Capsaicin – کپزایسن

بل نوم یې (8-methyl-N-vanillyl-6-nonenamide) دی، د چیلي مرچو (chili peppers) فعال جز دی، د دې مرچو بوټي له (Capsicum) نسل سره تړاو لري. د ټولو تی لرونکو نا ارامه کوونکي توکي دي, که د بدن له هر نسج سره اړیکه کې شي نسج کې سوزی پیدا کوي. همدې او ځینې نورو ترکیبونو ته د (capsaicinoids) نوم اخلي او د (secondary metabolites) په توګه تولیدیږي. په انګرېزۍ کې (secondary metabolites) ترکیب له باکتریا، مرخیړیو او یا بوټو څخه تولید شوي عضوي ترکیب ته وایي.

کپزایسن ترکیب که چېرې کره وي په اوبو کې د غوړو په څېر نه حل کېدونکی، بې رنګه وي او بې کچې تیز بوي لري.

یاد ترکیب د مرچو د پوستکي په داخل کې کوم چې د مرچو دانې پوښلې وي زیات وي، د بوټي په نورو برخو کې هم شته خو کم وي. په دانو کې یې کچه صفر وي. ډېر خلک یې په خوړو کې له وچولو وروسته د مسالې په توګه کاروي. د بدن په ځینو برخو کې لکه مخاطي غشاء ګانې او پوستکي کې د درد ارامونکو درملو په توګه کار ترې اخیستل کیږي. د ۰.۰۲۵% او ۰.۱% ترمنځ غلظت یې که په کریمو کې وي نو موقتا د مفصلونو، د ملا او عضلو درد ارامولای شي.

له شینګل څخه که چېرې (post-herpetic neuralgia) پیدا شي هم یې د علایمو درملنه کولای شي. که چېرې په شیندونکې یا سپرې کې وي هر ډول تی لرونکی لکه هوسۍ، سوی پرې نیول کیدی شي همداسې له برید کوونکي سپي خپله دفاع پرې کیدای شي. پولیس یې هم د بلوا ضد وسلې په توګه کاروي.

تر ټولو عام پیدا کېدونکي (capsaicinoids) کپزایسن ۶۹ % دي، په دوېمه کچه پرېمانه پیدا کیدونکي (capsaicinoids) ډیهایډرو کپزایسن ۲۲ % دي او په درېمه کچه (capsaicinoids) پرېمانه هومو کپزایسن ۷ % دي. د (capsaicinoids) چارټ لاندې وګورئ