Northrop Grumman B-2 Spirit
لمړی نوم یې (Northrop B-2 Spirit) وو وروسته (Northrop Grumman B-2 Spirit) ته بدل شو. د (Stealth Bomber) په نامه هم پېژندل کیږي. د متحده ایالتونو درنده ستراتیژیکه بم غورزونکې الوتکه ده. د غلا تګ کوونې لپاره ټکنالوجي پکې کارېدلې او په هغو ځایونو برید کوي چې د الوتکو ضد ګڼ توغندي پکې نصب وي او یا هم نورې الوتکې د هوا دفاع کوي په همدې سیمه ستراتیژیکه بم غورزونه ترسره کوي.
رول یې دروند بمبار او ستراتیژیک بمبار دی. جوړونکی شرکت یې (Northrop Corporation, Northrop Grumman) دی. لمړۍ الوتنه یې په ۱۹۸۹ کې د جولای په ۱۷ نېټه کړې. د متحده ایالتونو د پوځ لخوا یې کارونه په ۱۹۹۷ کې د جنوري په لمړۍ نېټه پیل شوې. د ۱۹۸۷ – ۲۰۰۰ کلونو ترمنځ تولید شوي، د ټولو تولید شوو الوتکو شمېر ۲۱ دی.
له ۵۰۰۰۰ فټه لوړې ارتفاع عملیات کولای شي. په ټانکیو کې په خپلو تیلو تر ۶۹۰۰ کیلومتره پورې الوتنه کولای شي خو که هوا کې له بلې الوتکې تیل واچوي نو تر ۱۲۰۰۰ کیلومتره پورې الوتنه کولای شي. د غلا تګ کوونې ټکنالوجي یې له (Lockheed F-117 Nighthawk) الوتکې وروسته د نړۍ په کچه دوېمه ټکنالوجي ده او نورې الوتکې یې وړتیا نلري. د کارونې لمړۍ موخه یې اټومي بم غورزونه ده او د سړې جګړې پر مهال له شوروي اتحاد څخه د متحده ایالتونو د دفاع لپاره جوړې شوې وې. د متحده ایالتونو پوځ یې له ۱۹۹۷ کاروي او په لمړي ځل یې بم غورزونه په ۱۹۹۹ کې په کوسوو کې کړې وروسته په عراق، افغانستان او لیبیا کې د غیرې اټومي بمونو غورزونې لپاره وکارېدلې.
مشخصه تنه نلري او دوه پیلوټان یې په وزرو کې وي دې ډول الوتکې ته انګریزۍ کې (flying wing) الوتکه وایي. هایډورجن بم او عام بمونه په خپل ځان کې وړلای شي. تر ۲۳۰ کیلو ګرامه پورې د هدایت کېدو وړ بمونه او تر ۱۱۰۰ کیلو ګرامه پورې اټومي بم غورزولای شي.
د جوړونې د پروژې نوم یې (Advanced Technology Bomber ATB) دی او د متحده ایالتونو د ولسمشر جیمي کارټر په وخت کې پیل شوه. جیمي کارټر چې د دې الوتکې له فعالیت څخه چې کومې تمې لرلې لامل شوې چې د بلې الوتکې (B-1A bomber) جوړونه ودروي. د اې بي ټي پروژې رېګن په وخت کې هم دوام وکړ خو نندارې ته وړاندې کېدو کې ناوخته شوه او له همدې امله بېرته (B-1A bomber) پروژې ادامه پیدا کړه. په ۱۹۹۷ کې د یوې الوتکې د جوړېدو لګښت تقریبا ۷۳۷ میلیونه ډالر وو خو د نورو چارو بشپړونې سره یې لګښت ۹۲۹ میلیونه ته لوړ شو په نور لګښت کې کې د الوتکې سافټویر، مجهز کول او پرزې شاملې دي. په همدې کال یې ازموینې او انجنیري د الوتکې قیمت ۲.۱ بیلونه ته لوړ کړ.
په الوتنې او جوړونې دواړو یې لوی مصرف د متحده ایالتونو په کانګریس کې پروژه جنجالي کړه. په ۱۹۸۰ کې سړه جګړه پای ته ورسېده او دې الوتکو ته د متحده ایالتونو اړتیا کمه شوه او له همدې امله د متحده ایالتونو حکومت له خپل شرکت سره د ۱۳۲ الوتکو تړون ۲۱ الوتکو ته راکم کړ. په اوس وخت کې یې د متحده ایالوتونو هوایي ځواک کاروي او د کارونې موده یې تر ۲۰۳۲ اټکل شوې.
د ۱۹۷۰ لسیزې په منځ کې د الوتکو طرحه کوونکو دا زده کړل چې په هوا کې دجنګ کوونکو الوتکو او د توغندیو مخه ونیسي د ۱۹۷۰ لسیزې همدې ټکنالوجي ته نن (stealth) نوم اخلي. د الوتکو طرحه کوونکو فکر کړی وو چې داسې الوتکه جوړه کړي چې تنه یې د رادار سګنالونه یا منحرف کړي او یا یې خپل ځانته جذب کړي او د جذب یا منحرف شوو سګنالونو ډېره کمه برخه بیرته رادار ته ولاړه شي. داسې الوتکه یې جوړول غوښتل چې په رادار تکیه کوونکې وسلې یې نشي ویشتلای خو له دې پرته نور داسې څه موجود وو چې الوتکه پرې لیدل کیدای شوه لکه په سترګو لیدنه، په انفرارېډ سکېنر لیدنه او په اکوسټیک لوکېټر لیدنه خو په دې الو باندې یوازې هغه الوتکه لیدل کیدای شي چې ټیټه الوتنه کوي په ځانګړې توګه د شپې لخوا پرې هېڅ نه لیدل کیږي.
په ۱۹۷۴ کې د متحده ایالتونو (DARPA) د همدې چارې لپاره دوه شرکتونه په نظر کې ونیول یو یې (Northrop) او بل یې (McDonnell Douglas) وو. په دې چاره کې د متحده ایالتونو (Lockheed) شرکت هم تجربه لري ځکه چې د (Lockheed A-12 and SR-71) الوتکې یې د غلا تګ کوونې ځانګړنې لري. د غلا تګ کوونې لپاره یې داسې کمپیوټر مادلز جوړ کړل چې په هوا کې د رادار سګنالونه پیدا کوي او له هغې هوا سره یې توپیر کولای شي چې د رادار سګنال پکې نه وي. بلاخره تر ۱۹۹۷ پورې یې مختلف ډوله د غلا تګ کوونکې الوتکې خپل هوایي ځواک ته سپارلې وې. او د وخت له تېرېدو سره یې په دې ټکنالوجۍ کې ښه والی رامنځته کړی وو.
پیلوټان : دوه
اوږدوالی : ۲۱ متره
د وزرو پراخوالی ۵۲.۴ متره
لوړوالی : ۵.۱۸ متره
د وزرو سطحه : ۴۷۸ مترمربع
د خالي الوتکې وزن : ۷۱۷۰۰ کیلو ګرامه
له تجهیزاتو سره وزن : ۱۵۲۲۰۰ کیلوګرامه
د الوتنې لپاره زیات نه زیات وزن : ۱۷۰۶۰۰ کیلوګرامه
د تیلو ظرفیت : ۷۵۷۵۰ کیلو ګرامه
څلور ماشینونه لري : General Electric F118-GE-100 non-afterburning turbofans, 17,300 lbf (77 kN) thrust each
سرعت : په یوه ساعت کې ۱۰۱۰ کیلو متره
وسلې
په داخلې د ۲۳۰۰۰ کیلو ګرامه بمونو لپاره ځای
Mk-82, GBU-38 class bombs
CBU class bombs
Mk-84, GBU-31
B61 or B83 nuclear bombs
AGM-154
AGM-158
Air-to-Surface Standoff Missile >>> JASSM
.jpg)
Comments
So empty here ... leave a comment!