چاودېدونکي توکي
بارود چاودېدونکي توکي چې دپتاسیم نایټریټ، سلفر او د لرګیو د سکرو مخلوط وه له ډېره وخته په چین کې پېژندل شوی وو. خو په ۱۴ پېړی کې غرب د دې مخلوط په تناسب کې تغیر راوړ او د اسلحې په میل کې ېې وکارول. کله چې د فرانسې او انګلستان تر منځ د سلو کالو جګړه روانه وه په کال ۱۳۴۶ کې د جګړې په تاریخ کې نوې اسلحه وکارېده چې اولنی جوړې شوې توپې وې.
