ټولې لیکنې

د میکانیکي انجنیري، د جوړښتي انجنیري، هوا پېژندنې او د عملي فزیک فرعي برخه ده. په جوړ شوي چاپېریال او طبیعت کې د بادونو د اغیز څېړنه کوي، له بادونو څخه زیان اوښتنه او ګټه دواړه مطالعه کوي. په بادونو کې د تېز باد مطالعه شامله ده کوم چې ممکن نا ارامي رامنځته کړي، د توپاني باد لکه بوړبوکۍ او داسې نور کوم چې ممکن پراخ ویجاړی رامنځته کړي، د نرمو بادونو مطالعه هم پکې شامله ده کوم چې د انرژي په تولید کې مرسته کوي. له دې پرته بادونه د هوا د ککړتیا لامل هم ګرځېدای شي. د بادونو انجنیري هوا پېژندنه، د مایع ډاینامیک، میکانیک، د جغرافیايي مالوماتو سیستمونه، ایرو ډاینامیک او جوړښتي ډاینامیک رانغاړي.   د نورو تر څنګ په لاندې یادو شوو هم د بادونو اغیز ته کتنه کوي : په جوړښتونو د بادونو اغیز لکه پلونه، منارې او تعمیرونه، په تعمیر کې د هوا بدلونې په سیستم باندې د بادونو اغیز، له باد څخه تر ...

موخه یې د سوداګریزې موخې لپاره د کب روزنه وي. د کب زیات ډولونه په یوه کنټرول شوي چاپېریال کې روزل کېدای شي. ډېر خلک یې له روزنې وروسته له ډنډونو خپله نیسي او بازارونو کې یې پلوري خو ځینو بیا له دې ډنډونو د تفریح ځایونه هم جوړ کړي او کورنۍ د کب نیونې لپاره ورځي، د کب نیونې بدل کې یې د نغدو ځانګړی مقدار مالوم وي.   د سوداګرۍ د پیل لپاره تر ټولو لمړی د خپلې سوداګرۍ لپاره پلان جوړ کړئ. د بریالۍ سوداګرۍ لپاره تر ټولو اړین ګام روښانه پلان دی. د سوداګرۍ پلان د سفر لپاره نقشې ته ورته والی لري که تاسې یوه لار کې بلد هم یاستی خو که چېرې نقشه ورته جوړه کړئ نو ممکن هغو ځایونو ته مو پام شي کومو ته مو چې مخکې نه وو پام شوی. پلان یې لاندې وګورئ :   - د پیل قیمت ټاکل - خپل مارکیټ ټاکنه - تر څومره وخته پورې به مو سوداګري بې ګټې او بې زیانه وي ؟ - سوداګرۍ ته د مناسب ن...

د ژوي، بوټي، مرخېړي هر هغه ډول چې نږدې راتلونکې کې یې نسل له منځه تلو سره مخ وي. د وړاندوینې لپاره یې د میټیرک ریاضیکي فورمولونه کاریږي. د طبیعت د ساتنې لپاره نړیوالې اتحادې په درې کټګوریو کې وېشلي : ۱ - زیان منونکي ډولونه ۲ - د ورکېدو له خطر سره مخ ډولونه ۳ - د ورکېدو له جدي خطر سره مخ ډولونه

د انجنیري څانګه ده. د بې سیمه مخابراتي سیستمونو او ټکنالوجي کارونه، څېړنه او طرحه کوي. د انجنیري داسې مضمون دی کوم چې د بې سیمه ټکنالوجي په کارونه لکه مخابراتی راډیو او رادار باندې د انجنیري ستونزې هواروي. ممکن نور تخنیکونه لکه انفرارېډ، اکوستیک او اپتیکي ټکنالوجي هم پکې راونغاړي. کله چې په ۱۹۳۵ کې اېف اېم راډیو جوړه شوه نو دې رشتې ته د خصوصي او دولتي سکتورونو پام واوښت.   په لمړي ځل په متحده ایالتونو کې د (Auburn University) پوهنتون او په استرالیا کې (Macquarie University) پوهنتون د دې رشتې لپاره فورمول شوې ډګري باندې کار وکړ. په ۲۰۰۱ کې د متحده ایالتونو (Auburn University) پوهنتون دا رشته په دوه څانګو ووېشله یوه څانګه یې برېښنایي انجنیري کوم چې د سرکټونو له طرحې، د ډېجېټلي سګنالونو له بهیر او د انتنونو له طرحې سره تړاو لري دوېمه څانګه یې (software-oriented wireless engineering...

په الماني کې یې نوم (Antwerpse baardkriel) لیکل کیږي. د بلجیم د وړو چرګانو نسل دی، په نسل کې یوازې واړه چرګان دي د معیاري کچې پکې نشته. چرګ یې تر ۷۰۰ ګرامه پورې او چرګه تر ۶۰۰ ګرامه پورې وزن کوي. د انتوارپین تر ټولو زوړ د چرګانو نسل دی. په متحده ایالتونو کې هم پرېمانه پیدا کیږي او په بلجیم کې یې هم نسل پرېمانه شته دی. په ۲۹ رنګونو کې پیدا کیږي. د نسل اخیستنې موخه یې ښکلا ده، هګۍ یې تر ۳۵ ګرامه پورې وزن لري.

په الماني یې نوم (Watermaalse Baardkriel) لیکل کیږي. د بلجیم چرګان دي نسل یې په لمړي ځل د بلجیم په (Watermael-Boitsfort) سیمه کې اخیستل شوی. مخ یې په بڼکو پوښل شوی وي. په بدن کې کومه برخه چې لکۍ په بدن پسې نښلوي (uropygium) نلري. چرګ یې تر ۷۰۰ ګرامه پورې او چرګه یې تر ۵۵۰ ګرامه پورې وزن کوي په سر باندې دواړه نر او ښځه کاکل لري او ډېری خلک یې کورونو کې د ښکلا مرغه په توګه ساتي. تر ۳۰ په زیاتو رنګونو کې شته دي.

په الماني کې یې نوم (Mechelse Koekoek) لیکل کیږي, په فرانسوې کې ورته (Coucou de Malines) نوم هم اخلي. د غټو چرګانو نسل دی. نسل یې په لمړي ځل د بلجیم په مالین سیمه کې اخیستل شوی. نسل یې له ختیځ څخه بلجیم ته له واردو شوو چرګانو او (cuckoo) اخیستل شوی. د نسل اخیستنې موخه یې غوښه او هګۍ دي. اوس مهال یې نسل ډېر کم پاتې. چرګ یې تر ۵ کیلو ګرامه او چرګه تر ۴ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. په ۸ رنګونو کې شته دي. په کال کې تر ۱۶۰ پورې هګۍ کوي، د هګۍ وزن یې ۶۵ ګرامه وي.

په الماني کې یې نوم (Ukkelse Baardkriel) لیکل کیږي. د کوچنیو چرګانو په بڼکو د پټ شوي مخ نسل دی. په لمړي ځل یې نسل د ۲۰ پېړۍ په پیل کې د بلجیم په (Uccle) کې اخیستل شوی. معیاري نسل نلري یوازې کوچنی نسل لري. په ۲۰۲۰ کال کې یې نسل کم شوی. د چرګ وزن یې تر ۷۵۰ ګرامه او د چرګې وزن تر ۶۵۰ ګرامه پورې رسیږي.  

په فرانسوي کې یې نوم (Poule ardennaise) لیکل کیږي. په بلجیم کې د اردونېز لوړې هوارې کې اخیستل شوی د چرګانو نسل دی. په ختیځې فرانسه کې یې هم نسل اخیستنه شوې. تر ۲۰۰۷ کال پورې یې نسل خورا زیات کم شو. د نسل اخیستنې موخه یې غوښه او هګۍ وې. چرګ یې تر دوه نیم کیلو ګرامه او چرګه یې تر یو نیم کیلو ګرامه پورې وزن کوي. ډېر زوړ نسل دی په لمړي ځل په ۱۸۸۲ کې تشرېح شوی خو له ایټالیا د نورو چرګانو واردولو کومو چې له دې چرګانو زیاتې هګۍ کولې او زیاته غوښه یې لرله د دې چرګانو نسل له ورکېدو سره مخ کړ له دې پرته لمړۍ او دوېمې نړیوالې جګړې یې هم نسل کمونه کې ونډه اخیستې. په سیمه کې تر ۲۰۰۹ کال پورې ټول ۲۰۰۰ چرګان پاتې وو. په ۱۹۰۴ کال کې یې د بلجیم په لیج ولایت کې له معیاري چرګانو کوچنی نسل واخیستل شو. په دې چرګانو کې بې لکۍ چرګان هم شته ځینې خلک یې جلا نسل ګڼي....

په الماني کې یې نوم (Everbergse Baardkriel) لیکل کیږي. د بلجیم د چرګانو نسل دی او د (Barbu d'Uccle) چرګانو یو ډول دی. نسل یې په ۱۹۰۶ کې په (Château d'Everberg) کې اخیستل شوی. په اوسمهال کې یې نسل ډېر کم پاتې دی. چرګ یې تر ۸۰۰ ګرامه او چرګه یې تر ۶۵۰ ګرامه پورې وزن کوي.

په الماني کې (Vlaanderse Koekoek) لیکل کیږي. د بلجیم کورني چرګان دي. له دوېمې نړیوالې جګړې مخکې یې نسل د بلجیم په انتوارپېن ولایت کې اخیستل شوی. په اوسمهال کې یې نسل په بلجیم کې له ورکېدو سره مخ دی خو د فرانسې په پیکاردي سیمه کې پرېمانه پیدا کیږي. چرګ یې تر ۳ کیلو ګرامه او چرګه یې تو دوه نیم کیلو ګرامه پورې وزن کوي. په یو کال کې تر ۱۵۰ پورې هګۍ اچوي، هګۍ یې تقریبا تر ۶۰ ګرامه پورې وزن لري.

په الماني کې یې نوم (Bosvoordse Baardkriel) لیکل کیږي، د بلجیم د چرګانو کوچنی نسل دی. د (Barbu de Watermael) چرګانو بې لکۍ چرګان دي له همدې چرګانو سره یوازینی توپیر یې د لکۍ نلرل دي نور یې هر څه سره ورته دي. نوم یې د بلجیم په بروکسل کې د (Watermael-Boitsfort) سیمې نوم دی.   چرګ یې تر ۷۰۰ ګرامه پورې او چرګه تر ۵۰۰ ګرامه پورې وزن کوي. نسل یې له (Barbu de Watermael and the tail-less Barbu de Grubbe) چرګانو اخیستل شوی. هګۍ یې تر ۳۰ ګرامه پورې وزن لري. په ۲۳ رنګونه کې پیدا کیږي. د لکۍ لپاره کوکسي جییل هډوکی نلري....

د کاکل لرونکو چرګانو المانی نسل دی. نسل یې په لمړي ځل د بلجیم په برابانټ سیمه کې اخیستل شوی. چرګ یې له دوه تر دوه نیم کیلو ګرامه پورې او چرګه یې تر یو کیلو ګرامه پورې وزن کوي. ډېر زوړ نسل دی او د ۱۷ پېړۍ انځورونو کې هم انځور شوی. کوچنی نسل یې په ۱۹۳۴ کې اخیستل شوی یاد انځور په ۱۶۷۶ کې یو الماني (Melchior d'Hondecoeter) انځور کړی. تر ۱۸۵۴ کال پورې د دې چرګانو نسل تقریبا ورک شو خو په ۲۰ پېړۍ کې له نورو کاکل لرونکو چرګانو سره یې نسل ګډ او بېرته په ډېرېدو شو.   د بدن وزن یې ډېر سپک دی. نری کاکل او د ګیرې ځای کې ګېرې ته ورته بڼکې لري. د غوږونو نرمۍ یې وړې او سپین رنګ لري. ډېری یې کرکره نلري. د کرکرې او د غوږنو د نرمیو سیمه یې په بڼکو پوښل شوې وي. په اووه رنګونو کې پیدا کیږي خو کوم نسل یې چې جرمني کې دی تر ۱۳ پورې رنګونو کې شته. لکه د نورو چرګو په څېر یې چرګه هر کال نه کوړکیږي. کوړکېد...

په انګرېزۍ کې ورته (bird table, or tray feeder) نومونه هم اخلي. د مرغانو د دانې لپاره داسې جوړښت دی چې بهر د مرغانو تغذیه کولو لپاره کېښودل کیږي. د مرغانو د پام خپلولو او مېلمه کول د تغذیه کوونکي د کېښودو له ځای او په تغذیه کوونکي کې د خوړو له ډول سره تړاو لري. د مرغانو په زیاتو تغذیه کوونکو کې د تخمونه، د مرغانو ځانګړي خواړه لکه باجره اوګال، جوار، د افتاب پرست ګل زړي، د نیجر تخم او داسې نور اچول کیږي تر څو تخم خوړونکي مرغان مېلمانه کړای شي. ډېر خلک یې د مرغانو د ویډیو جوړولو او مطالعې لپاره کاروي او له تغذیه کوونکي سره یې کامره نصب کړې وي. ځینې خلک یې د کورونو په حویلیو کې د دې لپاره اېږدي تر څو خپل بڼ په مرغانو ښکلی کړي. تاسې یې کور کې له لرګیو او ډبلیو هم جوړولای شی. که چېرې مرغانو ته خپلو کورنو کې تغذیه کوونکي ږدی نو له د ډکولو پر وخت یې له لمس کولو ډډه وکړئ ځکه چې ځینې مرغان ناروغۍ هم...

د کب نیونې په صنعت کې هغه کب او سمندري ژوي ته وایي چې د کب نیونې پر وخت په غېرې قصدي توګه د نورو کبانو په منځ کې نیول شوی وي، په دې مانا چې د کب نیونکي موخه د کبانو د ځانګړي ډول لپاره وي خو له دې کبانو سره نور ډولونه په غېرې قصدي ډول جال کې ګیر شي. یاده اصطلاح د نورو ژو لپاره هم کاریږي چې د رانیولو پر وخت د ژو ترمنځ په غېرې قصدي ډول نیول شوی وي.   د اقتصادي همکارۍ او پراختیا لپاره سازمان دا اصطلاح داسې تعریف کړې : "ټولټال په کب نیونه کې د کبانو مړینه" په دې مړینه کې هغه کبان ندي شامل کوم چې کب نیونکي یې په قصدي توګه نیسي. د زیاتې کب نیونې له امله د کبانو او سمندري ژو نسلونه د ورکېدو له خطر سره مخ دي....

په چاپېریال کې په ځانګړې توګه په سمندري ایکو سیستم کې د انساني فعالیت له امله د مایع نفت د هایډرو کاربن ازادېدنه ده، د ککړتیا یو ډول دی. دا اصطلاح ډېر وخت په سمندر غاړو یا د سمندر په اوبو کې د تیلو پرېښودنې ته کاریږي، که چېرې په ځمکه هم تیل واړول شي دا اصطلاح ورته کارېدلی شي. د تیلو پرېښودنه ممکن د خامو تیلو وي، ممکن د تیلو وړونکو له بېړیو وي، ممکن د څاه وېستلو لپاره د برمې پر وخت وي او یا هم د تیلو له ښکل شوې څاه څخه پر ځمکه د تیلو پرېښودنه وي.   په سمندر او ځمکه ازاد شوي تیل د مرغانو او تی لرونکو بڼکو او وېښتو داخل ته سرایت کوي او دواړه د خپل بدن پوښلو او د تودوخې ساتلو وړتیا پرې له لاسه ورکوي. مرغان او تی لرونکي دواړه د تودوخې په تغیر کې زیان ویني او په اوبو کې پرې د لامبو وهلو وړتیا له لاسه ورکوي. همداسې ټولنې ته په اقتصادي، چاپېریالي او ټولنیزه توګه زیان اړوي. د مخنیوي لپار...

د کورنیو چرګانو نسل دی. د نسل اخیستنې موخه یې غوښه او هګۍ ده. چرګ یې له ۳ تر ۴ کیلو ګرامه پورې او چرګه له ۲ تر ۳ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. نرمې بڼکې لري. نسل یې د اتریش د ستیریا په سوېل کې په (Sulmtal) سیمه کې اخیستل شوی. د چرګانو نوم هم د همدې کلي نوم دی. په کال کې له ۱۳۰ تر ۱۸۰ پورې هګۍ کوي. غاړه یې سره او نور بدن یې کریمي رنګه وي. له دوېمې نړیوالې جګړې وروسته په جرمني کې د همدې چرګانو سپین نسل رامنځته کړل شو خو تر ۲۰۱۳ کال پورې په اتریش کې نیله او سیلوري سپین رنګونه هم لیدل شوي....

د چرګانو نسل دی. نسل یې د ۱۹ پېړۍ پای کې په استرالیا کې رامنځته شوی. بل نوم یې (Colonial, Aussie Game) دی ځینې خلک یوازې د (Aussie) نوم ورته اخلي. د نسل اخیستنې موخه یې د چرګانو جنګول وو خو اوس وخت کې د غوښې او نندارې لپاره هم ساتل کیږي. چرګ یې تر ۵.۴۵ کیلو ګرامه او چرګه یې تر ۴.۷۵ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. نسل یې له ( Australian Pit Game, Malay Game, Old English Game, Modern Game and Asil) چرګانو اخیستل شوی. بدن یې ډېر ځواکمن او مقاومت کوونکی دی. له خپل مالک سره مهربانه چلند لري.

چرګ یې تر ۳.۲ کیلو ګرامه او چرګه تر ۲.۷ کیلو ګرامه پورې وزن کوي. نسل یې په استرالیا کې اخیستل شوی. په نیله، تور او سپین رنګ کې پیدا کیږي. د پښو بهرنی څنګ یې بڼکې لري. کوم چې تور رنګ کې دي بڼکو کې شنه ځلا لري او کوم چې نیله رنګ کې دي خپلو بڼکو کې خړوالی لري. چرګ یې په لکۍ کې تېز نیله رنګ لري. کوم چې په سپین رنګ کې دي یوازې کره سپین رنګ لري.   نسل یې په ۲۰ پېړۍ کې له کرونډ لنګشن، اورپېنګټون، د چین واکفېر او عصري لنګشن چرګانو اخیستل شوی. په ۱۹۵۰ لسیزه کې د استرالیا تر ټولو نامتو چرګان وو. په ۱۹۹۸ کې د استرالیا د چرګانو معیاري نسل وګڼل شو. د وړې او معیاري کچې دواړه ډولونه لري....