ټولې لیکنې

Zaïre

د ۱۹۷۹ او ۱۹۹۷ کلونو ترمنځ د کونګو د دیموکراتیک جمهوریت نوم وو

Flight control surfaces – د الوتنې د کنټرول سطحې

ایروډاینامیک الې دي، د دې الو په ذریعه پیلوټ د الوتنې لوری هدایت او کنټرول کوي. په الوتکو کې د الوتنې د کنټرول سطحې توپیر سره لري خو تخنیک یې یو وي. په چورلکه او اټوجیرو کې هم په درې محورونو کې د کنټرول سطحې ورته خوځښت ترسره کوي خو طریقه یې د وزر لرونکې… read more »

Aircraft principal axes – د الوتکې بنسټیز محورونه

الوتکه په درې بعدونو کې په ازاده توګه څرخیږي. د (yaw) څرخ یې پورته یا ښکته لور ته له تګ کوونکي محور څخه د الوتکې ښي یا کیڼ اړخ ته پوز تاوېدنه ده، د (pitch) څرخ له داسې محوره چې له یوه بل وزر ته وي د الوتکې پوز ښکته یا پورته کیدنه ده، د… read more »

Zagros

په ایران، عراق او ترکیه کې د غرونو لړۍ Chaîne de l’Iran د ایران د غرونو لړۍ یا سلسله

Zagreb

La capitale de la Croatie د کروشیا مرکز

Yaw rotation – د انحراف څرخ

یوه جامده تنه چې کله خپل لوری بدلوي د لوري بدلیدو پر وخت یې د (yaw rotation) څرخ له (yaw axis) محور څخه څرخېدنه ده، د خوځښت لوری یې ممکن کیڼ اړخ ته وي، ممکن ښي اړخ ته وي. د موټر، الوتکې، د توغېدونکې تنې لکه راکټ او توغندي د (yaw) نرخ یا سرعت د… read more »

Zaffarines

د مراکش د مدیترانې په سمندر غاړې کې د هسپانیا ټاپوګان îles espagnoles de la côte méditerranéenne du Maroc.

Flight dynamics

په اتموسفیر یا له اتموسفیر بهر فضا کې د الوتونکې تنې د فعالیت، ثبات او کنټرول مطالعه ده. له هغه ځواک سره سر او کار لري چې په الوتونکې تنې واریدیږي، په سرعت یې اغیز کوي. لږېدونکې هوا ته په پام د با ثباتو وزرو الوتکه چې کله خپل لوري ته تغیر ورکوي په دوه… read more »

French – فرانسوۍ

د اېندو اروپایي کورنۍ رومانس ژبه ده. لکه د نورو رومانس ژبو په څېر یې د روم د امپراتورۍ له (Vulgar Latin) لاتیني ژبې ریښه اخیستې. د (Vulgar Latin) مانا د کلاسیک وخت غیرې رسمي لاتیني ده. فرانسوي ژبې له ګالو رومانس څخه څانګه کړې، د ګال په ځانګړې توګه له د ګال په شمال… read more »

Arrow – غشی

په لکۍ کې په دوه عمودي برخو باثباته شوې (fin-stabilized) توغیدونکې تنه (projectile) ده. د لیندې (bow) په ذریعه توغول کیږي. د غشي په سر کې جوړښت هم د سیده تګ یا ثبات لپاره وي او په انګریزۍ کې ورته (fletchings) نوم اخلي. تاریخ یې د ښکار له وخت څخه پیل شوی. د غشي جوړونکي… read more »

Radar picket – د رادار د کشف سیمه پراخونکی

داسې الوتکه، بېړۍ، اوبتل، ټانک او یا بکتربند چې د رادار سټېشن پکې نصب وي او د پوځ چار چاپېره سیمه کې د رادار د کشف سیمه پراخوي تر څو یې له ناڅاپه برید وژغوري په ځانګړې توګه له ناڅاپه هوایي برید څخه. د رادار د کشف سیمه پراخونکی په داسې وسایلو هم مجهز وي… read more »

Aircraft ordnance – د الوتکې مهمات

د هوایي پوځ په ژبه کې وسلې ته وایي د بېلګې په توګه په الوتکه کې نصب بمونه، توغندي، راکټونه او ماشیندارې. هره الوتکه د وسلو ځانګړی وزن انتقالوي او دا اصطلاح د وسلو هغه وزن ته کاریږي چې الوتکه یې ځان کې انتقالوي او یا د وسلو هغه وزن ښي چې الوتکې بمبار کړې… read more »

Aircraft – الوتکه

د هوا په ملاتړ الوت کوونکې تنې ته الوتکه وایي. د جاذبې له قوې څخه د خلاصون لپاره د اېرفوېل ډاینامیک لفټ او یا ستاتیک لفټ کاروي، ځینې حالتونو کې جېټ ماشین څخه لاندې لور ته فشار کاروي. د الوتکې بېلګې بالون، ایرو ستات، هوایي بېړۍ، پاراموټور او ګلایډرونه دي.   هوا کې د الوتنې… read more »

Rotorcraft – څرخ وزرې الوتکه

وزرو ته یې (rotary wings or rotor blades) نومونه اخلي، د خپلو وزرو په ذریعه پورته تګ کوي. په کوم ځای چې پرې یا وزرې نصب کیږي د (mast) په نامه یادیږي، په ځینو کې دوه پرې او ځینو کې څو دانې وي. الوتنه څرخونو ته د هوا په عکس العمل کوي. په چورلکه کې… read more »

Fixed-wing aircraft – د با ثباته وزرو الوتکه

الوتونکی ماشین دی، د خپلو وزرو په ذریعه الوتنه کوي، پورته تګ کوي او د پورته تګ لامل یې د وزرونو شکل، له هوا سره تړاو لرونکی مخکې لور ته سرعت وي. له څرخ لرونکې الوتکې سره توپیر لري، په څرخ لرونکې الوتکه کې وزرې د څرخ شکل لري، له وزرو ټپونکې الوتکې (ornithopters) سره… read more »

Research vessel – د څېړنې کیشتۍ

لنډیز یې (RV or R/V) دی. یوه جوړه شوې یا مجهزه شوې کیشتۍ وي په سمندرونو کې د څېړنو لپاره کاریږي. مختلف ډوله دندې پرې ترسره کیږي. د هرې دندې یا چارې لپاره ځانګړې کیشتۍ وي خو ځینې کیشتۍ بیا د څو چارو لپاره کاریږي. ډیری یې د یخ ماتونې وړتیا هم لري او د… read more »

Homebuilt aircraft – په کور کې جوړه شوې الوتکه

په انګرېزۍ کې ورته (amateur-built aircraft or kit planes) نومونه هم اخلي. د هغه کس جوړې کړې الوتکې ته وایي چې له الوتکو سره مینه لري خو مسلک یې نه وي.   په استرالیا، برازیل، متحده ایالتونو، نیوزلنډ او سوېلې افریقا کې کور کې جوړه کړې الوتکه راجستر کیږي او د الوتنې لپاره تجربوي جواز… read more »

Airworthiness certificate – الوتکې ته د الوتنې د صلاحیت سند

د سفر د الوتنو او یا هم د بار وړونکې الوتنې لپاره جواز دی، د یوه هیواد د الوتنو ملي اداره یې صادروي او الوتکه راجستر کوي. جواز پیلوټ ته نه ورکول کیږي بلکې الوتکه راجستر کیږي او الوتکې ته د الوتنې جواز ورکول کیږي. کومې چورلکې او الوتکې چې په لویو کرنیزو پټیو کې… read more »

Aerospace – هوا او فضا کې د الوتنو مطالعه

په ساینس، انجنیري او سوداګري کې د انسان هڅه ده چې په اتموسفېر کې الوتنې وکړي همدې چارې ته یې (aeronautics) نوم اخلي او همداسې له اتموسفیر بهر فضا کې د الوتنې هڅو ته یې (astronautics) وایي. اېروسپېس ادارې د الوتنې لپاره څېړنې، طرحه، جوړونه او له جوړولو وروسته په عمل کې الوتنې ترسره کوي…. read more »

Flight – الوتنه

یو بهیر دی د کوم له مخې چې یو توکی اتموسفیر کې او یا له اتموسفیر بهر، سطحې سره له اړیکې پرته خوځښت کوي. که مونږ چېرې داسې ایروډاینامیک لېفټ کوم چې د خوځښت له ځواک سره تړاو لري او د بالاستیک خوځښت یا پورته لورته د خوځښت ځواک تولید کړو دا چاره ترسره کولای… read more »

Sidebar



Share
Hide Buttons