ټولې لیکنې

Agouti – اګوټي

Agouti – اګوټي

ټولې لیکنې
د داسي پروکټا نسل (genus Dasyprocta) دی، د امریکا د ګرمو سیمو د شخوند وهونکو ژو ۱۲ ډولونه دي. وزن یې تر ۶ کیلو ګرامه (۱۳ پونډه) پورې او اوږدوالی یې تر ۷۶ سانتي متره (۲.۵ فټه) پورې رسیږي. غټ سر، واړه غوږونه او نرۍ اوږدې پښې لري، وروستۍ پښې یې درې ګوتې لري. سیمه ایز خلک یې د خوړو لپاره ښکار کوي. ساینسي ډلبندي کېنګډم ژوي فایلم کورډاټا کلاس تی لرونکي ډله شخوند وهونکي کورنۍ داسي پروکتیدای نسل داسي پروکتا Azara's agouti, Dasyprocta azarae Black agouti, Dasyprocta fuliginosa Black-rumped agouti, Dasyprocta prymnolopha Central American agouti, Dasyprocta punctata Coiban agouti, Dasyprocta coibae Crested agouti, Dasyprocta cristata Kalinowski's agouti, Dasyprocta kalinowskii Mexican agouti, Dasyprocta mexican...

Agate Fossil Beds National Monument

ټولې لیکنې
د حیواناتو د ګروپ فوسیلي انبار ده د کومو چې اوسمهال نسل له منځه تللی. دا انبار په متحده ایالتونو کې له سکاټس بلف څخه ۶۴ کیلومتره شمال لور ته د نیو برارا سیند سره په شمال لویدیزه نبراسکا کې موندل شوی. په دې انبار کې د کر ګدن دوه ښکره ډول کوم چې ماقبل تاریخ کې ژوند کوه هم موندل شوی، د دې ژوي سر اس ته ورته ده، دوه متره قد لري. همداسې یو بل ژوی د ډاینو هیوس په نامه پکې موندل شوی کوم چې خوګ ته ورته ده. دا تخت د کرنیجي او یونیورسټي غونډیو تر منځ پروت ده، په کال ۱۹۶۵ کې د متحده ایالتونو د ملي تاریخي اثارو (national monument) په توګه وپېژندل شو. تقریبا ۵ مایل مربع ځمکه یې احاطه کړې. د دې فوسیلي تخت په ډبرو کې عقیق موجود ده او له همدې امله ورته اګېټ فوسیل بیډ نوم اخلي. Picture by The original uploader was Urban at French Wikipedia. - http://photo.itc.nps.gov/storage/images/agfo/agfo-Thumb.0...

African wildcat – د افریقا وحشي پیشوګانې

ټولې لیکنې
د ډول علمي نوم یې (Felis silvestris libyca) ده، په انګرېزۍ کې ورته (Egyptian wildcat) نوم هم اخلي، خړو برګو پیشوګانو (tabby cat) ته ورته دي. په ښځه کې یې رنګ زېړ ته مایل وي، د بدن اوږدوالی یې ۷۰ سانتي (۲۸ انچه) او لکۍ یې ۴۰ سانتي متره پورې رسیږي، قد یې په ولیو کې تر ۲۳ سانتي متره (۹ انچه) پورې وي، وزن یې تر ۳.۵ کیلو ګرامه (۷.۷ پونډه) پورې رسېدای شي. د شپې لخوا مرغان او واړه تی لرونکي ژوي ښکار کوي. له جنسي نزدیکت وروسته تقریبا په ۵۶ ورځو کې له ۲ تر ۵ پورې بچیان زېږوي. Picture by Gurtuju - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33690717...

African wild dog – د افریقا وحشي سپی

ټولې لیکنې
د ډول علمي نوم یې (Lycaon pictus) ده، په انګرېزۍ کې ورته (Cape hunting dog, African hunting dog, or hyena dog) نومونه هم اخلي، د سپیانو د کانیدای کورنۍ له غړو سره یې توپیر په پښو کې ۴ ګوتې دي. وېښته یې لنډ دي، د بدن رنګ یې سپین، زېړ او تور ده. د بدن اوږدوالی یې ۷۶–۱۰۲ سانتي متره (۳۰–۴۱ انچه) پورې، د لکۍ اوږدوالی یې ۳۱–۴۱ سانتي متره او قد یې د مخکینیو پښو په ولیو کې ۶۰ سانتي متره (۲۴ انچه) وي، وزن یې ۱۶–۲۳ کیلو ګرامه (۳۵–۵۰ پونډه) پورې رسیږي.   لنډ اوربوز، پراخه شوی سر، اوږده ولاړ غوږونه لري. له ۱۵ تر ۶۰ پورې ډله په ښکار پسې ګرځي. د اومیندوارۍ موده یې له ۶۰ تر ۸۰ ورځو پورې وي. Picture by Charles J Sharp - Own work, from Sharp Photography, sharpphotography, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=37060053...
African spiny mouse – د افریقا اغزنه مږه

African spiny mouse – د افریقا اغزنه مږه

ټولې لیکنې
د اکومیس نسل (genus Acomys) ده،  د منځنۍ کچې شخوند وهونکي ژوي دي، ځانګړنه یې نه قاتېدونکي تېره اغزن وېښته دي. غټې سترګې، اوږده غوږونه لري او د لکۍ کچه یې د بدن څخه لنډه یا هم له بدن سره برابره وي.   د (Acomys russatus) ډول یې له مصر څخه تر عربستان پورې پیدا کیږي، د بدن اوږدوالی یې تر ۲۵ سانتي متره (۹.۸ انچه) پورې رسیږي، او د لکۍ اوږدوالی یې تر ۷ سانتي متره پورې وي. د (Acomys subspinosus) ډول یې تر ټولو وړوکی ده، د بدن کچه یې تر ۱۰ سانتي متره پورې رسیږي او لکۍ یې تقریبا ۲ سانتي متره اوږده وي.   د افریقا اغزنې مږې هر څه خوړونکې دي، مختلف رنګونه لري، ځینې ډولونه یې خرما خوري، زیات ډولونه یې د شپې لخوا فعالې وي او ټولې په ځمکه کې ژوند کوي. ځینې یې په سهار او ماښام کې ډېرې فعالې وي. ساینسي ډلبندي کېنګډم ژوي فایلم کورډاټا کلاس تی لرونکي ...

African pouched rat – د افریقا کڅوړه لرونکې مږې

ټولې لیکنې
په (subfamily Cricetomyinae) فرعي کورنۍ کې ډلبندي شوي، پنځه ډولونه لري او ځانګړنه یې په خوله کې کڅوړه ده په کومه کې چې خواړه له ځان سره خپلو غارونو ته وړي او په خپل غار کې دا خواړه یا ساتي او یا یې خوري. ټول ډولونه یې په ځمکه ژوند کوونکي دي او له خړ تر نسواري پورې رنګ لري، د وېښتو لاندې برخه یې سپین ته ورته رنګ لري. پنځه ډولونه یې درې نسلونه جوړوي، د درې نسلونو جغرافیه، د بدن کچه، چلند او وېش یې له یو بل سره توپیر لري.   دوه ډولونه یې کوم چې د کریسیټومایس نسل (genus Cricetomys) جوړوي په ځنګلونو کې د سیمه ایزو خلکو لخوا د خوړو لپاره ښکار کیږي. په بندو ځایونو کې ډېره په اسانۍ وده کوي او د خوړو لپاره مارکیټ کې پلورل کیږي. دواړه ډولونه (Cricetomys gambianus and Cricetomys emini) یې تر ۳ کیلو ګرامه (۶.۶ پونډه) پورې وزن کوي، د بدن اوږدوالی یې تر ۴۲ سانتي متره (۱۶ انچه) پورې رسیږي. لکۍ...
Acouchy – اکوشي

Acouchy – اکوشي

ټولې لیکنې
د (genus Myoprocta) نسل دی، په (family Dasyproctidae) کورنۍ کې ډلبندي شوي. ځینې خلک یې (acouchi or acuchi) لیکي کومه املا چې ناسمه ګڼل شوې. د سوېلې امریکا دوه ډوله شخوند وهونکي ژوي دي. وزن یې له ۱ تر ۱.۵ کیلو ګرامه (۲.۲ تر ۳.۳ پونډه) پورې او اوږدوالی یې له ۳۰ تر ۳۹ سانتي متره (۱۲ تر ۱۵ انچه) پورې رسیږي. د (Myoprocta acouchy) ډول یې بلوط ته ورته سور رنګ او د (Myoprocta pratti) ډول یې شین رنګ لري.   دواړه ډولونه یې د امزون سیند په ټیټو باراني ځنګلونو کې له کولمبیا، اکوادور، پېرو تر ختیځ او شمالي برازیل پورې ژوند کوي. په ځمکه ژوند کوونکي (terrestrial) دي، د ورځې لخوا فعال وي، معمولا یوازې ګرځي، له یو تر درې پورې بچیان زېږوي. د خپل استوګنځي چار چاپېره زړي، مغزي، میوه او تخمونه خوري. خپله غارونه نه باسي مګر د نورو ژو په غارونو کې ژوند کوي په ځانګړې توګه د ارمودیلو په پرېښودل شوو غارو...
Aardvark – د سوېلې او ختیځې افریقا میږی خور

Aardvark – د سوېلې او ختیځې افریقا میږی خور

ټولې لیکنې
د ډول علمي نوم یې (Orycteropus afer) دی او په انګرېزۍ کې ورته (antbear) نوم هم اخلي. د افریقا تی لرونکی ژوی دی، د افریقا په سهارا، هوارو شنو دښتو، وچو او نیمه وچو سیمو کې ژوند کوي. د ارډ وارک نوم د افریقا سیمه ایز نوم دی او مانا یې د ځمکې خوګ ده. شکل یې خوګ ته ورته دی او په ځمکه کې سمڅې یا غار وېستونکی چلند لري. د شپې لخوا ژوند کوونکی دی. وزن یې تر ۶۵ کیلو ګرامه (۱۴۵ پونډه ) او اوږد والی یې تر ۲.۲ متره (۷.۲ فټه) پورې رسیږي. د بدن رنګ یې زېړ رنګه نسواري وي او د لکۍ څوکه او اوربوز یې ممکن سپین رنګ ولري. مخکینۍ پښې یې څلور ګوتې لري او په ګوتو کې یې ډبل نوکان موجود وي، وروستۍ پښې یې پنځه ګوتې لري او د مخکینیو په څېر تېره ډبل نوکان لري. له دوه متره تر دیارلس متره پورې ځمکه کې کنده وهي او خپلې سمڅې یا غار کې د خوب لپاره خونې جوړوي. خپل غارونه هر وخت بدلوي او زاړه غارونه یې ډېری وخت نور ژوي لک...

Aardwolf – میږی خور کوږ لیوه

ټولې لیکنې
د ډول علمي نوم یې (Proteles cristatus) ده، د کوږ لیوه په (family Hyaenidae) کورنۍ کې ډلبندي شوی،حشره خوړونکی (insectivorous) ده، شکل یې کوږ لیوه ته ورته ده، د افریقا په لوړو هوارو سیمو کې د شپې لخوا ژوند کوي، د جغرافې له مخې په دوه ډلو وېشل شوي چې د سوېلې او ختیځې افریقا ډلې دي.   آرډ والف نوم یې د افریقا سیمه ایز نوم ده او مانا یې د ځمکې لیوه ده، د بدن رنګ یې زېړې او تورې کرښې دي، د مخکینیو پښو په ولیو کې یې قد تر نیم متر پورې رسیږي، د بدن اوږدوالی یې له ۵۵ تر ۸۰ سانتي متره (۲۲ تر ۳۱ انچه ) پورې وي او وزن یې ۸ تر ۱۲ کیلو ګرامه (۱۸ تر ۲۶ پونډه) پورې رسیږي. مخکینۍ پښې یې د څلورو ګوتو پر ځای پنځه ګوتې لري. کانین غاښونه یې لکه د کوږ لیوه په څېر دي، حشرې په بوی او یا د اورېدو په حس پیدا کوي او په خپله زیږه ژبه یې رانیسي.   نر او ښځه یې جوړه ژوند کوي، خپله سیمه د مقعد په ب...
د ټولو بدیو ریښه مینه ده

د ټولو بدیو ریښه مینه ده

ټولې لیکنې
 څرنګه خپله ازادي ترلاسه کړو ؟  ازادي خو له چا ازادي ترلاسه کول ؟ ازادي له رواني بې نظمۍ، ازادي له هغه احساس څخه چې د بل فرامانبرداره کولو ته لار هواروي، د بل څخه له احساساتي وېرې ازادي، له هر ډول اعتیاد یا عمل څخه ازادي، له هر ډول خنډ څخه ازادي کوم چې زمونږ د کړنو مخنیوی کوي. د خوښۍ او اروایي روغتیا کنجیانې یا کیلي د خپل ځان هغه ډول منل دي لکه څرنګه چې یو. زمونږ ستونزې چې نن یې لرو له کومه راغلي؟ د ستونزو سرچینه مو ممکن مونږ کوښښ کړی وي چې خپل ځان او کړنو کې ښه والی راولو، تېر وخت کې خپلې ناسمې کړنې جبران یا هم جعل کړو او په اوس وخت کې له خپل منفي فکر سره لاس ګرېوان شو کوم چې زمونږ او چاپېریال کې د نورو د سټرس او ډېپرېشن لامل ګرځي. پورته یادې خبرې ممکن د غېرې مسلکي یا بې تجربه خلکو په نظر ښکلې خبرې وي خو ارواه پوهان وایي : ۱ - تېر وخت تېر دی او په تېر وخت کې د هېڅ بدلولو امکان ن...

Alexander Braun – الکسندر برون

ټولې لیکنې
د مې په ۱۰ نېټه، کال ۱۸۰۵، کې زېږېدلی او د مارچه په ۲۹ نېټه، کال ۱۸۷۷، کې مړ شوی. برون د جرمني ګیاه پوه وو او د بوټو د مورفولوجۍ په اړه یې څېړنې کړي.   ګیاه پوهنه یې په پاریس او مونيش کې لوستې له ۱۸۳۳ تر ۱۸۴۶ پورې یې په (Polytechnic School of Karlsruhe) کې د بوټپوهنې استاد وو. وروسته یې په نورو پوهنتونونو کې هم دنده ترسره کړې او په بیرلاین کې د ګیاه پېژندنې د بڼ ریس پاتې شوی. په کال ۱۸۵۲ کې د ( Royal Swedish Academy of Sciences) بهرنی غړی وټاکل شو. تر ټولو نامتو چاره یې د حجرې تیوري (cell theory) ده. Picture by Artist not listed - Frontispiece from Leben nach seinen handschriftlichen Nachlass (Berlin 1882), Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=17698101...

Agave – آګېو

ټولې لیکنې
د بوټو نسل ده په کوم چې د اپاراګاسیای کورنۍ (family Asparagaceae) کومه چې پخوا د اګاواسیای (Agavaceae) په نامه پېژندل کېده تقریبا ۲۰۰ ډولونه شامل دي. اصلي ځای یې د امریکا وچې او نیمه وچې سیمې په ځانګړې توګه مکسیکو او کارابین دي. ځینې ډولونه یې په غرب کې اقصادي ارزښت لري او په الکول لرونکو مشروباتو کې د جز په توګه کاریږي لکه د (blue agave - Agave tequilana) ډوله په تکیلا (tequila) کې کاریږي. له دې پرته د Sisal (A. sisalana), henequen (A. fourcroydes), and cantala (A. cantala) ډولونو څخه تار یا فایبر جوړیږي د (century plant, or maguey (A. americana ډول یې شیره تولیدوي کومه چې په شربت کې د خوږو په توګه کاریږي.   Picture by Marc Ryckaert (MJJR) - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7209445...

Agavoideae – اګاوا دیای

ټولې لیکنې
په اسپاراګاسیای کورنۍ (family Asparagaceae) کې د ګل کوونکو بوټو فرعي کورنۍ ده، په اسپاراګالز ډله (order Asparagales) کې شامل دي، ۲۳ نسلونه او ۶۳۷ ډولونه پکې شامل دي. د بوټو ساقې یې لنډې وي، ډېر وخت لرګی لري او په معتدله سیمو کې خپاره شوي. مخکې په خپله کورنۍ (Agavaceae) کې ډلبندي شوي وو خو وروسته په اګاوادیای کورنۍ کې د (Angiosperm Phylogeny Group III (APG III) botanical classification system) سیستم له مخې ډلبندي شول. انجیوسپرم هغه بوټي، ونې او ګیاه ده چې ګلان یې تخم کوي او تخم یې په زړي کې وي.   پاڼې یې نیزې ته ورته وي، د ځینې ډولونو پاڼې یې غوښه لرونکی بدن لري، ډېر ډولونه یې ګلان لري او د ګلانو غنچه کې یې بې شماره ګلان شته وي، میوه یې کپسول یا توت وي. زیات ډولونه یې دصحرا ګانو زیات پېژندل شوي بوټي دي. د اګیو نسل (genus agave) د ځینې ډولونو له پاڼو یې تار یا فایبر جوړیږي، ځینې ی...

Albizia – البیزیا

ټولې لیکنې
د البیزیا نسل (genus Albizia) ده، ورېښمینې ونې یا ورېښمین بوټي (silk tree or silk plant) نومونه هم ورته اخلي. د نخودو په کورنۍ فابا سیای (family Fabaceae) کې د بوټو او ونو نسل ده. په ټولو معتدله سیمو کې شته دي. زیات ډولونه یې د زړې نړۍ د ګرمو سیمو دي. بوټي یې د کورنیو ژو لپاره د خوړو په توګه او لرګی یې د ترکاڼۍ لپاره کاریږي. ځینې خلک ترې په سیمه ایزه کچه درمل جوړوي. ځینې ډولونه یې ښکلي ګلان لري او د ښکلا د بوټو په توګه پلورل کیږي.   البیزیا معمولا ژر وده کونکي او کم عمر کوونکي بوټي یا ونې دي، دوه اړخه لرونکې پاڼې لري، ګلان یې په کروي شکله یا ګوتې ته ورته شکل لرونکې سنبلچه کې وي، میوه یې فاصلې ته ورته وي. د (Silk tree, or powderpuff tree) ډول یې چې علمي نوم یې (Albizia julibrissin) ده او اصلي ځای یې اسیا او منځنی ختیځ ده تر ۹ متره پورې لوړیږي، میوه یې تقریبا تر ۱۲ سانتي متره پورې...

Albrecht von Haller – البغېښت فون هالر

ټولې لیکنې
د اکتوبر په ۱۶ نېټه، کال ۱۷۰۸، د سویزلنډ په بیرن کې زېږېدلی او د ډسمبر په ۱۲ نېټه، کال ۱۷۷۷، په بیرن کې مړ شوی. د (Albertus de Haller) په نامه هم پېژندل کیږي. د سویس شاعر، فزیولوجي پوه، په طبیعي فلسفې باور مند، پوهنغونډ لیکونکی او ببلیوګرافر یا کتاب پېژندونکی وو. کتاب پوه یا ببلیوګرافر هغه کس ته وایي چې د کتاب تاریخ، ډلبندي او چاپ یې لوستی وي.   د ۱۷۳۶–۵۳ کلونو تر منځ په (University of Göttingen) پوهنتون کې د اناتومۍ، جراحي او ګیاه پېژندنې استاد وو. وروسته یې بیولوجیکي تجربوي چارې پېل کړې کومو چې د (Elementa Physiologiae Corporis Humani - 8 vol., 1757–66; “Physiological Elements of the Human Body) په نامه پوهنغونډ جوړولو کې مرسته وکړه . په خپله دنده کې لکه ستوری وځلېده او له ځلېدو وروسته یې ناڅاپه له خپلې دندې استعفا وکړه خو بېرته بېرن له ګرزېدو وروسته یې خپله شخصي طبي څېړنې پېل ...

Alder – الدر

ټولې لیکنې
د بېرچ یا بېټیول ونو په بېټیولاسیای کورنۍ (family Betulaceae) کې د ونو او بوټو ۳۰ ډولونه دي کوم چې د النس نسل (genus Alnus) جوړوي. د نړۍ په ټوله شمالي نیمه کره کې او د لوېدېځې امریکا په سوېل کې، په سړو او لندو لوړو سیمو کې پیدا کیږي.   دالدر ونې له بېرچ سره توپیر په ساقه کې د ژمي غټۍ او د تخم له راغورزېدو وروسته په ښاخونو کې د مخروطي شکل پاتې کېدل دي. په ځینې ډولونو کې یې د ساقې د لاندې برخې د پوستکي رنګ نصواري خو په ځینو کې سپین ده. پاڼې یې هګۍ ته ورته شکل او د ارې د غاښونو په څېر پرېوالی لري، پاڼې یې پرته د رنګ له بدلوو رژیږي، نر او ښځه ګل یې جلا خو په یوه ونه کې وي. Picture by Quadell - inmygarden, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=59826 Picture by Jim Champion - https://www.flickr.com/photos/treehouse1977/788432319/, CC BY-SA 2.0, https...

African cypress – د افریقا سایپرس

ټولې لیکنې
د نسل نوم یې ویډ رینګ ټونیا (genus Widdringtonia) ده، په دې نسل کې څلور ډوله مخروطي ونې او بوټي (coniferous trees and shrubs) شامل دي، د کورنۍ نوم یې کوپرېساسیای (family Cupressaceae) ده، اصلي ځای یې د افریقا سوېل ده. ځینې ډولونه یې په دوامداره توګه معطره لرګي تولیدوي کوم چې سیمه ایز ارزښت لري.   د افریقا سایپرس غټې لرګي لرونکې ونې دي، کال دولس میاشتې شنې پاڼې لري، پاڼه یې برعکس لوري کې جوړه لري، لوړوالی یې له ۵ تر ۲۰ متره پورې رسیږي، که پاڼې یې ځوانې وي تاو شوي شکل کې سره ترتیب وي خو کله چې بشپړ وده وکړي جوړه شوې شکل کې سره ترتیب وي. تخم ته یې د (cone) نوم اخلي او تر هغه وخت پورې بې حاصله پاتې کیږي تر څو په ځنګل کې اور نه وي لګېدلی. کله چې ځنګل کې اور ولګېږي نو تودودخه یې زړي خلاصوي او په اور باندې په پاکه شوې یا سوزول شوې ځمکه وده کوي. له اور سره ډېرې حساسې ونې دي او په لوند چ...

Alfalfa – رشقه

ټولې لیکنې
د ډول علمي نوم یې میدیکاګو ساتیوا (Medicago sativa) ده، په انګرېزۍ کې ورته (lucerne or purple medic, perennial) نومونه هم اخلي، شوتلې (clover) ته ورته د نخودو په فاباسیای کورنۍ (family Fabaceae) کې د سبزۍ بوټی ده. په بنسټیزه توګه د څارویو د څرولو لپاره، د ژمي لپاره د وچو وښو په توګه د ساتلو لپاره کرل کیږي. د اوبو له کمښت یا وچکالۍ، تودوخې او سړو سره مقاومت لري او د پام وړ ښه تولید لري. د ځمکې د ښه والي لپاره یې کرنه اړینه ده تر څو ځمکه وپوښي او له دې پرته د شنې سرې په توګه هم کاریږي.   د نبات قد یې له ۳۰ تر ۹۰ سانتي متره پورې لوړیږي. کله چې د نبات ساقه ګۍ یا ډنډری وده کوي وړې درې پاڼې لرونکې څانګې ترې شنې کیږي، د دې وړو څانګو له سرونو د ګلانو غنچې وده کوي. په کومو سیمو کې چې هوا لمریزه وي، په منځنۍ کچه هوا توده او وچه وي، ګرده ټولونکې او خپرونکې حشرې لکه د شاتو مچۍ او داسې نورې ...

Acanthaceae – اکانتاسیای

ټولې لیکنې
د نعنا په لامیالس ډله (mint order Lamiales) کې د ګل کوونکو بوټو په ۲۴ کورنیو کې یوه کورنۍ ده، تقریبا ۲۲۰ نسلونه پکې شامل دي کوم چې تقریبا ۴۰۰۰ ډولونه لري، د نړۍ په معتدله او نیمه معتدله سیمو کې پیدا کیږي. د دې کورنۍ زیات غړی واښه او یا واړه بوټي دي خو تاکونه او ونې هم پکې شاملې دي. په هغو سیمو کې ښه شنه کیږي چې سمندر سره سیندونه پکې یو ځای شوي وي، په هغو سیمو کې چې اوبه کمه وي هم شته خو تر ټولو زیات په اوبه لرونکو مرطوبو ځنګلونو کې شنه کیږي.   د اکانتاسیای د کورنۍ غړي خپلمنځ کې ځینې نړیوالې شریکې ځانګړنې هم لري لکه مخالف لور ته جوړه شوې پاڼې، سیستولیټونه (cystoliths) یا غټې شوې او پراخه شوې حجرې کوم کې چې د کلسیم کاربونیټ یو ډول کرسټال موجود وي، د نر او ښځې ځانګړنه لرونکي ګلان (bisexual flowers)، ګلان یې ډېر وخت د ګل لاندې په وړو پاڼو پوښل شوي وي. ځینې ډولونه یې په ګل بڼ کې د ښک...

Acorales – اکورال

ټولې لیکنې
د ګل کوونکو بوټو ډله ده، د سویټ فلګ (sweet flag) ډول د کوم چې علمي نوم (Acorus calamus) ده د شمالي امریکا په وېټ لنډ کې او له هند تر اندونیزیا پورې پیدا کیږي. نور ډولونه یې د اسیا او اروپا د تالابونو او یا سیندونو غاړو کې شنه کیږي. د پخواني یونانو له وخته په نورو توکو کې د اجزا په توګه کاریږي. دواړه (Acorus calamus and Acorus gramineus) ډولونه یې په ګل بڼ کې د ښکلا د بوټو په توګه پلورل کیږي. Picture by Door J.F. Gaffard, Autoreille, France - photo J.F. Gaffard, Autoreille, France, mai 2004,, CC BY-SA 3.0,
Share
Hide Buttons