اټومي شمېر یا د پروټون شمېر سمبول یې (Z) ده، د کیمیاوي عنصر د هر اټوم په هسته کې د پروټون شمېر ده. د اټومي شمېرې په ذریعه یو عنصر په ګوته کیږي. د هستې د چارج له شمېر سره برابر وي. په بې چارجه اټوم کې هم اټومي شمېر د الیکټرون له شمېر سره… read more »
په عامه ژبه کې منطقي (Rational) هغه کس ته وایي چې هوښیار وي، په روښانه توګه خپل پیغام بیانوي او په اسانۍ د بل په پیغام پوهیږي په خپلو خبرو کې یې سالم فکر مل وي. منطقیتوب، عقلانیت او یا معقولیت ته (rationality) وایي او په اقتصاد کې (rationality) یو اقتصادي استازی د خپلې یا… read more »
په عامه ژبه د (Significant) مانا د پام وړ، مانا لرونکی او اړین ده. په اقتصاد ارزونې (econometrics) کې په اقتصاد کې د احصایې تخنیک کارونه ده. او مانا یې ممکن امکان ونلري، او که چېرې (insignificant) ووایو نو ممکن امکان لري مانا لري. بېلګې یې لاندې وګورئ. (significant at the 5% level) or (insignificant… read more »
په عامه ژبه کې (Biased) متعصب او تعصب کولو دواړو ته وایي خو اقتصادي ارزونه (econometrics) کې د یو څه پر بل څه باندې د اغیز ارزونې ته وایي د بېلګې په توګه د لږ نه لږ یا حد اقل معاش پر استخدام کولو یا کار ګمارنې باندې اغیز. نو کله وایو چې (Biased) ده… read more »
په عامه ژبه کې (Dummy) کم عقل یا نا لایقه او چپ کس ته وایي، بله مانا یې مجسمه ده کومه چې د کالیو په دوکان کې ولاړه وي او جامې ور اغوستل شوې وي درېمه مانا یې نانزکه یا ګوډۍ ده. په اقتصاد کې (binary variable) ته رجوع کوي – باینري ورایبل د یوه… read more »
په عامه ژبه کې کرایه د یوې شتمنۍ موقتي کارونې په بدل کې نغدو ته وایي د بېلګې په توګه د موټر کرایه، د کور کرایه. په اقتصاد کې هغه ټولې د پیسو ورکړې دي چې د یوه تولید مالک یا د تولید عامل (فکتور) ته ورکول کیږي دا پیسې له قیمت څخه زیاتې وي… read more »
په ورته وخت کې مالي اقتصاد پوهان پانګونه (investment) عاید لرونکې شتمنۍ لکه (stocks and bonds) ته کاروي خو ماکرو اقتصاد پوهان (macroeconomists) پانګونه د ثابتې پانګونې (fixed investment) لپاره کاروي – ثابته پانګونه په یوه ځانګړې موده کې د تازه تولید شوو تولید کوونکو تجهیزاتو، تعمیر او یا نورو فزیکي شتمنیو پېرنې ته وایي…. read more »
په اقتصاد کې هغې شتمنۍ ته وایي چې ډېره زیاته (liquid) وي – او (liquid) هغه شتمنۍ ده چې په اسانۍ سره په نغدو بدلیږي. پرته د وخت له اندازې د کچې لپاره اسعار ډالر یا نور اسعار دي. په (Money) کې چې څه موجود دي د هغې لپاره په اقتصاد کې مختلف تخنیکي تعریفونه… read more »
د کار اقتصاد پوهان خلک په درې ګروپونو وېشي یو هغه خلک چې اوس کار کوي حتا که کار یې پوره ورځ هم نه وي او نیمه ورځ کار کوي (employed) ورته وایي؛ دوېم ګروپ ته د (unemployed) نوم کاروي او دا خلک کار نکوي خو په کار پسې ګرځي، کار یې موندلی وي د… read more »
د کورنیو اسعارو سره په موازي توګه د بهرنیو اسعارو کارونه او یا د کورنیو اسعارو پر ځای د بهرنیو اسعارو کارونې ته وايي. دا چاره ممکن په بشپړ توګه ترسره شي او یا جزوي یا د هیواد په ځینو برخو کې وي. دا چاره په هغو هېوادونو کې ترسره شوې چې له اقتصادي بحران… read more »
ستوري په ستور پوهنه کې د طیفي ځانګړنو له مخې ډلبندي کیږي. د ستورو الکټرومقناطیسي وړانګې په منشور جلا کیږي او زرغونه کې یې د طیفې کرښو رنګونه کتل کیږي او له همدې مخې ډلبندي کیږي. هره یوه کرښه د کیمیاوي عنصر یا مالیکول ښودونکې ده او د کرښې ډبلوالی د عناصرو پرېماني ښي خو… read more »
د کشش له مخې محدود سیاره اي د لمر سیستم ده او له دې سره په مدارونو کې هغه تنې دي چې په مستقیمه یا غیرې مستقیمه توګه له لمر څخه چار چاپیره په مدار کې ګرځي. له لمر څخه په مدار کې په مستقیمه توګه ۸ لویې سیارې تاویږي خو په غیرې مستقیمه توګه… read more »
لمر د لمریز سیستم په مرکز کې یو ستوری ده. د تودې پلازما تقریبا ګرد یا دایروي شکل ده. په داخلې کې وصلی کېدونکی خوځښت لري کوم چې د ډاینامو بهیر په ذریعه یوه مقناطیسي ساحه تولیدوي. د ځمکې د سیارې لپاره د انرژۍ اړینه سرچینه ده. قطر یې ۱.۳۹ میلیونه کیلومتره ده د ځمکې… read more »
مریخ له لمر څخه څلورمه سیاره ده، او په لمریز سیستم کې له عطارد څخه وروسته دوېمه وړه سیاره ګڼل کیږي. بل نوم یې سره سیاره (Red Planet) ده، او د انګرېزۍ نوم (Mars) یې د رومان په پخواني مذهب کې د جګړې د خدای نوم ده. په سطحه باندې یې د وسپنې اوکسایډ پراخ… read more »
په صنعت کې کارېدونکي کیمیاوي توکي دي، د پولیمر او کوپولیمر په تولید کې کار ترې اخیستل کیږي، د مېتیل مېتاکریلېټ پریکرسر (precursor) ده – په انګرېزۍ پرېکرسر (precursor) یو داسې ترکیب ده چې په تعامل کې ونډه اخلي تر څو بل ترکیب جوړ کړي.
د امونیم هایډروجن سولفیټ په نامه هم یادیږي، سپین جامد کرسټالین ده، کیمیاوي فورمول یې (NH4)HSO4 ده. په امونیا د سلفري اسیدو له نیمه خنثی کېدو ترلاسه کیږي. که چېرې سولفامیک اسید په اوبه لرونکي محلول کې هایډرولایز شي هم امونیم بیسولفیټ تولیدوي H3NSO3 + H2O → [NH4]+[HSO4]− که چېرې امونیم سلفیټ په تودوخه تجزیه شي… read more »
امونیم سیانیډ یو غیرې عضوي بې ثباته یا تغیر کوونکی ترکیب ده، کیماوي فورمول یې (NH4CN) ده. په عضوي مصنوعي ترکیبونو کې کار ترې اخیستل کیږي. د بې ثباتۍ له امله یې سوداګریز پلور نه کیږي. په کمه تودوخه کې هایډروجن سیانیډ د امونیا په اوبو لرونکي محلول کې اضافه کیږي او له جوش وروسته… read more »
په یوناني کې (δημοκρατία) تلفظ یې (dēmokratía) ده، لغوي مانا یې د خلکو حکومت ده، د حکومتولۍ داسې سیستم ده چې خلک د رایو له لارې د خپلې خوښې قوانین او حکومت ټاکي. په مستقیمه ډیموکراسي (direct democracy) کې چې د ډیموکراسي یو شکل ده خلک د هرې ستونزې لپاره رایه ورکوي، د رایو له… read more »
سمبول یې (equiv) ده. په کیمیا کې معادل هغه توکي دي چې له خپل معادل سره تعامل کوي. د کچې لپاره ډېر زوړ واحد ده کوم چې په بیولوجیکي ساینس او کیمیا کې هغه وخت کارېده کله چې څېړونکو د ترکیب لپاره کیمیاوي فورمولونه نلرل. په انګرېزۍ کې (mass of an equivalent) برابر وزن ته… read more »
د متحده ایالتونو فدرالي قانون ده او د متحده ایالتونو ۹۹ کانګرېس تصویب کړی. د متحده ایالتونو د کوډ د ۱۱۶ فصل په ۴۲ عنوان کې ځای لري. یاد قانون د ایمرجنسي په اړه ده. په ۱۹۸۶ کې د اکټوبر په ۱۷ نېټه رونالډ رېګن (Superfund Amendments and Reauthorization Act) پروګرام لاسلیک کړ او دې… read more »
