2018 جولای

Alder – الدر

د بېرچ یا بېټیول ونو په بېټیولاسیای کورنۍ (family Betulaceae) کې د ونو او بوټو ۳۰ ډولونه دي کوم چې د النس نسل (genus Alnus) جوړوي. د نړۍ په ټوله شمالي نیمه کره کې او د لوېدېځې امریکا په سوېل کې، په سړو او لندو لوړو سیمو کې پیدا کیږي.   دالدر ونې له بېرچ… read more »

African cypress – د افریقا سایپرس

د نسل نوم یې ویډ رینګ ټونیا (genus Widdringtonia) ده، په دې نسل کې څلور ډوله مخروطي ونې او بوټي (coniferous trees and shrubs) شامل دي، د کورنۍ نوم یې کوپرېساسیای (family Cupressaceae) ده، اصلي ځای یې د افریقا سوېل ده. ځینې ډولونه یې په دوامداره توګه معطره لرګي تولیدوي کوم چې سیمه ایز ارزښت… read more »

Alfalfa – رشقه

د ډول علمي نوم یې میدیکاګو ساتیوا (Medicago sativa) ده، په انګرېزۍ کې ورته (lucerne or purple medic, perennial) نومونه هم اخلي، شوتلې (clover) ته ورته د نخودو په فاباسیای کورنۍ (family Fabaceae) کې د سبزۍ بوټی ده. په بنسټیزه توګه د څارویو د څرولو لپاره، د ژمي لپاره د وچو وښو په توګه د… read more »

Acanthaceae – اکانتاسیای

د نعنا په لامیالس ډله (mint order Lamiales) کې د ګل کوونکو بوټو په ۲۴ کورنیو کې یوه کورنۍ ده، تقریبا ۲۲۰ نسلونه پکې شامل دي کوم چې تقریبا ۴۰۰۰ ډولونه لري، د نړۍ په معتدله او نیمه معتدله سیمو کې پیدا کیږي. د دې کورنۍ زیات غړی واښه او یا واړه بوټي دي خو… read more »

Acorales – اکورال

د ګل کوونکو بوټو ډله ده، د سویټ فلګ (sweet flag) ډول د کوم چې علمي نوم (Acorus calamus) ده د شمالي امریکا په وېټ لنډ کې او له هند تر اندونیزیا پورې پیدا کیږي. نور ډولونه یې د اسیا او اروپا د تالابونو او یا سیندونو غاړو کې شنه کیږي. د پخواني یونانو له… read more »

Adolf Engler – اډولف انګلر

بشپړ نوم یې (Gustav Heinrich Adolf Engler) ده. د مارچ په ۲۵ نېټه، کال ۱۸۴۴، د پروسیا په ساګن کې زېږېدلی کومه سیمه چې اوسمهال زاګن پولنډ ده او د اکتوبر په ۱۰ نېټه، کال ۱۹۳۰ د جرمني په بیرلین کې مړ شوی. د جرمني ګیاه پوه وو چا چې د بوټو په جغرافیه کې… read more »

Adolphe-Théodore Brongniart – اډولف تیوډور برونیارت

د جنورۍ په ۱۴ نېټه، کال ۱۸۰۱، په پاریس کې زېږېدلی او د فېبرورۍ په ۱۸ نېټه، کال ۱۸۷۶، په پاریس کې مړ شوی. د فرانسې ګیاه پوه وو چا چې فوسیلي بوټي ډلبندي کړل او په بریالۍ توګه یې د فوسیلي بوټو له اوسنیو نسلونه سره اړیکه تشرېح کړه. اډولف تیوډور د عصري پالیو… read more »

Acacia – آکاسیا

د نسل نوم یې (genus Acacia) ده، د ونو او بوټو ۱۶۰ ډولونه دي، د نخودو د کورنۍ فبېسیای (Fabaceae) په فرعي کورنۍ میموسو ایدیای (subfamily Mimosoideae) کې ډلبندي شوي. اصلي ځای یې معتدلې او نیمه معتدلې سیمې دي په ځانګړې توګه استرالیا چېرې چې (wattles) نوم ورته اخیستل کیږي او افریقا.   پاڼې یې… read more »

Abaca – اباکا

علمي نوم یې (Musa textilis) ده، د میوز ایشي کورنۍ یا د کیلو د کورنۍ بوټی ده، فایبر یې د پاڼو د فایبر په ګروپ کې دوېم ارزښت لري، فایبر یې له پاڼو او له ساقې (petioles) څخه لاسته راوړل کیږي. له فایبر څخه یې پړي او کاغذ لکه د چایو ډبلی، د فلټر کولو… read more »

Acromion – اکرومیون

له یوناني کلیمو (akros ōmos) اخیستل شوی لفظ ده، په یونانۍ کې (akros) تر ټولو لوړ او (ōmos) وږو ته وایي. اکرومیون په سکاپیولا (scapula) باندې د هډوکو یو بهیر ده. د (coracoid) بهیر سره په پای کې پراخ شوي. اکرومیون د (scapular spine) ادامه ده، له (clavicle) سره مفصل کیږي تر څو (acromioclavicular joint)… read more »

Acromegaly – اکرو مېګالي

د لاسونو، پښو او مخ غېرې طبیعي له کچې زېاته وده ده او لامل یې د هیپوفیز مرغړیو (pituitary gland) لخوا د ودې د هورمون (growth hormone GH) له کچې زیات تولید ده. تر ټولو لومړني علایم یې د پښو او لاسونو وده ده. ممکن تندی، ژامې او پوزه هم وده وکړي. نور علایم یې… read more »

Acrocyanosis – د پوستکي له کچې زیات بې رنګه کېدل

په پوستکي کې له کچې زېات نیله رنګ یا اسمان ته ورته شین رنګ پیدا کېدل دي، په لاسونو کې یې پیدا کېدل ډېر عام دي خو پښو او مخ کې هم پیدا کیږي. تقریبا سل کاله وړاندې تشرېح شوی او لامل یې تر اوسه پورې څرګند نده. په پېل کې کومې درملنې ته اړتیا… read more »

Acne – د ځواني دانې – ځوانکۍ

د (acne vulgaris) په نامه هم یادیږي. د پوستکي اوږدمهاله ناروغي ده او هغه وخت رامنځته کیږي کله چې د وېښتو فولیکولونه (hair follicles) د پوستکي د غوړو او یا هم د پوستکي د مړو حجرو لخوا مسدود یا بلاک شوي وي. ځانګړنه یې د تور سر یا سپین سر لرونکې دانې یا بخار او… read more »

Sidebar



Share
Hide Buttons