اقتصادي، ټولنیز او کلتوري حقونه
اقتصادي او ټولنیز بشري حقونه دي لکه د زده کړو حق لرل، سر پنا یا کور لرلو حق، د معیاري ژوند حق لرل، د روغتیا حق لرل، د قرباني په توګه حق لرل، د پوهې او کلتور حق لرل. اقتصادي، ټولنیز او کلتوري حقونه د بشري حقونو په نړیوالو او سیمه ایزو اسنادو کې شته دي او ساتنه یې کیږي. د غړو هیوادونو مسولیت دی چې د یادو حقونو احترام، ملاتړ وکړي او د پلي کولو لپاره یې دوامداره ګامونه پورته کړي.
د بشري حقونو نړیواله اعلامیه کې د یو شمېر اقتصادي، ټولنیز او کلتوري حقونو یادونه شوې او همداسې نړیوال تړون یا میثاق د اقتصادي، ټولنیز او کلتوري حقونه په اړه قانوني سرچینه ده. د ماشوم د حقونو کنوانسیون او د ښځو ضد د هر ډول تبعیض او تعصب له منځه وړونکی کنوانسیون اقتصادي، ټولنیز او کلتوري حقونه په رسمیت پېژني او ساتنه یې کوي. د توکم ضد هر ډول تبعیض له منځه وړونکی کنوانسیون هم د اقتصادي، ټولنیزو او کلتوري یو شمېر حقونو ملاتړ کوي او پلي کوي یې.
د بشري حقونو نړیوال اسناد
د بشري حقونو په اړه نړیواله اعلامیه کومه چې د ملګرو ملتونو عمومي شورا په ۱۹۴۸ کې تصویب کړې د اقتصادي، ټولنیزو او کلتوري حقونو د اړینو سرچینو ترمنځ یوه ده. په ۲۲ ماده کې یې د ټولنیز حفاظت د حق یادونه شوې، په ۲۳ ماده کې یې د کار کولو د حق یادونه شوې، له کاري مودې وروسته د ارام او تفریح حق په ۲۴ ماده کې یاد شوی، په ۲۵ ماده کې یې د معیاري ژوند د حق لرلو یادونه شوې، په ۲۶ ماده کې یې د زده کړو د حق لرلو یادونه شوې، له ساینس او کلتور د ګټو حق یادونه په ۲۷ ماده کې شوې.
د اقتصادي، ټولنیزو او کلتوري حقونو بله سرچینه د اقتصادي، ټولنیزو او کلتوري حقونو په اړه نړیوال تړون یا میثاق دی. په دې تړون کې د کار کولو د حق یادونه شوې، په ۶ او ۷ ماده کې یې د مناسبو کاري شرایطو او له سوداګریزې اتحادیې سره د یو ځای کېدو یادونه شوې، په ۸ ماده کې یې د ټولنیز حفاظت د حق یادونه شوې، په ۹ ماده کې د کورنۍ د حفاظت یادونه شوې چې په دې کې د کورنۍ مور او ماشومان هم شامل دي، په ۱۰ ماده کې یې د مناسب او معیاري ژوند د حق لرلو یادونه شوې په دې کې خواړه او استوګنځای هم شامل دي، په ۱۱ ماده کې د روغتیا د حق لرلو یادونه شوې، په ۱۲ ماده کې د زده کړو د حق، په ۱۳ ماده کې په کلتوري ژوند کې د ګډون د حق او له کلتور او ساینس څخه د ګټې د حق یادونه شوې.
همداسې د ټولنیزو او سیاسي حقونو نړیوال تړون هم په خپله ۲۲ ماده کې د سوداګرۍ د اتحادیې سره د یو ځای کېدو د حق ملاتړ کوي او په خپله ۲۷ ماده کې د توکمونو، د هغې ژبې یا مذهبي ډلې چې لږکي دي د کلتور، مذهب او ژبې ملاتړ کوي.
د ماشوم د حقونو کنوانسیون په خپله ۲۴ ماده کې د روغتیا حق، په ۲۵ ماده کې د ټولنیز حفاظت حق، په ۲۷ ماده کې د زده کړو حق، په ۲۸ ماده کې د اقتصادي استحصال په توګه د ماشوم کارولو څخه د ماشوم د حفاظت حق یادونه کړې.
Comments
So empty here ... leave a comment!