د غوییزو نسل دی، اصلي ځای یې البانیا دی، د کاري موخې او شیدو لپاره ساتل کیږي.

د غوییزو نسل دی. اصلي ځای یې د نایجریا اډاماوا سیمه ده. نسل یې د مختلفو موخو لپاره ساتل کیږي : په بنسټیزه توګه کاري غوییز دي خو د شیدو او غوښې لپاره هم کاریږي. د نایجریا د پادو ۲% جوړوي. تنه یې له منځنۍ تر لویې کچې پورې وي. منحني ښکرونه لري. په فزیکي جوړښت کې فولاني غوییزو ته ورته والی لري یوازینی توپیر یې د ملا زوړند کوبی دی.

د سوېلې سهارا د غوییزو د نسلونو لپاره ټولیز نوم دی. ځینې وخت یې مسلکي کسان د غوییزو فرعي ډول ګڼي او د (Bos taurus africanus) علمي نوم ورکوي. د تورین او زېبو غوییزو سره یې د کورني کېدو تړاو د بحث وړ مسله ګڼل کیږي. اصلي ځای او ډلبندي د مخینې موندنه یې لوی بحث دی. خو د لرغون پوهنې، جنتیکي مطالعو او کلتوري تاریخ ترکیب یې اصلي ځای روښانه کړی دی. لمړي پلرونه یې اوروکس دي کوم چې لویدیځه اسیا کې کورني شوي وو، له دې سیمې مصر ته تقریبا ۸۰۰۰ کاله وړاندې انتقال شوي او له مصر ټولې افریقا ته خپاره شوي. وروسته د شمالي افریقا نسل اخیستونکو له دې غوییزو د افریقا له وحشي اوروکس سره دوه رګه نسل اخیستی دی. د نسل اخیستنې لپاره یې دواړه غویان او غواګانې کارولي. په جنتیک کې د اروپا له تورین او د هند له زېبو غوییزو سره توپیر لرونکي دي. د افریقا له اقلیمي حالت سره تطابق یې ځانګړنې رامنځته کړي. په مصر کې چ...

د ایتوپیا په ټیګرې سیمه کې د اوږدو ډبلو ښکرونو د غوییزو نسل دی. په ملا کې کوبی لري. د غوا ښکرونه یې نري او د منځنۍ کچې وي. ورسره نږدې تړاو لرونکي افار غوییز دي. د کاري موخې لپاره تر ډېره په کرنه کې کارېدونکی نسل دی خو ځینې خلک یې د شیدو او غوښې لپاره هم ساتي. په رایا غوییز فشارونه – په ایتوپیا کې کورنۍ جګړې، ښاري پراختیا، ټولنیزې سیاسي ستونزې – پانزوټیک او پلاګ ناروغۍ – د ایکو سیستم ویجاړونه او وچکالي نسل اخیستنه او د جنتیکي سرچینو مدیریت د ایتوپیا ټیټې هوارې سیمې د نسل اخیستنې لپاره مناسبې دي : د سیمې په څرځایونو کې خواړه پرېمانه دي، شپونکیان یې د کنټرول شوې نسل اخیستنې تجربه لري، د لوړو هوارو د اراډو غوییزو په پرتله د افار نسل ښه دی. د افار سیمې ټول شپونکیان د خپلمنځي نسل اخیستنې لپاره سیمه ایزې او دودیزې طریقې کاروي....

د والېګا په نوم هم یادیږي. د ایتوپیا په لوېدیځ کې په هورو ګودورو والېګا سیمه کې د غوییزو نسل دی. په بنسټیزه توګه د کاري موخې او د شیدو لپاره ساتل کیږي. ځینې خلک یې د غوښې لپاره هم ساتي. ځینو سیمو کې د غلې د غوبل او د سرې د تولید لپاره کاریږي. فزیکي ځانګړنې له واړه تر منځنۍ کچې پورې ملا کې کوبی لري. په یاده سیمه کې په ۲۰۰۷ کال کې تر ۴۷۷۰۰ پورې غوییز اټکل شوي وو. د شیدو تېزابي کچه یې تر معمولي کچې زیاته ده خو د څکلو وړ دي. د شیدو باکتریالوجیکي کیفیت یې هم کمزوری دی. نسل اخیستنه بزګر یې د نسل اخیستنې او کاري موخې لپاره ساتي. په پادو کې غواګانې تر ۷ کلنۍ او غویی تر ۱۳ کلنۍ پورې له غواګانو سره یو ځای پرېږدي. وروسته د جلا کېدو لامل یې د غوا ګانو زړېدل دي او په زاړه عمر کې یې بلاربېدل نا بریالي وي. تر ډېره له اووه کلنۍ وروسته بزګر غوا پلوري او یا یې حلالوي. نسل اخیستنه یې طبیعي و...

د ایتوپیا د غوییزو نسل دی. ځانګړنه یې پراخ بوټونه لرل دي کوم چې د سیمې لنده ځمکه کې د ګام وهلو ښه وړتیا ورکوي. په فوګېرا هوارو سیمو کې یې خلک په بنسټیزه توګه د کاري موخې لپاره ساتي خو ځینې له شیدو او غوښې هم ګټه اخلي. ورسره نږدې تړاو لرونکي اراډو غوییز دي. په فوګېرا غوییز فشارونه – په ایتوپیا کې کورنۍ جګړې، ښاري پراختیا، ټولنیزې سیاسي ستونزې – پانزوټیک او پلاګ ناروغۍ – د ایکو سیستم ویجاړونه او وچکالي

د ایتوپیا د غوییزو نسل دی. اوسمهال هڅه کیږي چې له اراډو نسل سره ترې دوه رګه نسل واخیستل شي تر څو د اراډو غوییزو د شیدو تولید زیات کړل شي. بي ګېټ غوییز په بنسټیزه توګه د کاري موخې لپاره ساتل کیږي خو ځینې خلک یې د شیدو او غوښې لپاره هم ساتي. په بي ګېټ غوییزو فشارونه – په ایتوپیا کې کورنۍ جګړې، ښاري پراختیا، ټولنیزې سیاسي ستونزې – پانزوټیک او پلاګ ناروغۍ – د ایکو سیستم ویجاړونه او وچکالي

اراډو غوییز واړه، کلک، تور او سور رنګ کې پیدا کېدونکي د ایتوپیا غوییز دي. د شمالي ایتوپیا په لوړو هوارو سیمو کې ډېر پیدا کېدونکي او عام ساتل کېدونکي دي. اراډو غوییز د زېنګا ګروپ برخه ده. په بنسټیزه توګه د کاري موخې لپاره ساتل کیږي په ځانګړې توګه د کرنې لپاره. خواړه یې د کرنې پاتې شوني دي. د خوړو له فصلي کموالي سره بلدتیا لري. د غویي له لارې او مصنوعي القاح له لارې ترې دوه رګه نسل اخیستل کیږي. فزیکي ځانګړنې سور او تور رنګ کې وي. غویی یې لنډ ډبل ښکرونه او ملا کې کوبی لري. د غواګانې ښکرونه یې نري او د منځنۍ کچې وي. د غویي وزن یې تر ۲۵۴ کیلو ګرامه او د غوا تر ۲۰۱ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې یې قد له ۱۱۵ تر ۱۲۰ سانتي متره پورې لوړیږي. تر ټولو ورسره نږدې تړاو لرونکي غوییز ابېر ګیلي، بي ګېټ او فوګېرا غوییز دي. نسل اخیستنه او د جنتیک سرچینو مدیریت جنسي نزدیکت پ...

د ایتوپیا د ډاناکیل د ژورې په لویدیځه څنډه کې یې خلک ساتي. ډبل اوږده ښکرونه لري. په بنسټیزه توګه د شیدو لپاره ساتل کیږي خو ځینې خلک یې د غوښې لپاره هم ساتي. تر ټولو ورسره نږدې تړاو لرونکي رایا غوییز دي. په افار نسل فشارونه – په ایتوپیا کې کورنۍ جګړې، ښاري پراختیا، ټولنیزې سیاسي ستونزې – پانزوټیک او پلاګ ناروغۍ – د ایکو سیستم ویجاړونه او وچکالي نسل اخیستنه او د جنتیکي سرچینو مدیریت د ایتوپیا ټیټې هوارې سیمې د نسل اخیستنې لپاره مناسبې دي : د سیمې په څرځایونو کې خواړه پرېمانه دي، شپونکیان یې د کنټرول شوې نسل اخیستنې تجربه لري، د لوړو هوارو د اراډو غوییزو په پرتله د افار نسل ښه دی. د افار سیمې ټول شپونکیان د خپلمنځي نسل اخیستنې لپاره سیمه ایزې او دودیزې طریقې کاروي....

ابېرګیلي غوییز ابي سینین دلنډو ښکرو غوییز افار غوییز اراډو غوییز بي ګېټ غوییز فوګېرا غوییز هورو غوییز رایا غوییز سانګا غوییز

په ایتوپیا کې د غوییزو د نسل ګروپ دی. زېبو اېن غوییز نوم ورته اخلي. لاندې یاد شوي نسلونه دهمدې ګروپ برخې ګڼل کیږي : - اډوا غوییز - امبو غوییز - ارسي یا اروسي غوییز - بېل غوییز - ګوفا لنډي غوییز - ګوراغ غوییز - همر غوییز - هرار غوییز - جېم جېم یا د لوړو هوارو تور غوییز - جیلیګا غوییز - مورسي غوییز - اوګاډېن یا د ټیټو هوارو زېبو - سماډا غوییز همداسې ګمان کیږي چې اني یا غوییز، بوچ، ډیګا، ایسا، جېل بې ګورو، سالیا او سیډاما غوییز هم د همدې ګروپ برخه ده....

په ایتوپیا کې تر ټولو کوچنی د غوییزو نسل دی. دکار، شیدو او غوښې لپاره ساتل کیږي. په ابېرګیلي ټیټو هوارو سیمو کې او دوګوا ټېم بین ولسوالۍ کې ساتل کیږي. د زېنګا نسل د ګروپ برخه ده. له وچو، ګرمو او ټیټو سیمو سره ډېر ژر بلدتیا پیدا کولای شي. له هر ډول پرازیت او ناروغیو سره مقاومت لري او اوږدمهاله وچکالي کې پاېدلی شي. په ابېرګیلي نسل فشارونه : - په ایتوپیا کې کورنۍ جګړې، ښاري پراختیا، ټولنیزې سیاسي ستونزې - پانزوټیک او پلاګ ناروغۍ - د ایکو سیستم ویجاړونه او وچکالي - بې کچې زیات دوه رګه نسلونه اخیستل فزیکي ځانګړنې معمولا سور رنګ لري، دواړه غوا او غویی یې لنډ ډبل ښکرونه لري، ملا کې لوړ شوی ګوبی لري، د غویي وزن یې تر ۲۳۴ کیلو ګرامه پورې او د غوا وزن یې تر ۱۵۳ کیلو ګرامه پورې رسیږي. د مخکینیو پښو په ولیو کې یې قد له ۹۷ تر ۱۰۹ سانتي متره پورې لوړیږي. ورسره نږدې تړاو لرونکی د غویی...

دوه کسان کوم چې په ورته دنده کې په ورته مقام کې کار کوي ممکن دواړه په ډېره مختلفه طریقه خپلې چارې ترسره کړي. فعال کس مسولیت اخلي، رغونکی بدلون او اصلاحات رامنځته کوي او هر څه په داسې طریقه پر مخ وړي چې مخکې له مخکې ترسره شوي او پلان شوي وي. پېښو ته غبرګون ښودونکی دوېم کس ممکن کار ځای کې داسې چلند ولري لکه کوم کس چې د ډوبېدو حال کې وي او هڅه کوي سر له اوبو بهر وساتي تر څو سا واخلي او پای کې یې د اوبو جریان یا بهېدنه له ځان سره لاهو کوي. د اصلاحاتو او بدلون په ځای د هر وخت په څېر د عادت له مخې چارې پیل کوي او پای ته یې رسوي. فعال کس دا هیله لري چې وضعیت کې بدلون رامنځته کړي او داسې بدلون پکې رامنځته کوي د کوم چې لوری خپله فعال کس ټاکلی وي خو د دوېم کس چارو په خپلسر خپل لوری ټاکلی وي. کوم کس چې فعال وي د ورته خلکو له ډلو سره توپیر لري او کومه سوداګرۍ کې چې مدیر وي نو سوداګري یې له نور مارکېټ ...

په انګریزۍ کې ورته د فعال اوسېدو چلند (proactive behavior) هم وایي. خپله جوړ کړي داسې چلند ته رجوع کوي کوم چې د یوې ستونزې له رامنځته کېدو مخکې ستونزه حل کړي او یا د یو څه په خپلسر د پېښېدو په ځای د خپلې خوښې حالتونه پېښ کړي. د فعال اوسېدو چلند کې د راتلونکې یوه حالت باندې مخکې له مخکې عمل کول شامل دي. په یوه حالت کې مخکې له پېښېدو د بدلون له لارې کنټرول ته رجوع کوي. هېڅکله د څه د پېښېدو ته انتظار نه کوي بلکې هر څه خپله پېښوي. غبرګون ښودنه (Reactivity) د فعال اوسېدنې چلند متضاد دی. غبرګون ښودنه یو عادتي حالت یا مزاج دی کوم چې له یوه حالته او یا ګډون کوونکي سرچینه اخلي. دا ډول چلند لرونکي په خپلو قاعدو او شرایطو د پېښو مخه نه نیسي او یا هم ستونزې نه هواروي بلکې کړنې یې په خپلسر پېښېدونکو پېښو ته غبرګون ښودنه وي. مخینه په ۱۹۳۰ لسیزه کې د (pro-active) کلیمه یوازې په تجربوي اروا پوهنه کې کا...

هیڅوک مو موخې ته نشي رسولی، هیڅوک مو موخې ته د رسېدو مخه نشي نیولی. په ځینې خلکو د ژوند هره ورځ تېریږي خو ځینې خلک د ژوند د هرې ورځې وخت تېرولو لپاره هر څه خپله طرحه کوي. د ځینې خلکو ژوند کې هر څه خپله پېښیږي خو ځینې خلک هر څه په خپله پېښوي، که چېرې ژوند کې هر څه خپله تاسې پېښ کړئ د پای ته رسولو لپاره به یې د انګېزې بله لمبه او کافي انرژي ولرئ خو که هر څه مو ژوند کې خپله پېښ شي خپګان، لټي او سټرس به تجربه کړئ. ځینې خلک یوازې بوخت وي خو د ځینې خلکو بوختیا چارې ترسره کوي د چارو پایله یې یو تولید وي، که تاسې غواړئ چې چارې مو بې پایلې نه وي نو د چارې له پیل مخکې وړاندوینه، د عمل لپاره سیستم، پلان جوړول، د کړنو لپاره کافي پوهه ترلاسه کول او موخه ټاکل مه هېروئ. زهن کې انځور کول دې ته وایي چې زهن کې هغه څه راولی چې په سترګو نه لیدل کیږي او اوسمهال کې نشته وي. که چېرې تاسې په راتلونکې کې د ...

د خپل ځان پیدا کول د خپل ځان پېژندنه او له نورو سره یې اړیکه جوړونه ده. دا ساده چاره څرنګه ترسره کولای شو؟ هغه کس چې نور پېژني هوښیار دی خو هغه کس چې خپل ځان پېژني روښانه شوی. دلته د روښانه شوي مانا عصري فکر لرونکی، له هر څه خبر او منطقي ده. کله کله مو دا حیرانوي چې په دې نه پوهیږئ تاسې څوک یاستئ ؟ داسې احساس کوئ چې په دومداره توګه خپل ځان د نورو اړتیاو پوره کولو ته برابروئ یا یې له اړتیاو سره ځان تطابق کې کوئ ؟ په ژوند کې داسې رول ادا کوئ چې ستاسې د فکر کولو بهیر یې ګډوډ کړی وي او تاسې یې له خطر سره مخ کړي یاستئ ؟ تاسې د خپل ځان له نورو سره هغسې په اغیزمنه توګه اړیکه نشئ جوړلای لکه څرنګه یې چې غواړئ ؟ کله چې مونږ په نورو کې ځانګړتیاوې وګورو نو لاسونه ورته پړکوو او ځانګړنو ته یې الهام بښونکې رهبري او جذابیت وایو. هر کس له بل سره توپیر لري او همدې توپیر ته یې ځانګړنه ویل کیږي نو همدا...

ډېرو خلکو ته په خلاقه توګه د ستونزې حل او نوښت داسې څه ښکاري کوم چې یوازې یو څو کسان کولای شي او خپله عادتي فکر باندې هر څه پر مخ بیایي. که چېرې له یوه پیلوټ پوښتنه وکړې چې الوتکه څرنګه الوزول کیږي، که چېرې د تولید له مدیر څخه پوښتنه وکړی چې تولید څرنګه کیږي او یا هم که له یوه پلورونکي پوښتنه وکړې چې پلور څرنګه کوي نو هر یو به د خپلو چارو بهیر او هر پړاو تاسې ته په بشپړ تفصیل کې ووایي خو که چېرې له همدې کسانو پوښتنه وکړې چې خلاقیت او نوښت څه دی نو دا کسان به یا ناسمې ګډې وډې تشرېح ته مخه کړي او یا به هم د نورو تیوریانو ته مخه کړي. په ظاهره توګه هر کس فکر کوي چې د نوښت او خلاقیت وړتیا نه لري. په هغه وخت کې د انسان په کړنو او فعالیت کې ښه والی رامنځته کیږي کله چې انسان په دې پوه وي چې څه کوي، دوېم ګام کې په دې اړه فکر دی چې څرنګه یې په غوره طریقه وکړم. هر انسان د دې وړتیا لري چې په خلاقه...

چلند یو فکر، احساس او باور دی کوم چې په عمل بدلیږي. پیل له نورو پنا داخل کې وي او پای یې بهر نورو ته ښکارېدونکی عمل وي. کوم کس چې منطقي وي او زهني روغتیا لرونکی وي داخل کې فکر، احساس او باور یې له کړنو سره همغږۍ کې وي. هر انسان دواړه مثبت او منفي چلند لري. هر انسان یې د کنټرول کولو وړتیا هم لري. د مثبت یا منفي چلند لرلو خوښه هم لري. که تاسې غواړی چې د کورنۍ داسې غړی له ځانه جوړ کړی چې د ټولې کورنۍ خوښ وي، که په مسلکي چارو کې بریالیتوب غواړی، په ښونځي او پوهنتون کې بریا غواړی، د هر کس د ځان لور ته جذبول غواړی، که غواړی چې هرې مخ کېدونکې ستونزې سره د ستونزې هوارونکي شی نو مثبت چلند انتخاب کړئ او ځان کې مثبت چلند ته وده ورکړئ. مثبت چلند تاسې خپله خوښ او بریالي ساتلی شي. ډېر خلک ځانته درواغ وایي : "زه هېڅ نشم کولای، د هېڅ کولو وړتیا نه لرم." دا ډول درواغ یوازې تاسې کې ډېپرېشن نه پیدا کوي ب...

تشویش د ویرې له احساس کولو پیدا کیږي او تاسې ته د یوه حالت په اړه مالومات درکوي، د مالوماتو پر بنسټ تاسې پرېکړه کوئ. که چېرې د خپل ځان داخل کې فکر ته غوږ شو، که خپل ځان سره تر پخوا مختلفه اړیکه جوړه کړو نو بهر تاسې د خپل چلند اختیار کولو کنټرول او خوښه لرلای شئ. په دې مانا چې خپل احساس ته نږدې کېدل او غوږ ورته کېښودل باید زدکړئ. تشویش هم یو احساس دی او تاسې ته پیغام درکوي. په تشویش برلاسه کېدل او د نوي احساس په توګه پیغام ترې جوړول تمرین ته اړتیا لري د کوم له لارې چې تاسې په ډېره اسانۍ تشویش له خپلې روغتیا ځپلو راګرځولی شئ. که چېرې تاسې تشویش څخه نوی احساس او پیغام جوړ کړئ نو ستاسې په خپل ځان باور زیاتیږي، خپل زهن کې د خپل ځان داسې انځور جوړوی کوم چې د وړتیا لرونکي کس وي او په دې پوهیږئ چې د ډېر څه وړتیا لری. خو که چېرې دې احساس ډوب کړي نو د تشویش په بې نظمي اخته کېدای شئ او خپله زهني او ف...

سټرس کوم بد شی نه دی. که چېرې سټرس نه وای نو د زیان اړونکي حالت مخنیوی به ناشونی وو. د بېلګې په توګه که چېرې لوګی احساس کړو نو هرو مرو کور ګورو چې اور یې نه وي اخیستی. ستاسې بدن د ادرېنالین هورمون یوې کچې ته اړتیا لري تر څو فکر او خوځښت وکړي. د سټرس یوه اندازه اړینه ده تر څو له هر ډول خطر ځان پرې خبر کړو. کله چې د ویجاړونکي سټرس په اړه خبرې کوو نو موخه مو په ورځ کې د غیرې ضروري سټرس لوړه کچه وي. ډېری خلک د غیرې ضروري یا نا اړین سټرس کمولو لپاره په اوسمهال کې د اوسېدو لپاره یوازېتوب اختیار کوي. ډېری خلک ځان د دې لپاره هېروي او ورکوي تر څو کار او د کار له لارې پیسې پیدا کړي، مینه، کورنۍ او اړیکې وپالي خو پای کې یې ځان او د هغه څه په لټه کې چې وي دواړه له لاسه ورکړي وي په دې مانا چې خوښ نه وي. د دې لپاره چې د لاسته راوړنو پای کې تاسې ناخوښ احساس ونه لرئ لمړی باید سټرس وپېژنئ او نا اړین سټرس ...