Chemical Weapon Agent – کیمیاوي وسلو کې کارېدونکي کیمیاوي توکي
لنډیز یې (CWA) دی. داسې کیمیاوي مادې ته وایي چې د مړینې، ژوبلې او یا ناتوانۍ لامل کیږي. په ۲۰ پېړۍ کې تقریبا ۷۰ ډوله کیمیاوي مادې په کیمیاوي وسلو کې کارېدلي وې. دا ډول کیمیاوي توکي په مایع، جامد او ګازي شکل کې شته دي. د دې ډول مادو وېش د تکیکي او کیمیاوي جوړښت له مخې کیږي. هر چا د خپل لرلید پر بنسټ ډلبندي کړي.
ځورونکي کیمیاوي توکي
دا ډول کیمیاوي توکي د مړینې یا ټپ لامل نه ګرځي او د (Riot Control Agents RCAs) په نامه یادیږي او ډېر وخت د بلوا ضد په توګه د پولیسو لخوا کاریږي. دا توکي په انسان کې حسي نا ارمتیا پیدا کوي. د اغیز وخت یې له غلظت سره تړاو لري او ممکن اغیز یې په څو دقیقو کې پای ته ورسیږي او یا هم اوږد مهاله وي. که چېرې کوم کس پرې ټپي شي نو درملنې ته اړتیا نلري او تر ۲۴ ساعتو پورې خپله ښه کیږي.
د اوښکو بهونکي
لاندې یاد شوي کیمیاوي توکي سم دلاسه په سترګو کې نا ارامي پیدا کوي او د سترګو په مخاطي غشا اغیز کوي.
Bromomethyl ethyl ketone
Ortho-chlorobenzylidene malononitrile
د کانګولامل کېدونکې کیمیاوي توکي
لاندې یاد شوي کیمیاوي توکي پوزه کې هم نا ارامتیا پیدا کوي. له دې پرته مخاطي غشا کې نا ارامي رامنځته کوي او له دې لارې انسان په پرنجېدو او ټوخي راولي او بلاخره د کانګو لامل ګرځي.
د بد بوی لرونکې کیمیاوي توکي Malodorant
دا ډول ترکیب ډېر تېز بد بوي لري او انسان له سیمې تېښتې ته اړ باسي. دا ډول ترکیب د اوښکو بهېدو یا کانګو لامل نه ګرځي.
ناتوانه کوونکې کیمیاوي توکي
دا ډول کیمیاوي توکي انسان کې کمزورتیا پیدا کوي او ممکن دا کمزورتیا لنډمهاله، اوږدمهاله او یا د مړینې لامل کېدونکې وي. د ځینو اغیز په ۲۴ ساعتو کې پای ته رسیږي. که چېرې انسان دې ډول کیمیاوي توکو ته څرګند شي نو باید روغتیایي مرسته ترلاسه کړي. دا ډول کیمیاوي توکي وژونکې وسلې نه ګڼل کیږي خو بیا هم د مرګ ۵% خطر پېښولای شي.
د اروایي ستونزو پیدا کوونکي کیمیاوي توکي
لاندې یاد شوي کیمیاوي توکي انسان کې وهم او لنډ مهاله اروایي ستونزه لکه ګډې وډې ویل پیدا کوي.
3-Quinuclidinyl benzilate
Phencyclidine
Lysergic acid diethylamide
د مرګ لامل کېدونکې کیمیاوي وسلې
لاندې تر پایه ټول یاد شوي کیمیاوي توکي یا د انسان د مړینې لامل کیږي او یا هم انسان کې داوږدمهال لپاره روغتیایي جدي ستونزې پیدا کوي.
ټول (Blister agents) په پوستکي کې د نا ارامتیا او ټپ لامل کیږي. په سترګو هم بد اغیز کوي.
ټول (Vesicants) په پوستکي کې له اوبو ډکې غټې تڼاکې پیدا کوي.
د نایتروجن موستارډ او سلفر موستارډ په لویه کچه زهري ډولونه چې لاندې یاد شوي هم کیمیاوي وسلو کې کاریږي
Nitrogen mustards
Main article: Nitrogen mustard
Bis(2-chloroethyl)ethylamine
Bis(2-chloroethyl)methylamine
Tris(2-chloroethyl)amine
Sulfur mustards
Main article: Sulfur mustard
1,2-Bis(2-chloroethylthio) ethane
1,3-Bis(2-chloroethylthio)-n-propane
1,4-Bis(2-chloroethylthio)-n-butane
1,5-Bis(2-chloroethylthio)-n-pentane
2-Chloroethylchloromethylsulfide
Bis(2-chloroethyl) sulfide
Bis(2-chloroethylthio) methane
Bis(2-chloroethylthiomethyl) ether
Bis(2-chloroethylthioethyl) ether
لاندې یاد شوي ارزېنکلونه هم په لویه کچه زهري دي او د انسان د مرګ لامل کیږي، په کیمیاوي وسلو کې هم کاریږي
Ethyldichloroarsine
Methyldichloroarsine
Phenyldichloroarsine
2-Chlorovinyldichloroarsine
ارټیکنټونه د انسان په پوستکي سرې درد کوونکې پولۍ پیدا کوي. د نیکروټایزر یا نیکروسیز پیدا کوونکي په نامه هم یادیږي نیکروسیز په پوستکي او عضلو کې د باکتریا خپرېدو ته وایي.
Phosgene oxime
ټول (blood agents) میټابولیکي زهر دي او د وینې په هغه بهیر برید کوي کوم چې د ژوند بقا ممکنه کوي.
Cyanogen chloride
Hydrogen cyanide
Arsine
ټول (Choking agents) د (Pulmonary agent) په نامه هم یادیږي او سا بندونکي دي، په سږو کې د ټپ لامل ګرځي او انسان کې د (Asphyxia) حالت رامنځته کوي، په دې حالت کې سږي په کافي اندازه اکسیجن بدن ته نشي لېږدولی.
Chlorine
Chloropicrin
Diphosgene
Phosgene
ټول (Nerve agents) په عصبي سیستم کې کیمیاوي اړیکې ګډوډوي, عضلې بې کچې ستړې کوي او بلاخره د عضلو ستړیا د سا بندېدو او ورپسې د مرګ لامل کیږي. لاندې جي لړۍ، د جي وي لړۍ، وي او ټي لړۍ وګورئ
G series
Tabun
Sarin
Soman
Cyclosarin
GV series
Novichok agents
GV (nerve agent)
V series
VE
VG
VM
VX
T series
Tetrodotoxin
Saxitoxin (TZ)Tetrodotoxin
Saxitoxin (TZ)
له دې پرته نور
Botulinum toxin
Comments
So empty here ... leave a comment!