ټولې لیکنې

د ډول علمي نوم یې (Diceros bicornis) دی. په عامه ژبه کې په ( black rhino or hook-lipped rhinoceros ) نومونو هم یادیږي. د ګېنډا یو ډول دی. اصلي ځای یې د افریقا ختیځ او سوېل دی. په انګولا، بوتسوانا، کینیا، مالاوي، مزمبق، نمیبیا، سوېلې افریقا، اېسواتیني، تانزانیا، زامبیا او زمبابوې کې پیدا کیږي. نوم یې تور ګېنډا پرې ایښی خو رنګ یې له نسواري تر خړ پورې وي. د افریقا بل کېنډا سپین ګېنډا دی په انګریزۍ کې ورته (white rhinoceros) نوم اخلي. رنګ یې سپین نه دی بلکې انګریزانو د افریقا له (wyd) کلیمې نوم اخیستی کوم چې د ګېنډا پاسنۍ مربع شکل لرونکې شونډې ته رجوع کوي خو اوس یې انګریزانو هم نوم بدل کړی او د (square-lipped) نوم سپین ګېنډا ته اخلي او د (hook-lipped) نوم تور ګېنډا ته کاروي. د دواړو اوربوز له یو بل سره توپیر لري. تور ګېنډا ۸ فرعي ډولونه هم لري له کومو چې د درې فرعي ډولونو نسل له منځه تللی دی...

د ډول علمي یا ساینسي نوم یې (Furcifer belalandaensis) دی. په (Belalanda Chameleon or the Sangoritan'i Belalanda) نومونو هم یادیږي، د کربوړي یو ډول دی، اصلي ځای یې ماداګاسکار دی. په ۱۹۷۰ کال کې په لمړي ځل (Édouard-Raoul Brygoo and Charles Domergue) پېژندلی او تشرېح کړی. اوسمهال یې شمېر ډېر کم پاتې دی او نسل یې د ورکېدو له خطر سره مخ دی، د نسل ژغورنې لپاره د طبیعت ساتنې نړیوالې اتحادیې یې نسل په خپل سور نوملړ کې اضافه کړی. د طبیعت ساتنې لپاره نړیوال فنډ بودیجه ټاکلې تر څو له ورستیو پاتې غړو نور نسل واخلي. بدن یې شین رنګ لري. د ژوند لپاره چاپېریال په سوېل ختیځ ماداګاسکار کې د بېلا لانډا په نوم ښار او اطرافو سیمه کې پیدا کیږي. د ژوند لپاره د چاپېریال سیمه یې یوازې ۴ کیلومتر مربع ده. اوسمهال ډېری په هغو کرل شوو ونو کې ژوند کوي د کومو چې ماداګاسکار اصلي ځای نه دی بلکې د کرنې لپاره یې تخم...

د ډول علمي یا ساینسي نوم یې (Equus africanus) دی. د اس د کورنۍ (Equidae) وحشي خر دی. ګمان کیږي چې د کورنیو شوو خرونو (Equus asinus) پلرونه دي. ځینې مسلکي لیکولان یې د کورنیو خرونو ډول ګڼي. په ساراګانو او وچو سیمو کې ژوند کوي. په اېرېتریا، سومالیا او ایتوپیا کې پیدا کیږي. مخکې په سوډان، مصر او لیبیا کې هم شته وو خو اوسمهال یې نسل د ورکېدو له خطر سره مخ دی. په وحشي چاپېریال کې ټول تر ۵۷۰ پورې خرونه پاتې دي. تقریبا ۱۵۰ د افریقا وحشي خرونه په وحشي بڼ کې ساتل کیږي، له دې شمېر څخه ۳۶ خرونه په وحشي بڼ کې زېږېدلی. په لمړي ځل په ۱۹۷۰ کې وساتل شو او لمړی بچی یې په ۱۹۷۲ کې وزېږوه. تشرېح تر ۱.۲ متر پورې قد لري، وزن یې تقریبا تر ۲۵۰ ګرامه پورې رسیږي، رنګ یې روښانه خړ وي، د پښو، سینې او ګېډې رنګ یې سپین وي. په ملا کې د شمزي د کرښې په اوږدو کې د تور رنګ کرښه لري. پښې یې د تور رنګ کرښې لري. غوږونه...

د زړې نړۍ د کربوړي یو ډول دی. اصلي ځای یې د ماداګاسکار په شمال کې د امبر ځنګل دی. د ژوند لپاره د چاپېریال د ویجاړېدو له امله یې نسل بې کچې زیات د ورکېدو له خطر سره مخ دی. د ژوند لپاره چاپېریال یې د کرنې لپاره ځنګل وهنې، په تعمیرونو کې د کارېدو لپاره ونو وهلو، د غویزو او نورو څارویو څرولو ویجاړ کړی. په لمړي ځل ډاکټر فرانک ګلو په ۲۰۱۲ کې موندلی. په نوم کې یې د (desperata) مانا "ناهیلی" ده او دا نوم یې د دې له امله پرې ایښی چې نوره هیله او د ژوند لپاره چاپیریال نه لري. ساینسي ډلبندي پاچایي ژوي فایلم کورډاټا کلاس په سینه څښېدونکي ډله سکواماټا فرعي ډله ایګوانیا کورنۍ کمایلیونیډای نسل بروکیزیا  ...

د ډول علمي نوم یې (Balebreviceps hillmani) دی. په بریويسيپي ټیډای (Brevicipitidae) کورنۍ کې د چونګښو یو ډول دی. په (Balebreviceps) نسل کې یوازینی ډول دی. اصلي ځای یې د ایتوپیا بېل غرونه دي. ونو ته ورته لنډو بوټو کې ژوند کوي، په ځینو ونو کې له ساقې سره نږدې هم اوسي. د ځنګل وهنې له امله، د غوییزو د څر له امله، د اور لپاره د ونو د وهلو او لرګیو راغونډولو له امله او سیمې ته د ابادۍ د خپرېدو له امله یې د ژوند لپاره چاپېریال ویجاړ شوی او نسل یې د ورکېدو له خطر سره مخ کړی. تشرېح څورب بدن لري، په عامه ژبه کې یې بل نوم د ایتوپیا لنډ سرې چونګښه (Ethiopian short-headed frog) دی، له غاړې پرته د ګېډې یو بل څنګ یې نرم وي، د ملا برخه یې ډبل لوړې ژورې لرونکی پوستکی لري. په غاړه کې یې پوستکی ګونجې شوی وي. پښې یې لنډې خو عضلاتي وي. د پښو ګوتې یې نه وي سره نښتي، همداسې پښو کې پنځمه ګوته نه لري. د غږ ...

په انګرېزۍ (Bale) دوه مانا ګانې لري : لمړۍ مانا یې د کاغذ، وښو او یا بوسو داسې ګېډې ته وایي چې کلکه تړل شوې وي ؛ دوېمه مانا یې ویجاړونکی، شیطاني یا منفي ځواک دی. دواړه ماناګانې یې د چونګښو له نوم سره کوم تړاو نلري. بېل غرنۍ چونګښې د چونګښو نسل دی، په عامه ژبه کې یې نوم (Bale Mountains frog) او ساینسي نوم یې (Ericabatrachus) دی. په پېټروپ ډي ټیډای (Petropedetidae) کورنۍ کې شامل دی. د ایتوپیا په بېل غرونو کې پیدا کیږي، د نسل عام نوم یې د غرونو له نوم اخیستل شوی. په نسل کې یوازې یو ډول شامل دی. ډلبندي نسل کې یوازې یو ډول تر اوسه کم مطالعه شوی او پېژندل شوی، فیلوجنتیک اړیکه یې د بحث او مطالعې لاندې ده، له مالیکولي څېړنو وروسته پېټروپ ډي ټیډای کورنۍ کې شاملې شوې. تر دې مخکې په (Phrynobatrachidae and Pyxicephalidae) کورنيو کې هم ډلبندي شوې وې. تشرېح وړې چونګښې دي، بشپړ ودې ته رس...

د ډول علمي یا ساینسي نوم یې (Otus feae) دی. اصلي ځای یې د استوایي ګیني انوبون ټاپو دی. د نسل ټول غړي یې له ۵۰ تر ۲۴۹ پورې پاتې دي. د ژوند لپاره د چاپېریال د ویجاړېدو له امله یې نسل په ورکېدو دی. په ۱۹۰۳ کې په لمړي ځل ټوماسو سلوادوري مطالعه کړي وو او په دې وخت کې یې شمېر پرېمانه یاد کړی وو. د افریقا د کونګ له نورو سکوپس ډولونو سره یې ځانګړنې ورته والی لري خو د نورو په پرتله یې د وزرو پراخوالی یا سور کم دی. ساینسي ډلبندي پاچایي ژوي فایلم کورډاټا کلاس مرغان ډله کونګ ډوله / کونګ شکله کورنۍ سټریجیډای نسل اوټس...

د ډول علمي نوم یې (Otus capnodes) دی. اصلي ځای یې د کومورو ټاپو ګانو په ټولګه کې د انجوان ټاپو دی. په لمړي ځل په ۱۸۸۶ کې پېژندل شوي، بیا ځلې په ۱۹۹۲ کې مطالعه شوي. نسل یې د ورکېدو له خطر سره مخ دی، ټول تر ۴۰۰ پورې غړي یې په سیمه کې پاتي. په سیمه کې د ځنګل وهنې یې نسل له ډېر خطر سره مخ کړی. د (Bristol Conservation) په نامه ادارې یې د پاتې شمېر په اړه د کره مالوماتو د راغونډولو هڅې پیل کړي. تشرېح خړ یا سور رنګه نسواري رنګ لري. د سکوپس کونګ د نورو ډولونو په پرتله یې د غوږونو چار چاپېره د بڼکو د ګردوالي اندازه وړه وي. کوم چې خړ رنګ کې دي په غاړه کې زېړ رنګه کړۍ لري د مخ رنګ یې تېز نسواري او د ګېډې لاندې برخه کې یې په رنګ کې نرۍ نسواري پراډې یا غیرې منظمې کرښې موجودې وي. اوږدوالی یې تر ۱۵ سانتي متره او د وزرو پراخوالی یا سور یې تر ۴۵ سانتي متره پورې رسیږي. غږ شپېلک ته ورته اوږد ...

د ډول ساینسي یا علمي نوم یې (Vandijkophrynus amatolicus) دی، په بیوفونیډای کورنۍ کې د زیږ پوستکي د چونګښو یو ډول دی. اصلي ځای یې د سوېلې افریقا د کېپ ولایت ختیځ دی. په وېنټر برګ او اماتول غرونو کې پیدا کیږي. له هاګزبک سره نږدې د غرونو زنځیر ته اماتولا نوم اخلي له کوم چې د همدې چونګښو نوم هم اخیستل شوی. تشرېح وړې چونګښې دي، د ښځې اوږدوالی یې تر ۳۸ ملي متره پورې رسیږي. د ملا رنګ یې منظم خیره خړ وي او یا زیتونو ته ورته نسواري رنګ وي، د شمزي په اوږدو کې یو کرښه لري. پارو ټویډ یا ملا او څټ کې یې مرغړي بشپړ وده کوي، په ملا باندې زخې لري. د ژوند لپاره چاپېریال د لوړو ځمکو په لندو وښیزو سیمو کې پیدا کیږي. د مثل تولید په موقتي ډنډونو یا په غارونو کې په جمع شوو اوبو کې کوي. د مثل د تولید لپاره لویه ډله خپله کې سره یو ځای کیږي. تر ۲۰۱۱ پورې ګمان کېده چې نسل یې له منځه تللی خو کله چې د...

د لوېدیځ کلتور ته په انګرېزۍ کې د لوېدیځ تمدن (Western civilization)، د لوېدیځ کلتور (Occidental culture) او د لوېدیځ ټولنه (Western society) نومونه هم اخلي. د لوېدیځ کلتور د لوېدیځې نړۍ د ټکنالوجي، ټولنیزو نورمونو، اخلاقي ارزښتونه، دودونو د باورونو سیستم او د سیاسي سیستم میراث دی. د لوېدیځ کلتور اصطلاح یوازې د اروپا کلتور ته نه کاریږي بلکې ټولو هغو هیوادونو او سیمو ته کاریږي چې اروپایان په لویه کچه ورکډوال شوي، مستعمرې یې ترې جوړې کړې وي او یا یې د نفوذ لاندې وي د بېلګې په توګه د امریکا په هیوادونو کې او د سوېل سمندر په ټاپوګانو یا اقیانوسیه کې د لوېدیځ کلتور موجود دی. د لوېدیځ کلتور له عیسویت، جرمني کلتور او د یونان او روم له کلتور جوړ شوی او نفوذ یې پکې کړی. کله چې د یونان کلتور د ختیځتې مدیترانې هلنسټي یا هلنسټیک نړۍ ته خپور شو نو د لوېدیځې اسیا او یونان کلتورونو ترکیب یې رامنځته کړ. ...

غټ کوني کبر ممکن لاندې یادو شو ته رجوع وکړي : د جاپان غڼه کوني کبر (Macrocheira kaempferi) په اوسمهال کې د ژوندي سمندري کوني کبر تر ټولو اوږدې پښې لرونکی دی د کوپرې کوني کبر (Birgus latro) تر ټولو غټ په وچه کې ژوند کوونکی بې شمزی ګڼل کیږي د تاسمانیا غټ کوني کبر (Pseudocarcinus gigas) غټ کوني کبر دی

په بیولوجیکي یا ټکنالوجیکي طریقه په کمه رڼا کې د لید وړتیا ده. شپنی لید د دوه طریقه د کافي کچې په ترکیب ممکن کیږي په دې کې د کافي الیکترو مقناطیسي طیف او نوري ځواک (spectral range and intensity range) ترکیب دی. د زیاتو ژو په پرتله انسان کمزوری شپنی لید لري لامل یې د انسان په سترګو کې د (tapetum lucidum) په نامه د نسجونو د طبقې نشتوالی دی. د شپې لخوا ګټور طیفي تخنیکونه کولی شي هغه وړانګې درک کړي کومې چې د انسان سترګې نشي لیدلی. د انسان سترګې د الیکټرو مقناطیسي طیف کمې برخې ته محدودې دي کومې برخې ته چې ښکارېدونکې رڼا نوم اخلي. که چېرې طیفي حد یې لوړ شي نو له نښکارېدونکې الیکټرو مقناطیسي وړانګو هم د لید لپاره ګټه پورته کولای شي لکه د انفرارېډ وړانګې یا د ماوراء بنفش وړانګې. په ځینو ژو کې د سترګې غټ توپ، غټ لینز، غټ (optical aperture) او د کون په پرتله زیات راډونه د شپې د لید ښه وړتیا ورکوي....

د شګو ګونګټه ممکن لاندې یادو شوو ته رجوع وکړي : د حشرو یا انسکټا کلاس ارتروپوډ ته : د شګو میاشی (Sandfly)، شیګو ګونګټه (Chigoe flea) د کلک پوستو یا کروستاسیا مالاکوسټراکا کلاس ته : د شګو ګونګټه (Sand flea)، د شګو چنګاښ (Mole crab) په پاناما کې د متحده ایالتونو د شګې د ګونګټې په نوم پوځي عملیات (Sand Flea, US operations in Panama)

د چنګاښونو مختلفو پلرونو تکامل کړی تر څو په ځمکه د ژوند کولو وړتیا پیدا کړي. بېلګې یې په (Gecarcinidae and Gecarcinucidae) کورنیو کې مختلف نسلونه دي. د ځینې نورو کورنیو ځانګړي نسلونه هم د ځمکې چنګاښ ګڼل کیږي لکه د (Sesarma) نسل. خو ډېری خلک د "ځمکې چنګاښونه" کلیمه یوازې د (Gecarcinidae) کورنۍ غړو ته کاروي. په ځمکه ژوند او کډوالي په اوبو کې د ژوند کوونکي، په اوبو کې د نیمه ژوند کوونکي او په ځمکه د ژوند کوونکي تر منځ روښانه توپیر نه دی په ګوته شوی یوازې د ریښتینو چنګاښونو ترمنځ په ځمکه ژوند اختیار کول ښودل کیږي. له دې سره سره بیا هم ډېری په ځمکه ژوند کوونکي چنګاښونه باید د هګیو اچولو لپاره بېرته سمندر ته ولاړ شي. د ځمکې ځینې چنګاښونه له سمندر په څو کیلومتره واټن کې ژوند کوي خو له دې واټن سره سره باید سمندر ته په کلنۍ موده کې کډوال شي. د بېلګې په توګه د کرسټماس ټاپو سور چنګاښ د ډول عل...

ګېکار سېنېډای د ریښتیني چنګاښ کورنۍ ده کوم چې ځمکه کې له ژوند کولو سره بلدتیا لري. غړو ته یې د ځمکې چنګاښونه (land crabs) نوم اخلي. لکه د نورو چنګاښونو په څېر د ځمکې چنګاښونه هم مختلف برانشونه لري. له دې پرته برانشونه یې په کاسې، کلک قاب یا کاراپاس پوښل شوي وي او د وینې په رګونو مجهز وي. برانشونه یې لکه د شمزي لرونکو د سږو په څېر له هوا څخه اکسیجن فلټر کوي. بشپړ بلوغ ته رسېدلي چنګاښونه یې په ځمکه ژوند کوي خو ځانګړو مودو کې سمندر ته هم کوزیږي. د ځمکې چنګاښونه د هر څه خوړونکي (omnivores) دي او کله نا کله کرنې ته د پام وړ زیان اړوي. د ډېرو چنګاښونو یو پښه تر نورو پښو غټه وي. مستطیل ته ورته بدن لري. د امریکا په تودو سیمو او لوېدیځې افریقا کې ژوند کوي. ځینې ډولونه یې ځمکه کې تر ۸ کیلو متره پورې ننوځي. وزن یې تر ۰.۵ کیلوګرامه او اوږدوالی یې تر ۱۱ سانتي متره پورې رسیږي. ساینسي ډلب...

په (Centrolenidae) کورنۍ کې د چونګښې یو ډول دی. اصلي ځای یې کولمبیا دی. د استوایي او نیمه استوایي د ټیټو ځمکو په لندو ځنګلونو او سیندونو کې ژوند کوي. ساینسي ډلبندي کېنګډم ژوي فایلم کورډاټا کلاس دوه ژواکي ډله انورا کورنۍ Centrolenidae نسل Cochranella

د چونګښې یو ډول دی. د ډول علمي نوم یې (Cochranella megistra) دی. په (Centrolenidae) کورنۍ کې ډلبندي شوې. اصلي ځای یې کولمبیا دی. د استوایي او نیمه استوایي سیمو په غرنیو ځنګلونو او سیندونو غاړې کې ژوند کوي. ساینسي ډلبندي کېنګډم ژوي فایلم کورډاټا کلاس دوه ژواکي ډله انورا کورنۍ Centrolenidae نسل Cochranella

ډېنډرو بټو اېډیا د چونګښو لمړۍ کورنۍ ده. ډلبندي دوه کورنۍ پکې شاملې دي : Aromobatidae Dendrobatidae ساینسي ډلبندي کېنګډم ژوي فایلم کورډاټا کلاس دوه ژواکي ډله انورا لمړۍ کورنۍ Dendrobatoidea

د چونګښې یو ډول دی. اصلي ځای یې پېرو دی. له امازوناس سیمې چې کوم ډولونه را ټول شوي یو پکې همدا ډول وو د کوم له مخې چې تشرېح شوي او نوم پرې ایښودل شوی. د ډلبندي لپاره یې عمومي ځای نا مالوم دی د اوسمهال لپاره یې د نسل نوم (Colostethus) او په (Dendrobatidae) کورنۍ کې ځای کړل شوي. د ټیټو ځمکو، د استوایي ځنګلونو په لندو سیمو کې ژوند کوي. نسل یې له خطر سره مخ دی او لامل د خلکو لخوا د کرنې لپاره د ځنګلونو ویجاړونه ده. د سیمې ځنګلونه د کافي د کرنې او ښارونو جوړونې له امله ویجاړ شوي. ساینسي ډلبندي کېنګډم ژوي فایلم کورډاټا کلاس دوه ژواکي ډله انورا لمړۍ کورنۍ Dendrobatoidea کورنۍ Dendrobatidae نسل Colostethus د ډول علمي نوم "C." poecilonotus...

چارلز کېلي ممکن لاندې یادو شوو ته رجوع وکړي : Charles Kelly چارلز کېلي د امریکا د فوټبال روزونکی دی. (Chip Kelly (Charles Edward Kelly چارلز اېډوارډ کېلي (چېب کېلي) په ۱۹۶۳ کې زېږېدلی، د امریکا د فوټبال روزونکی دی. Charles Kelly چارلز کېلي ۱۸۹۴–۱۹۶۹ فوټبالر تېر شوی. په فوټبال لیګ کې یې د (League for Tranmere Rovers and Stoke) لپاره لوبې کړي Charles Kelly چارلز کېلي ۱۸۸۹–۱۹۷۱ په امریکا کې تاریخ پوه د کاپیټول ریف ملي پارک ناظر تېر شوی. Charles A. Kelly چارلز اې کېلي په امریکا کې لوی قاتل وو، په ۱۹۶۲ کې مړ شوی، وروستی کس وو چې د لوا په نوم ځایي هندیانو مړ کړی. Charles E. Kelly چارلز اي کېلي ۱۹۰۲–۱۹۸۱ د (Dublin Opinion) مجلې بنسټګر او کارټونیسټ وو. Charles E. Kelly چارلز اي کېلي ۱۹۲۰–۱۹۸۵ د متحده ایالتونو پوځي او د (United States Medal of Honor) مډال ترلاسه کوونکی وو. Charles H....