ګرد د جوارو د اوړو کېک ده چې په وینزیوېلا او کولمبیا کې ېې پخول دود دي. په مرکزي او جنوبي امریکا کې هم خلک دا کېک پېژني. د جوړونې اجزا ېې غوښه، پنېر او کوچ دي. په وینزویلا کې په غوړو کې سور کیږي او د سانډوېچ په توګه خوړل کیږي. خو په کارابین… read more »
په ( Aquavite,Akvavit, or Snaps) نومونو هم پېژندل کیږي. تخمیر شوي مشروب دي، رنګ ېې زېړ ده، وچ بوي لري، د الکولو مقدار ېې له ۴۲ تر ۴۵% پورې ده. اجزا ېې کچالو او تخمیر شوې غلې دي. د معطره کېدو لپاره ېې بادیان، زیره، اېل او لپه کاریږي. نوم ېې د لاتیني لفظ (aqua… read more »
علمي نوم ېې (Prunus armeniaca) ده. هسته لرونکې یا الو میوه (stone fruit) ده. د ډلې نوم ېې روزلس (order Rosales) او د کورنۍ نوم ېې روز اسیای (family Rosaceae) ده. له الو، بادام، شفتالو او ګیلاس سره نږدې تړاو لري. د نړۍ په ټولو معتدله په ځانګړي ډول د مدیترانې سیمو کې شته دي…. read more »
علمي نوم ېې مالوس دومیستیکا (Malus domestica) ده. د کورني شوي بوټي میوه ده، د کورنۍ نوم ېې روزاسیای (family Rosaceae) ده. مڼه په اصل کې د (pome) یو ډول ده چې د غوښې لرونکې میوې په نامه هم یادیږي. په دې میوه کې د هګیو ځای او چار چاپېره انساج دواړه د خوړو وړ… read more »
هغه خواړه دي چې اشتیا تحریک کوي. وچوالی یې د اشتیا پیدا کېدو لامل ګرځي. ځانګړې مزه او بوی لري. ډېر وخت الکول او یا سرکه پکې موجود وي. له خوړو مخکې خوړل کیږي او یا له خوړو سره یو ځای خوړل کیږي. ډېر وخت کرپندونکې ډوډۍ، زېتون، پنېر، اچار، سرکه او داسې نور پکې… read more »
په کال ۱۷۵۰کې زېږېدلی او د جون په درېمه نېټه کال ۱۸۴۱ کې مړ شوی. د فرانسې شیریني خرڅوونکی، د مشروباتو تقطیر ما مقطر کوونکی او اشپز وو چا چې د خوړو د ساتنې طریقه اختراع کړه. د خوړو د ساتنې طریقه ېې داسې وه چې اول به ېې خواړه په غوړو کې سره کول… read more »
بل نوم ېې (appelgebak) او په جرمني ژبه کې ورته ( apple pie) وایي. له سلګونو کلونو د نیدرلنډ د خلکو دودیز خوراک ده. ډېر خلک ګمان کوي چې له منځنیو پېړیو راهیسې تر اوسه همدا دودیز خوراک کوي. په دې خوړو کې: ډبله پرې شوې مڼه، ممیز او ځنې نور توکي چې خواړه معطره… read more »
یو شتمن رومان سوداګر او خیټه پرست وو د چا په نامه (Apicius) چې یو د پخلي کتاب خپور شوی. د کتاب رسمي عنوان د پخلي هنر (De re coquinaria) ده. سوداګر په اوله پېړۍ کې ژوند کړی خو کتاب تر څلورمې پېړۍ نه وو تالیف شوی. په دې کتاب کې له ۴۰۰ زېاتې د… read more »
د ایټالیا خواړه دي چې اشتیا راوړونکي ګڼل کیږي. مالګه لرونکې غوښه (cured meat)، زیتون (olives)، سرکه لرونکې یا تازه سبزي (fresh or pickled vegetables)، انچوي یا سردین کبان (salted anchovies, sardines)، مرچ او پنېر (cheeses)پکې شامل دي. په رستورانت کې بیا ډېر وخت ځنې سمندري خوراکونه، سلات، مرخېړي هم پکې اضافه کوي.
علمي نوم ېې (Pimpinella anisum) دی. کورنۍ ېې په درې نومونو ( parsle , Apiaceae, or Umbelliferae) یادیږي. د میوې نوم ېې په پښتو بادیان په انګریزي کې (aniseed) ورته وایي سوداګریز ارزښت لري. خوند او بوی ېې د لیکور لرګي سره ورته والی لري. د بوټي قد ېې تر ۷۵ سانتي متره پورې لوړیږي،… read more »
د کلیفورنیا یو تر ټول زاړه شراب ګڼل کیږي. ګمان کیږي چې دغه شراب په لومړي ځل له هغو انګورو تولید شوي وي چې په ۱۸ پېړۍ کې د هسپانوی لخوا له اروپا کلیفورنیا ته صادر شوي وو. پخواني انجلیکا شراب له اوسنیو سره توپیر لري چې ځنې بوتل ېې له ۱۸۷۰ لسیزې پاتې دي… read more »
د معطرو وښو یو لوی نسل ده. د کورنۍ نوم ېې اپي اې سیای (Apiaceae) چې د امبيليفېرای (Umbelliferae) په نامه هم پېژندل کیږي. په اوراسیا کې د (Angelica archangelica) له ریښو تېل لاسته راوړل کیږي او دغه تېل د مشروباتو په معطره کولو او د عطر جوړولو کې کاریږي. ځنې ډولونه ېې په خوږو… read more »
د مارچ په ۵ نېټه، کال ۱۹۱۰، تایوان کې زېږېدلی او د جنوري په ۵ نېټه، کال ۲۰۰۷، د جاپان په اوکېدا کې مړ شوی. د (Food Products Co) موسس یا بنسټګر او د فوري آش (instant noodles) مخترع ده. په کال ۱۹۵۸ کې ېې یو ډول خواړه چې د هغه نوښت ګڼل کیږي او… read more »
د مالګینو اوبو مختلف ډوله کبان چې خپله کې ډله سره ګرځي. د اینګرولیډای کورنۍ (Family Engraulidae) تشکیلوي. د ډلې نوم ېې کلوپې اېفارمز (Order Clupeiformes) ده. دا کبان سلوري رنګ (herring) لري, غټې خولې لري، تېره اوربوز لري. یوازې ۱۰۰ ډولونه ېې د ګرمو سمندرونو په سطحي برخه یا ساحلونو کې ژوند کوي. د… read more »
علمي نوم ېې پرنوس دولسیس (Prunus dulcis) ده. اصلي ځای ېې د لویدیځې اسیا سوېل ده. د کورنۍ نوم ېې روزاسیای (Rosaceae) او د ډلې نوم ېې روزلس (Rosales) ده. د سوداګرۍ له مخې یو با ارزښته بوټی ده چې د مدیترانې په اقلیم کې د ۲۸° او ۴۸° N او همداسې دکلیفورنیا د ۲۰°… read more »
د معتدلو سیمو ونه ده چې کال ۱۲ مېاشتې شنه وي. علمي نوم ېې پیمېنتا دیوسیا مخکینی نوم یې پیمېنتا افسینالیس (Pimenta diocia, formerly P. officinalis) او د کورنۍ نوم ېې میر تاسیای ( family myrtle or Myrtaceae) ده. اصلي ځای یې د غربي امریکایي هندیانو سیمه او مرکزي امریکا ده. د دانې په وجه… read more »
د اوربشو تخمیر شوې اوبه دي، خوند ېې تریخ ده، تېز بد بوی او بده مزه لري. په انګلستان کې ډېر نامتو دي. ډېر وخت همدا د اېل نوم (Ale) د بیر مترادفې کلمې په توګه کاریږي. پخوانی اېل له اوسني سره د اجزاو په ترکیب کې توپیر لري او په اوسني کې خورا زېات… read more »
هر هغه تخمیر شوي یا خمیره شوي مشروب لکه د انګورو شراب (wine)، لکه د اوربشو اوبه (beer)، یا مقطر شوي سپېرېټ (distilled spirit) په کوم کې چې اېتایل الکول یا ایتانول (ethyl alcohol, or ethanol CH3CH2OH) د غېرې زهري مادې په توګه شامل وي. د الکول لرونکو مشروباتو لپاره د میوې بوره تخمیر کیږي… read more »
د مکسیکو خواړه دي چې ټوټې ټوټې شوې غوښه، سبزي د جوارو له ډوډۍ او یا هم له ځانګړو د مکیسکو له اوړو چې د (tortillas) په نامه یادیږي پخې شوې ډوډۍ څخه جوړیږي. په مکسیکو کې له درې ډوله غوښې چمتو کیږي: د چرګ له غوښې، د غوییزو له غوښې او د خوګ له… read more »
مکمل نوم ېې (Fernando Adrià Acosta) ده. د مې میاشت په ۱۴ نېټه، کال ۱۹۶۲، په هسپانیا کې زېږېدلی. د پخلي لپاره ېې د مالیکولرګاسترو (molecular gastronomy) ساینسي طریقه کاروله. په ۲۱ پېړۍ کې ډېرو خلکو ګمان کاوه چې د نړۍ تر ټولو ښه اشپز ده. په ۱۸ کلنۍ کې ېې مکتب پرېښود او په… read more »
