ټولې لیکنې – پاڼه 124

Aug72018 by Zakria RahimiNo Comments

American spiny rat – د امریکا اغزن موږک

د (family Echimyidae) کورنۍ غړي دي، د بدن کچه یې منځنۍ ده، تقریبا ۸۰ ډولونه لري او د شپې لخوا ژوند کونکي یا د شپې لخوا فعال (nocturnal) دي. د مرکزي او سوېلې امریکا شخوند وهونکي ژوي دي کوم چې د انعطاف وړ اغزن وېښته لري خو ځینې ډولونه یې نرم وېښته لرونکي دي. نری اوږد بدن، لنډې پښې، واړه بې وېښتو غوږونه، غټې سترګې، اوږده برېتونه (whiskers) لري، پوزې یې یا اوږدې تېرې او یا لنډې بې څوکې وي. که چېرې له لکۍ کش کړل شي نو لکۍ یې په ډېره اسانۍ ماتیږي او له همدې امله ډېر بې لکۍ او یا نیمه لکۍ لرونکي دي. که چېرې لکۍ یې ماته شوې نه وي نو د نیم بدن په اندازه یې لکۍ اوږده وي، نازک ګڼ وېښته لري او ځینې وخت له بدن څخه بدل رنګ لري. د بدن وزن یې له ۱۳۰ تر ۹۰۰ ګرامه پورې او د بدن اوږدوالی یې له ۱۱ تر ۴۸ سانتي متره پورې رسیږي. بدن یې مختلف رنګونه لري. د ورځې لخوا په غارونو کې پټ وي، ځینې یې په ونه...

Aug72018 by Zakria RahimiNo Comments

Alligator – تمساح

ټولې لیکنې

د نسل نوم یې هم (genus Alligator) ده، دواړه ډوله کروکوډیلونه (crocodilians) دي او د معتدلې امریکا له کایمن (caimans) سره تړاو لري، د الیګاتوریدای کورنۍ (family Alligatoridae) غړي دي. تمساح لکه د نورو کروکوډیلونو په څېر غټې لکۍ لري کومې چې د خپلې دفاع او لامبو وهلو لپاره کاروي. غوږونه، سترګې او د پوزې سوري (nostrils) یې د سر پاسه برخه کې دي او کله چې د اوبو سر کې لامبو وهي همدا برخه یې له اوبو بهر وتلې وي او نور په اوبو کې ډوب وي. غاښونه یې (overbite) دي په انګرېزۍ کې (overbite) هغو غاښونو ته وایي چې د لاندې ژامې غاښونه د پاسه ژامې غاښونو کې ننوتي یا داخل وي. د لاندې ژامې په هره خوا کې څلور غټ غاښونه د پورته ژامې په ساکت کې داخلیږي. تمساح غوښه خوړونکې (carnivorous) ده او په دایمي اوبو کې یا د اوبو تر څنګ ژوند کوي لکه سیندونه، بندونه، لوی ډنډونه. د خپل ځان لپاره غارونه باسي یا س...

Aug62018 by Zakria RahimiNo Comments

Albatross – البټروس

ټولې لیکنې

د دیومیدې ایدای کورنۍ (family Diomedeidae) غړي دي، تر ۱۲ زیات د غټو سمندري مرغانو ډولونه دي کوم چې دیومیدې ایدای کورنۍ جوړوي، د ډلې نوم یې پروسیلاریفارمز (order Procellariiformes) ده. په ځمکه باندې داسې ګرځي لکه چې انسانانو کورني کړي وي او همدې امله جرمنان ورته (mollymawk) نوم اخلي مانا یې د سمندر غاړې بې عقلان ده بله مانا یې د سمندر غاړې بې عقله مرغان ده. البتروس د دې وړتیا لري چې په باد لږېدونکي موسم کې په هوا کې تر ډېره وخته پرته د وزرو له وهلو پاتې شي خو کله چې باد نه وي نو خپل څورب او دروند بدن په هوا کې په اسانۍ نشي انتقالولای او غوره ګڼي چې د اوبو په سطحه ارام وکړي. لکه د نورو سمندري مرغانو په څېر البتروس هم د سمندر اوبه څکي او ډېر وخت له بېړیو سره مل وي تر څو له انسانانو په پاتې شونو ځان تغذیه کړي. یوازې د مثل د تولید پر وخت سمندر غاړو ته ځي او خپله کې سره ډ...

Aug52018 by Zakria RahimiNo Comments

Agnathan – اګناتان

ټولې لیکنې

سوپر کلاس یې اګناتا (superclass Agnatha) ده، سوپر کلاس د ټکزانومۍ په کټګورۍ کې له فایلم ښکته او کلاس پورته صف یا ترتیب وي. د لومړنیو بې ژامو کبانو د ګروپ ټول غړي دي، په دې کې لمپ پرې کبان (lampreys) او په پېټرومیزونیفارم ډله کې (order Petromyzoniformes) کې ډلبندي شوي، ، هګ کبان (hagfishes) کوم چې په مکسي فارم ډله (order Myxiniformes) کې ډلبندي شوي او ډېری هغه کبان چې اوسمهال یې نسلونه له منځه تللي شامل دي. هګ کبان د شمالي اتلانتیک د کب نیونې د خوړو کوچنی افت ګڼل کیږي خو لمپ پرې کبان بیا د شمالي امریکا د کب نیونې خوړو ته ګواښ پیښونکی افت ګڼل کیږي ځکه چې دا کبان پرازیتي چلند لري او د شمالي امریکا د سلمون د کورنۍ (salmon family) په ټروټ کبانو (trout) برید کوي. اګناتان کم سوداګریز ارزښت لري. په اګناتان کې کرانیاټ (craniate) فوسیلي کبان هم شامل دي او ټولې ځانګړنې یې د ...

Aug52018 by Zakria RahimiNo Comments

African penguin – د افریقا پېنګوېن

ټولې لیکنې

د ډول علمي نوم یې (Spheniscus demersus) ده، د (black-footed penguin, Cape penguin, or jackass penguin) په نومونو هم یادیږي، د پېنګوېن ډول ده، په (order Sphenisciformes) ډله کې ډلبندي شوي. د سوېلې افریقا او نمیبیا د ساحلونو په اوږدو کې ژوند کوي. فزیکي ځانګړنې قد یې له ۶۰ تر ۶۸ سانتي متره (له ۲۴ تر ۲۷ انچه) پورې لوړیږي او وزن یې تر ۴ کیلو ګرامه (۹ پونډه) پورې رسیږي. نر یې کمه اندازه له ښځې دروند او لوړ وي. تور او سپین رنګ لري خو واړه بچیان یې بیا خړې بڼکې لري. خواړه د پېنګوېن مرغانو خواړه د افریقا واړه پېلچرډ (pilchards) کبان، مکرل کبان (mackerel) او انچووي کبان (anchovies) دي. خو خپله په پېنګوېن مرغانو بیا پیشوپړانګ، نولي یا ډانګلکي او وحشي پیشوګانې برید کوي. په وړو بچیانو یې نور سمندري مرغان برید کوي. کله چې سمندر ته په خپلو خوړو پسې کوز شي نو حلزون او...

Aug52018 by Zakria RahimiNo Comments

African gray parrot – د افریقا خړ توتي

ټولې لیکنې

د ډول علمي نوم یې (Psittacus erithacus) ده، د (African gray or gray parrot) په نومونو هم پېژندل کیږي، د توتي ډول ده او په (order Psittaciformes) ډله کې ډلبندي شوی. په ساو ټام، عاج ساحل، ټوله نایجیریا او کامېرون، د کونګون په جمهوریت کې، یوګاندا، تانزانیا او کینیا کې پیدا کیږي. فزیکي ځانګړتیاوې د افریقا خړ توتي او نور ټول فرعي ډولونه یې سپینو زرو ته ورته خړ رنګ لري، سر کې یې رنګ ډېر خیره یا تېز ده، د سر او تنې بڼکې یې په پای یا چار چاپېره څنډو کې سپین رنګ لري. د لکۍ بنکې یې روښانه سور رنګ لري. کوم توتیان چې ډېر عمر لري ممکن د بدن بڼکو کې یې هم سور رنګ را څرګند شي. د سوېلې افریقا ځینې نسل اخیستونکو داسې نسلونه خوښ کړي وو چې د بچیانو ټول رنګ یې سور وو کوم چې په ډېر لوړ قیمت پلور کیږي. مخ یې په سپین پوستکي پوښل شوی وي او کله چې توتي وارخطا شي د مخ رنګ یې سور والی پیدا کوي. د (...

Aug52018 by Zakria RahimiNo Comments

Aepyornis – آی پیورنیس

ټولې لیکنې

د فیل مرغه (elephant bird) په نامه هم یادیږي، بې الوته مرغان وو چې اوسمهال د پلایسټوسین (Pleistocene) مودې په انبارونو کې، د ماداګاسکار په ټاپو کې د فوسیل په توګه پیدا کیږي. پاتې شونې یې یو یا دوه ندي بلکې ښه پرېمانه دي. مختلف پېژندل شوي ډولونو یې غټ جوړښت درلود، مخروطي مښوکې یې لرلې، وړې ډبلې لنډې پښې یې لرلې او په پښو کې یې درې ګوتې موجودې وې. د وزرونو جوړښت یې ډېر زیات وړوکی ده په کوم چې الوت امکان نلري. د سر د کوپړۍ جوړښت یې کوچنی وه او نرۍ اوږدې غاړې یې لرلې. ځینو ډولونو یې تر ۳ متره پورې لوړ قد لره. Picture by Monnier - http://digimorph.org/specimens/Aepyornis_maximus/Aepyornis.phtml digimorph.org, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=79655...

Aug52018 by Zakria RahimiNo Comments

Aegithalidae – ایجیتالیدای

ټولې لیکنې

د مرغیو کورنۍ ده په کومه کې چې د شمالي امریکا، د زړې نړۍ، د اوږدې لکۍ د مرغیو ټېټ موس (جمع ټېټ مایس) ډول (tits or titmice) او د نوې نړۍ بوش ټېټ (bushtits) ډول شامل ده. دواړه ګروپونه د عامو مرغیو د پاریدای کورنۍ (family Paridae) غړې دي او د پاسیریفارم په ډله (order Passeriformes) کې ډلبندي شوي. ټول اته ډولونه د ونو حشرې خوړونکې دي، اوږدې لکۍ او ورېښمینې بڼکې لري. خپله ځاله په دیوال کې ځوړنده جوړوي. تر ټولو زیات پېژندل شوی ډول یې د اوږدې لکۍ ټېټ (long-tailed tit) ده، علمي نوم یې (Aegithalos caudatus) ده په اوراسیا کې پیدا کیږي او رنګ یې تور او ګلابي وي. Picture by © Francis C. Franklin / CC-BY-SA-3.0, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=31139558 Picture by Scott Catron - Own work, CC BY 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=849195 Picture by ...

Aug42018 by Zakria RahimiNo Comments

Adélie penguin – اډېلي پېنګوېن

ټولې لیکنې

د ډول علمي نوم یې (Pygoscelis adeliae) ده، د پېنګوېن ډول ده، په (order Sphenisciformes) ډله کې ډلبندي شوي، ځانګړنه یې تورې اوسپینې بڼکې دي، د سترګو چار چاپېره یې د بڼکو سپینه کړۍ ده. په ګرمو میاشتو کې یې د مثل د تولید موده وي او د انترکتیکا په یخ لرونکو ساحلونو کې ډله ګرځي، له دې پرته په (South Shetland, South Orkney, and South Sandwich islands) کې هم د مثل د تولید کالونۍ جوړوي. په ژمي کې شمال لور ته ځي او خپلو خوړو پسې په یخ نیولو اوبو کې ګرځي. فزیکي ځانګړنې قد یې له ۷۰ تر ۷۳ سانتي متره (له ۲۸ تر ۲۹ انچه) پورې لوړیږي او وزن یې له ۴ تر ۶ کیلو ګرامه (له ۹ تر ۱۳ پونډه) پورې رسیږي. نر یې ډېره کمه اندازه له ښځې لوړ او دروند وي. سر، غاړه، ملا او لکۍ یې تور رنګ او خېټه یې سپین رنګ لري. یوازې له سترګو یې ډېرې کمې سپینې بڼکې د کړۍ په څېر تاو وي. د وړو بچیانو غاړه یې سپینه او د ست...

Aug42018 by Zakria RahimiNo Comments

Ad-Damīrī – كمال الدين محمد بن موسى الدميري‎

ټولې لیکنې

بشړ نوم یې (Muḥammad Ibn Mūsā Kamāl Ad-dīn Ad-damīrī) ده. په کال ۱۳۴۱، د مصر په قاهره کې زېږېدلی او د اکتوبر په ۲۷ نېټه، کال ۱۴۰۵، د مصر په قاهر کې مړ شوی. مسلمان وو، د اسلامي علومو زده کړې یې کړې وې د ژو د پوهنغونډ (encyclopaedia of animals) لیکونکی وو. د خپل وخت د لویو پوهانو شاګرد وو، د دیني زده کړو تر څنګ یې په ژبپوهنه او حقوقو کې ماستري وکړه. د قاهرې په خطبو، جوماتونو او د وخت په ښوونځیو کې یې تدریس پېل کړ. وروسته په الازهر پوهنتون (al-Azhar University) کې استاد شو. په خپل ژوند کې یې ډېر وخت روژه نیوله، زیات وخت یې په عبادت تېروه او د ژوند په اوږدو کې یې ۶ ځلې د مکې زیارت (pilgrimage) کړی. پوهنغونډ یې د حیات الحیوان په نامه ده او د (A.S.G. Jayakar) نامه کس انګرېزۍ ته هم ژباړلی. په اوس وخت کې په ترکي، فارسي او لاتیني ژبو کې هم پیدا کیږي. په خپل پوهنغونډ کې یې ...

Aug42018 by Zakria RahimiNo Comments

Acorn worm – د څېړۍ چونجی

ټولې لیکنې

په انګرېزۍ کې ورته (enteropneust) نوم هم اخلي، د اېنتېروپنوستا کلاس (class Enteropneusta) ټول د نرم بدن غړي دي، فایلم یې هیمیکورداتا (phylum Hemichordata) ده. د مخې خوا پای یې د څېړۍ میوې یا زړي ته ورته ده او له همدې امله ورته د څېړۍ چونجی نوم اخلي. یو پوربوسیېز یا خرطوم ته ورته پوز (proboscis) او کولر (collar) لري کوم چې ممکن په نرمه خټه یا شکه کې د غار وېستلو لپاره کاروي. د بدن کچه یې له یو بل سره ډېر توپیر لري تر ټولو وړوکی یې ۵ سانتي (۲ انچه) د ډول علمي نوم یې (Saccoglossus) ده او تر ټولو اوږد یې تر ۱۸۰ سانتي متره (۶ فټه) د ډول علمي نوم یې (Balanoglossus gigas) ده. تر اوسه یې ۷۰ ډولونه تشرېح شوي. د سمندر غاړو په اوږدو کې او تر ۳۲۰۰ متره ژورو اوبو کې شته دي. ډېری یې په هغو غارونو کې ژوند کوي چې د U شکل لري خو کوم چې په ژورو اوبو کې ژوند کونکي د سمندر په تل کې ازاده لامبو وه...

Aug42018 by Zakria RahimiNo Comments

Chesapeake Bay retriever – چېزا پیک ریټریور

ټولې لیکنې

د سپورتي سپیانو نسل ده، نسل یې په متحده ایالتونو کې اخیستل شوی، د نسل اخیستنې موخه یې پر یخ لرونکو سمندر غاړو باندې د وېشتل شو باښو راوړنه وه. بدن یې اوبه نه جذب کوي، لنډ خو ډبل وېښته لري، د بدن په ځینو برخو لکه ملا او وږو کې یې وېښته ګورګوتي څپو ته ورته شکل لري، د سترګو رنګ یې زېړ عنبري وي. قد یې له ۲۱ تر ۲۶ انچه (له ۵۳ تر ۶۶ سانتي متره) پورې لوړیږي او وزن یې له ۲۵ تر ۳۶ کیلو ګرامه پورې رسیږي.

Aug42018 by Zakria RahimiNo Comments

Cairn terrier – کایرن ټېریر

ټولې لیکنې

کاري ټېریر سپیان دي، نسل یې په سکاټلنډ کې اخیستل شوی. د اوسني نسلونو رنګ یې کمه اندازه له خپلو پلرونو سره توپیر لري. لنډې پښې، لنډ مخ لري. د مخ شکل یې داسې ده لکه چې تل لوبې او فعالیت کول غواړي. د بدن رنګ یې خړ نیله، قهوي، کم رنګه زېړ او یا نسواري وي. قد یې له ۹.۵ تر ۱۰ انچه (له ۲۴ تر ۲۵ سانتي متره) پورې لوړیږي او وزن یې له ۶ تر ۶.۵ کیلو ګرامه پورې رسیږي.

Aug32018 by Zakria RahimiNo Comments

Bull terrier – بل ټېرایر

ټولې لیکنې

د سپیانو نسل ده، نسل یې په ۱۹ پېړۍ کې، په انګلستان کې اخیستل شوی، نسل یې د سپین ټېرایر او بل سپي څخه اخیستل شوی (د سپین ټېرایر نسل اوسمهال په نړۍ کې له منځه تللی). په نسل کې یې ممکن ځینې نور نسلونه هم ګډ شوي وي. د نسل اخیستنې موخه یې د نورو سپیانو له سیمې شړل او یا د سیمې ساتنه وه. مخروطي لکۍ، لنډ وېښته، اوږد شوی مستطیل ته ورته اوربوز، مثلثي سترګې او هګۍ ته ورته سر لري. قد یې له ۲۱ تر ۲۲ انچه (۵۳ تر ۵۶ سانتي متره) پورې لوړیږي او وزن یې له ۲۳ تر ۲۷ کیلو ګرامه (له ۵۰ تر ۶۰ پونډه) پورې رسیږي. واړه بل ټېرایر هم شته چې په انګرېزۍ کې ورته (miniature bull terrier) وایي کوم چې یو جلا نسل ده...

Aug32018 by Zakria RahimiNo Comments

Brussels griffon – بروسلز ګریفون

ټولې لیکنې

د وړو سپیانو نسل (breed of toy dog) ده، په ۱۹ په پېړۍ کې یې نسل له (affenpinscher) او د کوڅې له عامو سپیانو اخیستل شوی. هوښیار او مهربانه طبیعت لري. قد له ۷ تر ۸ انچه (له ۱۸ تر ۲۰ سانتي متره) پورې رسیږي او وزن یې له ۴ تر ۵ کیلو ګرامه پورې رسیږي. شکل یې داسې وي لکه چې تل فعالیت ته چمتو وي، تورې سترګې، لنډ مخ او پورته تاو شوې پوزه لري. د بدن رنګ یې سور نسواري، تور او یا د دوه رنګونو ترکیب وي.

Jul312018 by Zakria RahimiNo Comments

د هټلر کتاب

ټولې لیکنې

د هټلر کتاب په پښتو کې (زما مبارزه) په جرمني کې (Mein Kampf)، په انګرېزۍ کې (My Struggle) یوه سیاسي تګلاره یا منشور ده چې اډولف هټلر لیکلې. د هټلر یوازینی بشپړ شوی کتاب ده چې د جرمني د نازیانو په رژیم کې د نازیانو یا ملي سوسیالیستان انجیل ګڼل کېده. په دوه جلد کې چاپ شوی لمړی جلد یې په کال ۱۹۲۵ او دوېم جلد یې په کال ۱۹۲۷ کې خپور شوی او لنډیز شوې بڼه یې په کال ۱۹۳۰کې راڅرګنده شوه. په کال ۱۹۳۹ کې ۵۲۰۰۰۰۰ کتابونه پلورل شوي وو کوم چې په ۱۱ ژبو کې ژباړل شوي وو. لمړی کتاب " د بدل اخیستو حل " کوم چې په کال ۱۹۲۴ کې، د باوریا پوځي کلا، لینډزبرګ کې لیکل شوی وو چېرې چې هټلر بندي وو. په دې کتاب کې د هټلر د ځوانې په اړه، د لمړۍ نړیوالې جګړې په اړه، د جرمني د حکومت د ۱۹۱۸ کال د خیانت په اړه لیکل شوي. په دې کتاب کې د هټلر له فاشزیم ډکه نظریه هم خپره شوې: اریایان یې نابغه قوم ګڼلی او یهود یې پر...

Jul312018 by Zakria RahimiNo Comments

سند

ټولې لیکنې

سند هر هغه د لمس وړ یا په سمبولیکه توګه ښودل شوی، ساتل شوی یا یاداشت شوي ته وایي کوم چې یوه فزیکي یا ذهني پېښه ثابتوي. سند یوازې فزیکي بڼه نلري په ځانګړې توګه په ډیجیټل وخت کې داسې ډیجیټل سندونه شته چې د لمس وړ ندي. یو سند د لیکل شوي، یاد شوي او یا رسم شوي فکر ته وایي. په انګرېزۍ کې ورته (document) وایي او له لاتیني کلیمې (documentum) څخه اخیستل شوې او مانا یې " درس ورکول " او یا " درس " ده. د (doceō) فعل مانا " په تېر وخت کې ورکړل شوی درس " ده. دا کلیمه لیکل شوي ثبوت ته کارېده کوم چې د یو حقیقت ښودلو لپاره د شواهدو په توګه کارېده. په کمپیوټري عصر کې دوسیه یا سند (document) یو داسې دوسیې ته وېل کیږي چې لیکل شوی متن پکې موجود وي چې په دې کې د خط ډولونه، رنګ او انځورونه هم شامل دي. سند یا دوسیه (document) په اوسني وخت کې له ثبوت او مدرک (documentation) سره توپیر لري...

Jul312018 by Zakria RahimiNo Comments

Giraffe – زرافه

ټولې لیکنې

د نسل نوم یې (genus Giraffa) ده، په دې نسل کې څلور ډوله شامل دي او څلور واړه ډولونو ته زرافه وېل کیږي. شخوند وهونکې، زرافه د بوټ یا سومان لرونکې او تی لرونکې ده. اوږدې پښې، اوږده غاړه لري او په سپین رنګ باندې یې نا منظم نسواري خاپونه موجود وي. زرافه په ټولو حیواناتو کې تر ټولو لوړ قد لري او نر یې ممکن تر ۵.۵ متره پورې لوړوالي ته ورسیږي. د ښځې قد یې تر ۴.۵ متره پورې امکان لري. د خوړو لپاره خپله نیم متر رانیونکې یا کش کوونکې (prehensile) ژبه کاروي. په غربي افریقا کې په هوارو وښو لرونوکو دښتو یا د خلاص لرګیو لرونکو ځنګلونو کې پیدا کیږي. د زرافې نسل (genus Giraffa) له څلور ډولونو جوړ شوی: شمالي زرافې (northern giraffe) د ډول علمي نوم یې ( Giraffa camelopardalis) ده، جنوبي سیمې زرافې (southern giraffe) د ډول علمي نوم یې (Giraffa giraffa) ده، مسای زرافه (Masai giraffe) د ډول علمي نوم یې (Giraffa...

Jul302018 by Zakria RahimiNo Comments

Hippopotamus – د اوبو اس

ټولې لیکنې

د ډول علمي نوم یې (Hippopotamus amphibius) ده او په انګرېزۍ کې ورته (hippo or water horse) نومونه هم اخلي. د افریقا دوه ژواکی او سومان لرونکی ژوی ده. له فیل څخه وروسته دوېم غټ ژوی ده. هیپوتاموس لفظ یونانی کلیمه ده او مانا یې د سیند اس ده. د اوبو اس د قدیم له وخت څخه پېژندل شوی. ډېر وخت انسانانو د سیندونو، بندونو او ډنډونو په غاړو کې د لمر پیتاوي ته پراته حالت کې لیدلي او یا هم په اوبو کې د خوب په حالت کې لیدل شوي. په اوبو کې د ژوند کولو له امله او زیات وزن لرلو له امله له نورو ښکاري ژو محفوظ دي خو په کرنه کې د ویجاړي له امله، د زیاتې غوښې لرلو او غاښونو لپاره انسانانو ډېر زیات ښکار کړي. یو وخت په ټوله افریقا کې شته وو خو اوسمهال یوازې په ختیځه او مرکزي افریقا کې پیدا کیږي. د اوبو اس ډبلې لنډې پښې او څورب غټ بدن، غټ سر، لنډه لکۍ او په هره پښه کې څلور نوکان یا ګوتې ...

Jul302018 by Zakria RahimiNo Comments

Ambondro – امبوندرو

ټولې لیکنې

شریو ته ورته وړوکی تی لرونکی وو چې اوسمهال یې نسل له منځه تللی او د جوراسیک دورې د فوسیل په توګه (له ۱۶۱.۲ تر ۱۷۵.۶ میلیونه وړاندې کلونو ترمنځ) په ماداګاسکار کې پیدا کیږي. د ټریبوسفینیک غاښونو تی لرونکو کې تر ټولو زوړ تی لرونکی ګڼل کیږي د غاښونو ځانګړنه یې د ژرندې د غاښونو تېره څوکه ده. Picture by A.R. Wyss - Photograph from André R. Wyss, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11236708