ټولې لیکنې

Profit – ګټه

ټولې لیکنې
کله چې له ناخالصه عوایدو لګښت منفي شي پاتې برخې ته ګټه وېل کیږي. نا خالصه ګټه (Gross profit) کله چې له پلور څخه د پلور لګښت منفي شي. عملیاتي ګټه (Operating profit) کله چې له عوایدو څخه د پلورل شو توکو عملیاتي لګښت منفي شي. خالصه ګټه (Net profit) مخکې له مالیاتو څخه operating profit - nonoperating expenses + nonoperating income له مالیاتو څخه وروسته خالصه ګټه هغه ګټه ده چې هر څه ورڅخه منفي شوي وي. له مالیاتو څخه وروسته خالصې ګټې ته ( income, net income, or earning) نومونه هم اخلي.

Present value

ټولې لیکنې
یو مفهوم ده کوم چې د اوسمهال نغدو ارزښت د راتلونکې له ارزښت سره پرتله کوي. د پیسو اوسنی ارزښت د راتلونکي وخت له ارزښت سره پرتله کولو ته وایي. د بېلګې په توګه نن $ ۱۰۰ لرو کوم چې په راتلونکې کې زېات ارزښت لرلای شي او هغه ځکه چې مونږ دا ۱۰۰ $ د پانګې په توګه کارولای شو او ګټه پرې کولای شو. که چېرې همدا ۱۰۰$ د پنځه کالو لپاره پانګه شي نو پنځه کاله وروسته یې ارزښت ۱۲۷.۶۳ $ کیږي.

Prepaid expense, deferred charge – مخکې له مخکې ورکړل شوی لګښت

ټولې لیکنې
یوه شتمنۍ چې په راتلونکې کې یې د کارېدو موده تېریږي او یا په راتلونکې کې کاریږي. لکه د بیمې پیسې مخکې له مخکې ورکول. د بیمې محافظت یوه شتمنۍ ده چې په راتلونکې کې یې د کارېدو موده تېریږي او یا د زېان لیدو په صورت کې کارول کیږي. مخکې له مخکې د یوه ټاکل شوي سفر لپاره د ټکټ پیسې ورکول یې بله بېلګه ده.
جنسیتي اصطلاح ګانې

جنسیتي اصطلاح ګانې

ټولې لیکنې
Gender جنسیت، جنس یا ډول د یو کس جنسیت ډېر پېچلی ده، په دې کې د ښکارېدنې د ډول بې شماره ځانګړنې موجودې دي لکه: د خبرو کولو انداز، د بدن خوځښتونه او نور هغه عوامل کوم چې یوازې بیولوجیکي جنس ته محدود ندي. مونږ هغه وخت د خلکو په نظر کې مذکر یا مونث کیږو کله چې دوي زمونږ په چلند، د ډول په ښکارېدنې او هغه ارزښتونو چې مونږ یې له نورو سره شریکوو قضاوت وکړي. Gender Expression د جنسیت بیان د یو وګړي لخوا خپل جنسیت په ډاګه کولو ته وایي کوم چې د خپل ځان په درک کولو، خبرو، ښکارېدنې، د بدن خوځښتونو او چلند له لارې نورو ته په ډاګه کوي. Gender Identity جنستي هویت یا پېژندنه په خپل داخل کې د نر یا ښځې احساس کول یا لرل (خپل ځان د نر یا ښځې په توګه پېژندل). Gender Stereotypes د خپل جنسیت په اړه نظر یا ذهي انځور هغه ذهني قالب یا چوکاټ ده د کوم له...
د جنسیت مساوات

د جنسیت مساوات

ټولې لیکنې
د یوه دیموکراتیک ملک ځانګړنه ده. د جنسیت مساواتو ته وده ورکول نړیوال لومړیتوب ده. په کال ۱۹۶۰ کې یونیسکو د بشري حقوقو نړیواله اعلامیه تصویب کړه چې هر وګړی د زده کړو حق لري. نن ورځ د جنسیت مساوات په پوهنه کې د پرمختګ ښودنې په توګه کاریږي.
ښځې، په دنده کې د جنسیت مساوات او ننګونې

ښځې، په دنده کې د جنسیت مساوات او ننګونې

ټولې لیکنې
نړیوال کېدنه، مخ په زېاتېدو نابرابري، د زړو دندو نوي شکلونه او د نو دندو نوي شکلونه که چېرې مونږ دجنسیت نا برابري په یوه پراخ اقتصادي چوکاټ کې ځای کړو نو مونږ ته د درې شیانو خپلمنځي اړیکه را په ګوته کوي او هغه درې شیان د اقتصاد لپاره د حکومت پالیسي، د ادارو او شرکتونو پالیسي او د هر وګړي او کورنۍ اقتصاد ده.   عصري کاري مارکیټ له نړیوال کېدنې خپل جوړښت اخیستی، نوي تازه مالومات او مخابراتي ټکنالوجي، د دندو نوي شکلونه له هغه اقتصاده سرچینه اخلي کوم چې د نویو دندو نوي شکل او خدماتو په لور د ځان بیا رغونه کوي. د دندو نوي شکلونه هغه وخت رامنځته شول چې د عامه خدمتونو سکټور له دولتي څخه شخصي شو، د کار وخت د انعطاف وړ شو او ورته نور بدلونونه رامنځته شول. دې بدلونونو په کار ګمارنه زېاته کړه خو په ورته وخت کې یې کاري ځواک او مسلکي جوړښت کمزوری کړ.   د اقتصادي همکارۍ او پرا...
ښځې او په دنده کې د جنسیت مساوات

ښځې او په دنده کې د جنسیت مساوات

ټولې لیکنې
له ۴۰ کلونو راپه دېخوا له کله چې د انګلستان ښځې د خپلو چارو بدل کې له نر سره دبرابر معاش په لټه کې شوې نو په دندو کې یې د جنسیت ترکیب ته تغیر ورکړ. پاېله یې دا شوه چې ښځې په غټو شرکتونو کې په دندو وګمارل شي، د هرې څانګې لوړ مقام کې دنده ولري.   خوله دې سره سره تر اوسه پورې د جنسیت نا برابري شته. دغه نا برابري د دندو شمېر او څرنګوالی ده چې وروسته پرې خبرې کوو. همداسې د انګلستان ټولنه تر اوسه پورې داسې یوه ټولنه ده چېرې چې نر د کور لګښت کې ډېره ونډه اخلي او همدا په دندو کې د مخالف جنس د شمېر د کمي لامل شوی چې په دنده کې د جنسیت برابرۍ ته یو ډول ننګونه ګڼل کیږي.   له ۴۰ کلونو تر اوسه پورې د ښځو په دنده ګمارنه کې انګلستان لویې لاسته راوړنې لري خو د ښځو تر نرانو کم شمېر دندې یوه ننګونه بولي او د انګلستان ټولنه او حکومت یې د برابرۍ لپاره کار ته ادامه ورکول غواړي.   ...
د جنسیت د مساواتو په اړه ښوونکو ته لارښونه

د جنسیت د مساواتو په اړه ښوونکو ته لارښونه

ټولې لیکنې
دا لیکنه له زده کړیالانو سره مرسته کوي چې هغه ګټورې کړنې کومې چې دودیزې ندي څرنګه یې یو هلک یا انجلۍ د مسلک په توګه انتخابولای شي; څرنګه د نابرابرۍ او د جنسیت تعصب پر ضد مناسب او مثبت چلند اختیار کړي, مثبت او مناسب عمل ته لار هواره کړي; په زده کړیالانو کې څیړنیز فکر او د نیوکې لپاره فکر ته وده ورکوي; له زده کړیالانو او ښوونکو سره مرسته کوي تر څو د جنسیت له مخې برابر او مناسب ټولکی جوړ کړي; له زده کړیالانو سره مرسته کوي چې هغه ننګونې کومې چې د جنسیت برابرۍ ته خنډ کیږي په ټولګي او کاري چاپېریال کې په نښه کړي او له منځه وړلو لپاره یې مناسب عمل او چلند اختیار کړي.   ولې باید د جنسیت د برابرۍ په اړه زده کړې وکړو ؟ کله چې یو کس یوې داسې دندې یا مسلک ته داخلیږي چېرې چې د دوی جنسیت اقلیت وي نو هرو مرو له خنډونو، ننګونو، تعصب او غلطو مالوماتو سره مخ کیږي. له دوده بهر وتل او له دوده ...

Malacostracan – مالاکوستراکان

ټولې لیکنې
د مالاکوستراکا کلاس (class Malacostraca) تر ۲۹۰۰۰ زېات غړي دي. د کروستاسیا فرعي فایلم (subphylum Crustacea) او فایلم ارتروپوډا (phylum Arthropoda) کې ډلبندي شوي. بې شمزي ژوي دي او په ځمکه، سمندر، تازه اوبو کې ژوند کوي. مالاکوستراکان د کروستاسیا په څلورو عمده کلاسونو کې تر ټولو زېات دي. غړي یې د ټولو سخت پوستو له درې برخو دوه برخې جوړوي. د بدن کچې یې له یو بل سره ډېر توپیر لري او له ۱ ملي متر واړه نیولې تر ۳ متره پورې اوږده شته. د نړۍ په ټولو تل پاتې اوبو کې پرېمانه دي. پرته له انترکتیکا چېرې چې یو وخت شته وو مګر اوس نشته نور په ټولو لویو وچو کې پیدا کیږي.   په مالاکوستراکان کې داسې کوني کبر شته چې له ۱۰ کیلو ګرامه زېات وزن لري، داسې هم شته چې د پښو تر منځ واټن یې له ۳ مترو زېات وي. د ایزو پوډا، امفای پوډا او ستوماتوپوډا ډلو (orders Amphipoda, Isopoda, and Stomatopoda) کې د ځینو ...

Scampi – سکمپي استوانه اي چنګاښ

ټولې لیکنې
جمع یې هم (Scampi) ده په انګرېزۍ کې ورته (Dublin Bay Prawn, or Norway Lobster) نومونه هم اخیستل کیږي، د ډول علمي نوم یې نېفروپس نوروېجیکوس (Nephrops norvegicus) ده، د خوړو وړ استوانه اي چنګاښ یا لوبسټر ده، د دیکاپوډا په ډله (order Decapoda) او د کروستاسیا په کلاس (class Crustacea) کې ډلبندي شوی. له شمالي افریقا تر ناروې او ایسلنډ پورې سمندر کې پیدا کیږي. ایټالیا، انګلستان، فرانسه او دنمارک یې د سوداګرۍ لپاره نیسي.   سکمپي استوانه اي چنګاښ دسمندر په تل کې د نرمې ځمکې په غارونو کې ژوند کوي او له ۱۰ تر ۲۵۰ متره ژورو اوبو کې پیدا کیږي. د بدن اوږدوالی یې تر ۲۰۰ ملي متره (۸ انچه) پورې او وزن یې تر ۲۰۰ ګرامه پورې رسیږي....

Lobster – استوانه اي چنګاښ

ټولې لیکنې
مختلف ډوله سمندري سخت پوستي چې د ارتروپوډا فیلوم (phylum Arthropoda)، دیکا پوډوا ډله (order Decapoda) کې شامل دي. ریښتینی استوانه اي چنګاښ (true lobsters) د هوماریدای یا نیفوروسیدای کورنۍ (Homaridae or Nephropsidae) جوړوي، ازغن استوانه اي چنګاښ (crayfish) د پالینوریدای کورنۍ (Palinuridae)، بېلچه یا چپلکه استوانه اي چنګاښ (slipper, Spanish, or shovel lobsters) د سیلاریدای کورنۍ (Scyllaridae) د ژور سمندر استوانه اي چنګاښ (deep-sea lobsters) د پوليکیلیدای (Polychelidae) کورنۍ کې شامل دي. ټول په سمندر کې ژوند کوي او ډېری یې د شپې لخوا د سمندر تل کې فعال وي. خواړه یې کبان، مردار شوي ژوي او د نرم بدن حلزون دي. ازغن چنګاښ (crayfish) یې د انسانانو لپاره د خوړو په توګه سوداګریز ارزښت لري.   بدن یې سخت ده، په برخو وېشل شوی، پنځه جوړه پښې لري او یوه بله جوړه پښې چې ډېر وخت په پنسونو بدلیږي...

Ablation – د جراحي له لارې د بدن نسج پرې کوونه

ټولې لیکنې
د یوه توکي له سطحې د تبخیر په ذریعه، د ماتولو یا پرې کولو په ذریعه د یو څه لرې کولو ته وایي. لاندې یې هره رشته کې کارونه وګورئ.   په طب کې ابلېشن ablation in medicine په طب کې د بیولوجیکي نسج یوې برخې پرې کولو ته وایي چې عموما د جراحي له لارې ترسره کیږي. د پوستکي د سطحې پرې کولو ته (dermabrasion) وایي. په لایزر پرې کولو ته (laser ablation)، په کیمیاوي توکو پرې کولو ته (chemoablation)، د ګنګلتیا له لارې لرې کول ته (cryoablation) او په برېښنا لرې کولو یا پرې کولو ته (fulguration) وېل کیږي. د ابلېشن له لارې زوړ پوستکی پرې کیږي، د پوستکي چین یا ګونجې هواریږي، د پوستکي له سطحې خالونه یا داغونه لرې کیږي تر څو پوستکی بېرته ځوان شي. د غوږونو، مری او پوزې د ناروغیو رشته (otolaryngology) کې هم د سطحې پرې کوونه یا ابلېشن طریقه کاریږي لکه د خرېدو ورکول.   د لایز په ذری...

Abduct – د منځنۍ کرښې نه برعکس لور ته د بدن غړی خوځول

ټولې لیکنې
د بدن له منځنۍ کرښې (body’s midline or mid line of the body) برعکس لور ته د بدن د غړي خوځښت ته وایي. خو که چېرې دا خوځښت د بدن د منځنۍ کرښې په لور وي نو (adduction) ورته وایي. د بدن منځنۍ کرښه شمزی یا د ملا تیر ده بله مانا یې چې طبي نده په زوره کش کولو، تښتولو او یا په غېرې قانوني توګه بولو ته وایي.

Abdomen Diseases – د بطن ناروغۍ

ټولې لیکنې
بطن کې مختلف ډوله ناروغۍ رامنځته کیږي چې په دې کې زخم یا ټپ (ulceration)، عفوني کېدنه (infection) او پړسوب هم شامل ده. د بطن ناروغۍ ممکن په پېل کې ډېره چټکه او لنډمهاله (acute) وي او یا ممکن اوږدمهاله (chronic) وي. لنډمهاله چټکه ناروغۍ یې ډېر وخت په پریتون پرده کې پړسوب پیدا کوي.   بطن کې درد: په بطن کې درد ډېر وخت ناروغي تعریف شوې او په انګرېزۍ کې ورته (visceral pain) وایي مانا یې د ګېډې درد ده. د ګېډې درد ډېر وخت پاسه له معدې سره نږدې وي او سرچینه یې هم له معدې یا اثناعشر کلمې (duodenum) وي. کوم درد چې له نو سره چاپېره سیمه (umbilicus region) کې وي سرچینه یې له وړو کلمو (small intestine)، اپنډېکس (appendix)، او د غټو کلمو (large bowel) له پېل څخه وي. له دې لاندې برخه کې درد دغټو کلمو له پاتې برخې سرچینه اخلي. که چېرې د بطن ناروغ غړی د بطن پریتون پرده عفوني کړي او په پریتون پرده...

Abdomen – بطن، ګېډه

ټولې لیکنې
د تنې لاندې برخه ده. پاسه دیافراګم پردې له سینې جلا کړی، لاندې د خاصرې لګن باندې پای ته رسېدلی او وروسته یې د شمزی تیر او د پښتیود هډوکو وروستۍ برخه ده کوم چې د لګن خاصره له هډوکو سره څو انچه فاصله لري. یو څنګ او بل څنګ د بطن غړي هډوکو محفوظ کړي، مخې خوا ته یوازې نرم نسجونه دي کوم کې چې پوستکی، مختلف ډوله شحم، پراخې شوې عضلې، د شحم بله طبقه، پېریټونیم یا پریتون شامل دي. کله چې خواړه معدې ته ولاړ شي نو د بطن غړي په خوځښت پېل کوي کوم چې بطن ته مختلف شکلونه ورکوي. په ماشومانو کې دا شکل ممکن د پام وړ بهر ته وتلی شکل وي. کوم غټ وګړي چې ښه روغتیا لري ممکن بطن یې له خوړو وروسته داخل ته ننوتی شکل ولري او عضلاتي طبقه وښي. په زړو خلکو کې بطن بهر او داخل کې شحم لري. په اومیندواره ښځو کې له ۱۲ اوونیو وروسته بطن غټیږي. د بطن د جوف اساسي غړي د هاضمې غړي دي. لکه معده، کلمې، ورسره تړ...