي. په ۱۸۸۶ کال کې یې لمړی د یادون کتاب جوړ شو. د ۲۰ پېړۍ په پیل کې یې شمېر ۵۰۰۰۰۰ غوییز وو خو تر ۱۹۷۶ کال پورې یې د نسل د غړو شمېر ۱۵۰۰۰ ته راکم شوی وو. اوسمهال یې د نسل ژغورنې پلان جوړ شوی. مخکې سور او سپین رنګ کې هم شته وو خو اوسمهال نشته او یوازې تور او سپین رنګ کې پیدا کیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې د غویي قد تر ۱۲۳ سانتي متره او د غوا تر ۱۱۷ سانتي متره پورې لوړیږي. د غویي وزن تر ۶۰۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۴۵۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. له لنګېدو تر وچېدو پورې موده کې تر ۳۵۰۰ کیلو ګرامه پورې شیدې کوي. شیدې یې ۴.۴% شحم او ۳.۴% پروتین لري. له شیدو یې د بروتون په نوم مستې جوړیږي....

د لنډ ښکرو زېبو غوییزو د ګروپ برخه ده. په ختیځه افریقا کې ساتل کېدونکي نسلونه دي. نسل یې د شیدو لپاره کاریږي. د نسل نوم یې د سوډان د خرطوم له بوتانا سیمې اخیستل شوی. کېنانا نسل یې بیا د سپین او نیله نیل ترمنځ سیمه کې پیدا کیږي. د پاکستان د سندي او ساهیوال غوییزو په څېر سور رنګ کې وي خو په تنه کې له ساهیوال غوییزو واړه دي. خو د سند له سرو غوییزو سره ډېر توپیر نه لري. ګمان کیږي چې پلرونه یې په منځنیو پېړیو کې له هند څخه سوډان ته انتقال شوي وي. همداسې ګمان کیږي چې وروسته له بوتانا غوییزو د کېنانا نسل اخیستل شوی. کېنانا غوییز چې کله واړه وي رنګ یې سور وي خو بشپړ بلوغ ته له رسېدو وروسته یې رنګ سپین ته بدلیږي....

په هالنډۍ ژبه کې یې د نومو مانا تڼاکې سر ده ځکه چې د سترګو چار چاپېره تڼاکو ته ورته کړۍ لري. د هالنډ په ګرونېنګن ولایت کې یې نسل اخیستل شوی. په اسنادو کې یې د نسل یادونه په ۱۴ پېړۍ کې شوې. کلکه د ځواکمنو عضلو تنه، ځواکمنې پښې او لنډ ښکرونه لري. د بلارکوپن په نوم هم یادیږي. سور او سپین، تور او سپین دواړو رنګونو کې شته دي. د سترګو چار چاپېره یې تڼاکو ته ورته کړۍ موجوده وي. سر، پښې او د تنې لاندې برخه یې سپینوالی لري. د لکۍ څوکه یې هم سپینه وي. د غويي قد یې له ۱۴۵ تر ۱۵۰ سانتي متره او د غوا له ۱۳۵ تر ۱۴۰ سانتي متره پورې لوړیږي. د غویي وزن تر ۸۰۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۶۰۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. له لنګېدو تر وچېدو پورې موده کې تر ۶۰۰۰ کیلو ګرامه پورې شیدې کوي. په شیدو کې یې ۴.۳۵% شحم او ۳.۶۰% پروتین موجود وي....

د بوس توروس او د امریکا د بیسون دوه رګه نسل دی. د بیسون له غوا او بوس توروس له غویي رامنځته شوي. د نسل اخیستنې موخه یې د غوښې د تولید لپاره د دواړو ژو د ځانګړنو یو ځای کول وو. په جنتیک کې په بنسټیزه توګه غوییز دي.کوم غوییز چې تر ۳۷.۵% پورې یا له اتو برخو درې برخې جنتیک کې بیسون وي د بیفالو په نوم یادیږي او که تر دې ډېر وي د دوه رګه بیسون په نوم یادیږي. د بیفالو غوییزو غوښه لکه د بیسون په څېر د کورني شوو غوییزو په پرتله کم کولېسټرول لري. مخینه په تصادفي توګه کورني شوي غوییز له ۱۷۴۹ کال څخه له بیسون سره په څر ځایونو کې دوه رګه شوي. خو د انسانانو لخوا په ۱۹ پېړۍ کې د دوه رګه کېدو پروګرام پیل شوی. په ۱۸۱۵ کې د لیګزینګټون رابرټ ویکلیف تر ټولو لمړی پروګرام پیل کړی وو او خپلو تجربو ته یې تر ۳۰ کالو پورې ادامه ورکړه. دوېم پروګرام په ۱۸۸۰ کې سموېل بېډسون په لار اچولی. سموېل بېډسون اته بیسون...

د نوم تلفظ یې د پرتګالی ژبې دی. د پرتګال د غوییزو نسل دی. د اروپایي کمیسون لخوا یې د نسل نوم او جغرافیه دواړه د قانون له مخې محفوظ شوي. د غویي قد یې تر ۱۳۶ سانتي متره او د غوا تر ۱۲۶ سانتي متره پورې لوړیږي. وزن یې له ۳۶۰ تر ۴۳۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. روښانه سور ته ورته نسواري رنګ لري. د غویي رنګ یې د غوا په پرتله خیره یا تېز وي. مخکې لور وده کوونکي، پیل کې ښکته شوي، پای کې بېرته پورته شوي ښکرونه لري. له غرني چاپېریال سره بلدتیا لري او له همدې امله یې وروستۍ پښې ډېرې عضلاتي وي. تېره پېړۍ کې انګلستان خپل هیواد ته انتقالول او د غوښې لپاره یې کارول. پرتګال کې اوس هم د کار لپاره کاریږي. په ۱۹۰۲ کال کې، په پاریس کې د تر ټولو ښې غوښې لرونکو جایزه ګټونکي دي. ډېر زیات عمر کوونکي دي او هره غوا یې له ۱۶ تر ۱۸ پورې خسکیان زېږولی شي. ډېری وخت یې غوا له خپلو بشپړ بلوغ ته رسېدلو خسکیانو بیا ځلې بلاربیږي...

د سویډن د غوییزو سیمه ایز نسل دی. د نوم مانا یې "کلیوال غوییز" ده. نسل یې مختلف ډولونه لري. د بوهوسکولا، رېنګامالاکو او وانېکو ډولونه په جلا کتاب کې راجستر کیږي. د فیالنارا ډول یې په جلا کتاب کې راجستر کیږي. د روډکولا ډول یې جلا د یادون کتاب لري. د الموجکور نسل ټول ډولونه ډېر کم پاتي او د ورکېدو له خطر سره مخ دي. د نسل مختلف ډولونه یې د مختلفو موخو لپاره کارېدل لکه د کاري موخې لپاره، د شیدو او غوښې لپاره. اوسمهال عصري نسلونه په درېواړو موخو کې له یادو غوییزو ښه او ګټور دي او له همدې امله یاد غوییز څوک نه ساتي. د جېن په بانکونو کې د کلتوري میراث په توګه ساتل شوي. د وښو د مدیریت لپاره تر ډېره کاریږي. همداسې ځینې کورنۍ یې د کورني ژوي په توګه ساتي....

د البانیا د غوییزو نسل دی. د بوشا غوییزو د نسل لنډی ډول ګڼل کیږي. په بنسټیزه توګه د کار لپاره ساتل کیږي خو ځینې خلک یې د شیدو او غوښې لپاره هم کاروي.

په اېندونیزیایي ژبه کې ورته (Sapi aceh) نوم اخلي. په انګریزۍ کې ورته (Acehnese cattle) نوم هم کاریږي. د اېندونیزیا د سوماترا په شمال کې د اسې سیمې غوییز دي. په اېندونیزیا کې یو تر ټولو زیات د غوییزو ساتل کېدونکی نسل دی.

چولستاني نوم هم ورته اخلي. د پاکستان په پنجاب کې د غوییزو نسل دی. نسل یې د زېبو غوییزو د ګروپ برخه ده. په بڼسټیزه توګه د شیدو د غوییزو په توګه کاریږي. نوم یې د رحیم یار خان، بهاولپور او بهاوالنګار سیمې کې د سارا نوم دی. خړ نسواري او تور رنګ کې غوییز دي. په یوه ورځ کې له ۱۳ تر ۱۵ لیتره پورې شیدې کوي. غویی یې تر ۹۰۰ کیلو ګرامه پورې وزن کوي او د غوښې لپاره ساتل کیږي.

په انګرېزی کې ورته (Chinese Black Pied) نوم هم اخلي. د چین د شیدو لپاره د غوییزو نسل دی. له سیمه ایزو غواګانو سره یې هغه غوییز دوه رګه کړي کوم چې یې په ۱۸۷۰ کې له کاناډا، انګلستان، متحده ایالتونو او هالنډ وارد کړي. په ټول چین کې پیدا کېدونکي د شیدو غوییز دي. له لنګېدو تر وچېدو پورې په ۳۰۵ ورځو موده کې تر ۱۶،۰۹۰ کیلو ګرامه پورې شیدې کولای شي. شیدې یې تر ۳.۴% پورې شحم لري. د غویي وزن یې تر ۱۱۴۲ کیلو ګرامه او د غوا تر ۶۱۵ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې د غویي قد تر ۱۵۷ سانتي متره او د غوا تر ۱۳۶ سانتي متره پورې لوړیږي. مخینه له ۱۸۷۰ لسیزې یې پلرونه له کاناډا، جرمني، جاپان، انګلستان، متحده ایالتونه او هالنډ څخه د چین لویو ښارونو ته وارد شوي. له دوېمې نړیوالې جګړې وروسته چین د امریکا هولسټاین فریژن غوییزو وارد کړل. همداسې یې له هالنډ تور پیډ یا تور سپین غوییز انتقال کړل...

د چېلېنګم وحشي غوییزو په نوم یې هم یادوي. د انګلستان د نارتمبرلنډ د چېلېنګم ماڼۍ په یوه بند پارک کې غوییز دي. په ۲۰۲۲ کې ټولټال ۱۳۸ غوییز پکې وو له یاد شمېر څخه تقریبا نیم غویان او نیمې غواګانې وې. په جنتیکي توګه له سلګونو کلونو له نورو غوییزو جلا دي. همداسې د سکاټلند په شمال ختیځ کې هم تر ۲۰ پورې غوییز د انګلستان د سلطنتي کورنۍ په ځمکه کې بند ساتل شوي. ځانګړنې واړه غوییز دي، غوا او غویی یې پورته ولاړ ښکرونه لري. د غویي وزن یې تر ۳۰۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۲۸۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. سپین رنګ لري، غوږونه، پښې، پوزه او د سترګو چارچاپېره یې بل رنګ ممکن موجود وي. سیمه کې ډېری د څېړۍ (بلوط) ونې ۱۷۸۰ لسیزه کې کرل شوي خو داسې ښکاري چې لکه د منځنیو پېړیو ونې وي. تر ټولو زړې ونې یې د سیمې الدر ونې دي او په اتلسمه پېړۍ کې کرل شوي. په انګلستان کې د کرنې له امله ډېر ژوي د ژوند لپاره خپل چاپېر...

نوم یې شارولېز هم تلفظ کیږي. د فرانسې د غوییزو نسل دی. نسل یې د تورین غوییزو د ګروپ برخه ده. د نسل نوم یې له شارولې سیمې اخیستل شوی. د غوښې لپاره ساتل کېدونکي غوییز دي، نسل اخیستونکي یې له هېرفورډ او انګس غوییزو سره د دوه رګه کېدنې لپاره هم کاروي. د نړۍ تر ټولو زیات وزن لرونکي غوییز ګڼل کیږي. د غویي وزن یې له تر ۱۶۵۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۱۲۰۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې یې قد تر ۱۵۰ سانتي متره پورې لوړیږي. رنګ یې سپین یا کریمي وي، پوزه یې ګلابي رنګ کې وي. په فرانسه کې له هولسټاین غوییزو وروسته دوېم تر ټولو زیات ساتل کېدونکي غوییز دي. په ۲۰۱۴ کال کې فرانسې ټولټال ۴.۲۲ میلیونه شارولې غوییز لرل. د نړۍ ۶۸ هیوادونو یې نسل وارد کړی دی له یادو هیوادونو یې په ۳۷ هیوادونو کې شمېر مالوم دی او تر ۷۳۰۰۰۰ غوییز لري. تر ټولو زیات شمېر د چک جمهوریت او مکسیکو کې دي. په ۱۹۳۴ کې له مک...

ایټالوی تلفظ یې کیانینا دی. د ایټالیا د غوییزو نسل دی. غټ سپین غوییز دي، مخکې یوازې د کاري موخې لپاره ساتل کېدل خو اوس یوازې د غوښې لپاره ساتل کیږي. د نړۍ په غټو او تر ټولو زړو نسلونو کې یو دی. له غوښې څخه یې د ایټالیا (bistecca alla fiorentina) کباب پخیږي. د غویي وزن یې له ۱۲۰۰ تر ۱۵۰۰ کیلو ګرامه او د غوا له ۸۰۰ تر ۱۰۰۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې د غویي قد له ۱۶۰ تر ۱۷۰ سانتي متره او د غوا له ۱۵۵ تر ۱۶۵ سانتي متره پورې لوړیږي. د غوښې ښه کیفیت لري، د لمر له وړانګو، ناروغیو او حشرو او تودوخې سره مقاومت لري. په متحده ایالتونو کې د انګلستان له نسلونو سره دوه رګه کیږي تر څو په ترلاسه شوي نسل کې شحم کم کړي او د غوښې کیفیت یې لوړ کړي. په نورو هیوادونو کې له وړو نسلونو سره دوه رګه کیږي تر څو په ترلاسه شوي نسل کې د اسکلیټ وزن کم کړي او غټ نسل ترلاسه کړي. ځینې هیوادونه یې کنګل ...

په جرمني ژبه کې یې نوم (Kärntner Blondvieh) لیکل کیږي. د غوییزو زوړ نسل دی. نسل یې د اتریش په کارانتیا کې اخیستل شوی. سپین یا روښانه زېړ رنګ کې وي. غویی یې له ۸۰۰ تر ۸۵۰ کیلو ګرامه او غوا یې له ۵۰۰ تر ۶۰۰ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. مخکې یې غویان د کار او غوښې لپاره او غواګانې د شیدو لپاره کارېدې. د نسل د پلرونو په اړه یې کره مالومات نشته.

د غوښې لپاره په برازیل کې اخیستل شوی نسل دی. نسل کې یې د اروپا کریولو غوییز کوم چې له اروپا برازیل ته انتقال شوي کارېدلي. په خپل ځان کې کم زېبوین لري. د درې موخو لپاره یې مخکې نسل کارېده. نسل یې د کار، ټرانسپورټ او غوښې لپاره اخیستل شوی. په ۲۱ پېړۍ کې یوازې د غوښې لپاره ساتل کیږي خو ځینې خلک یې د شیدو لپاره هم ساتي. نسل یې له نورو سیمه ایزو غوییزو سره هم دوه رګه شوی. د غویي وزن یې له ۹۰۰ تر ۱۲۰۰ کیلو ګرامه او د غوا تر ۶۵۰ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې یې قد تر ۱۴۳ سانتي متره پورې لوړیږي....

نوم یې فرانسوي کې مفرد مونث نوم دی. تور کاناډایي غوییز نوم هم ورته اخلي. نسل یې په ۱۶ پېړۍ کې له فرانسوي کانډایي او تور جېرسي غوییزو اخیستل شوی. تر ۱۹ پېړۍ پورې عام ساتل کېدونکي څاروي وو. خو سیمې ته د نورو غوییزو وارېدېدو کم کړل او ورپسې تر ټولو عام ساتل کېدونکي هولسټاین او هېرفورډ غوییز شوو. اوسمهال یې هم نسل په فارمونو کې شته خو په کیوبېک سیمه کې تر نورو ځایونو زیات دي. د کیوبېک حکومت هڅې پیل کړي چې نسل یې له منځه تللو وژغوري. په بنسټیزه توګه د شیدو لپاره ساتل کېدونکي غوییز دي. شیدې یې کافي پروتین او شحم لري او د پنېر د تولید لپاره مناسبې دي. نازکه نرۍ غوښه لري او له همدې امله یې غویان د غوښې لپاره کاریږي. د منځنۍ کچې غوییز دي غوا یې له ۴۰۰ تر ۵۰۰ کیلو ګرامه پورې او غویی یې تر ۸۰۰ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. له سړې هوا سره بلدتیا لري. کوچنۍ تنه یې لکه د غټو غوییزو په څېر د څر ځایونو واښه ل...